Hành trình loạt bài điều tra "phân lô, bán nền" tại Gia Lai: "Anh chọn Báo Lao Động"

ĐÌNH VĂN |

Khi tôi băn khoăn "Vụ việc lớn quá, liệu em làm có nổi không" thì câu nói "Anh không chọn em mà anh chọn báo Lao Động" như một sự gửi gắm đầy trách nhiệm. Vậy là tôi bắt tay vào viết loạt bài về tình trạng Thành phố Pleiku bị các công ty Bất động sản trong và ngoài tỉnh ồ ạt lập các khu dân cư ảo, lừa bán đất cho người thu nhập thấp. Cả một thành phố bị băm nát, vỡ quy hoạch đô thị. Để rồi, cả một đường dây "lợi ích nhóm" chống lưng phía sau bị bóc gỡ, một lời cảnh báo hữu ích cho cả khu vực Tây Nguyên...

Áp lực

Cơn sốt đất từ các tỉnh thành phát triển, đồng bằng đã tràn lên Tây Nguyên lúc nào không hay. Gia Lai rục rịch sốt đất từ năm 2015, bùng phát mạnh mẽ vào năm 2017. Ở các vùng ngoại ô, la liệt các bảng treo bán đất. Các Văn phòng Công chứng sao y, ký tá sang nhượng giấy tờ đất cao bất thường. Cò đất ăn nên làm ra, các Cty Bất động sản (BĐS) nở rộ, thu hời rất lớn. Đất nội thị bị "cò đất" thổi giá 2 - 3 tỉ đồng/ lô.

Những người thu nhập thấp, những cán bộ công chức trẻ, những gia đình mới cưới... đã bị "cò đất" lừa ra vùng ven mua đất, chỉ với giá 200 - 300 triệu đồng/ lô (5m x 25m). Gọi là vùng ven, nhưng chỉ cách trung tâm TP.Pleiku từ 8 - 10km. Đã có hàng nghìn người đổ xô đi mua đất và trúng "bẫy" các khu dân ảo do các Cty BĐS giăng ra. Để lừa người dân, các Cty BĐS đã cấu kết với các cán bộ Văn phòng Đăng ký đất đai TP.Pleiku, lãnh đạo TP.Pleiku giúp sức... bằng cách làm Giấy CNQSDĐ với "ưu đãi" đã có sẵn 50m2 đất ở trong bìa.

Một ngày tháng 3.2018, một nguồn tin gọi điện cho tôi chia sẻ câu chuyện. Hậu họa các khu "dân cư ảo" qua từng câu từ của vị cán bộ già hiện ra quá sức tưởng tượng. Giọng ông đau đáu, than vãn, có lúc như cao trào phẫn uất. Sáng hôm sau, trong một cuộc gặp gỡ trực tiếp, vị cán bộ này nói: "Hãy giúp tỉnh". Tôi phân vân: "Vụ việc lớn quá, liệu em làm có nổi không". Anh trầm tư nói: "Anh không chọn em mà anh chọn Báo Lao Động". Câu nói: "Anh chọn Báo Lao Động", như một sự gửi gắm đầy trách nhiệm. Tôi biết, tôi đã có câu trả lời.

Tròn một tháng thực địa tìm hiểu, học các "mánh nghề" của cò đất, lại được các cán bộ tư vấn, kỹ lưỡng, tôi gõ những câu chữ đầu tiên với lời tít của phóng sự: "Vẽ “khu dân cư ảo” phá nát quy hoạch, trục lợi tiền tỉ". Bài báo đầu tiên ra ngày 6.4.2018. Phóng sự đã chỉ ra được sự "lọc lõi", "thủ đoạn" của các Cty BĐS; sự thiệt thòi của người dân khi bị lừa mua đất tại các khu dân cư tự phát (không có cơ sở hạ tầng thiết yếu như điện, đường, trường, trạm, hệ thống thoát nước, công viên, cây xanh...) và cả sự cảnh báo sự thiệt hại lên đến hàng nghìn tỉ đồng nếu tỉnh không ngăn chặn kịp thời. Sau đó, là nhiều bản tin bổ trợ về sự đổ bộ ồ ạt bất thường của các Cty BĐS vào Gia Lai hòng trục lợi từ việc phân lô, bán nền tràn lan...

6 ngày sau (ngày 12.4), tỉnh Gia Lai có văn bản đầu tiên gửi Sở Xây dựng và UBND TP.Pleiku làm rõ nội dung Báo Lao Động phản ánh. Đây chính là tiền đề để báo mở đầu cho loạt gần 80 tin, bài (báo in và Online) để đi đến tận cùng sự việc.

Một trong số các bài viết của báo Lao Động. Ảnh: ĐÌNH VĂN
Một trong số các bài viết của báo Lao Động. Ảnh: ĐÌNH VĂN
Lời cảnh báo hữu ích

Liên tiếp các bài viết trên báo Lao Động chỉ rõ sự phá vỡ quy hoạch đô thị của Gia Lai. Các cuộc họp "nóng" của UBND tỉnh Gia Lai về sự việc phân lô, bán nền liên tục diễn ra. Nhiều ý kiến của các cán bộ tâm huyết từng bị gạt ra, nay được đưa lên bàn luận, "mổ xẻ".

Những bài báo trên Lao Động đã có tác dụng ban đầu. Sau các bài viết điều tra “Vẽ “khu dân cư ảo” phá nát quy hoạch, trục lợi tiền tỉ”; “Doanh nghiệp tự quy hoạch đất nông nghiệp thành “khu dân cư”; “Yêu cầu trả lại nguyên trạng đất nông nghiệp”... tỉnh Gia Lai đã hỏa tốc đình chỉ mọi hoạt động của việc san lấp, phân lô, tách thửa bán nền trái phép tại TP.Pleiku; đồng thời yêu cầu tất cả các huyện thị còn lại rà soát có hay không tình trạng phân lô, bán nền tương tự.

Ngày 7.6.2018, Báo Lao Động viết tiếp phóng sự: Loạn “phân lô, bán nền” trên đất nông nghiệp Pleiku. Bài báo nhấn mạnh "Tầm nhìn Quy hoạch đến năm 2050... của Gia Lai nguy cơ phải xóa sổ". Để quy hoạch TP.Pleiku, Gia Lai bỏ ra khoảng 17 tỉ đồng mời các kiến trúc sư người Pháp sang tư vấn. Ý tưởng của các KTS Pháp là phát triển thành phố về phía các không gian xanh, mặt nước.

Bản thuyết minh “Điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng TP.Pleiku đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050” mà bao đời Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh gây dựng... nguy cơ cao phá sản cận kề. Đến lúc này, Bí thư Tỉnh ủy và Chủ tịch UBND tỉnh đương nhiệm mới bừng tỉnh, nhận thấy hậu họa quá lớn mà các khu dân cư tự phát, nạn phân lô, bán nền trái phép gây ra. Ngay lập tức, Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai Võ Ngọc Thành chỉ đạo thành lập đoàn liên ngành - do sở Xây dựng làm trưởng đoàn - kiểm tra. Đoàn liên ngành chỉ ra 1.800 lô đất nông nghiệp bị phân lô bán trái phép; các con suối chảy trong trung tâm đô thị đã bị san lấp; các xã phường của TP.Pleiku đều có khu dân cư tự phát. Cầm kết luận, ông Võ Ngọc Thành - Chủ tịch tỉnh, không do dự thành lập Đoàn liên ngành thứ 2 - do Thanh tra tỉnh làm trưởng đoàn - để truy vấn trách nhiệm những cán bộ, sở, ngành tiếp tay bán đứng đô thị. Tỉnh lúc này đã gạt TP.Pleiku ra khỏi đoàn liên ngành.

Hàng loạt cán bộ bị xử lý

Sau khi Đoàn liên ngành thứ 2 đặt lên bàn Chủ tịch UBND tỉnh Võ Ngọc Thành bản kết luận, đã không ngần ngại chỉ đích danh UBND TP.Pleiku và sở Tài nguyên - Môi trường đã "chống lưng" cho các Cty BĐS, các cá nhân, tổ chức phá vỡ quy hoạch đô thị.

Cũng lúc này, hàng loạt Cty BĐS đã tháo chạy khỏi địa phương, để lại 21 khu dân cư dân ảo dang dở, một quy hoạch đô thị Pleiku chắp vá, không hình hài.

Với sai phạm quá rõ, Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Gia Lai vào cuộc, Chủ tịch UBND TP.Pleiku - Trần Xuân Quang bị kỷ luật khiển trách (ngày 30.5, HĐND TP.Pleiku đã miễn nhiệm chức vụ Chủ tịch UBND TP.Pleiku đối với ông Quang), Phó Chủ tịch  Nguyễn Kim Đại bị cảnh cáo, Giám đốc Sở và Phó Giám Sở TNMT bị khiển trách... Cùng khoảng 40 cán bộ cấp dưới là Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh, Văn phòng ĐKĐĐ TP.Pleiku, Phòng TNMT TP.Pleiku, Bí thư, Chủ tịch 10 phường xã nhận án kỷ luật. Hồ sơ được chuyển sang Cơ quan Cảnh sát điều tra làm rõ. UBKT Trung ương đã vào Gia Lai tiếp cận hồ sơ phân lô, bán nền phá vỡ quy hoạch đô thị mà Báo Lao Động phản ánh.

Ngày 9.6.2019, một cán bộ có trách nhiệm của UBKT Tỉnh ủy Gia Lai cho biết, việc xử lý hậu quả của các khu dân cư ảo tại Gia Lai chưa bao giờ khó như lúc này. Khó là bởi hiện tại, hàng nghìn khối đất đá lấp suối Yên Đỗ, các trục đường bêtông, trụ điện tại 21 khu dân cư ảo nhiều nơi vẫn chưa trả lại nguyên trạng ban đầu. Cuộc chiến phân lô, bán nền tại Gia Lai vẫn chưa thể dừng lại... 

ĐÌNH VĂN
TIN LIÊN QUAN

Những cuộc họp báo “có một không hai”

Hà Liên |

Với phóng viên trẻ theo mảng đối ngoại chưa đầy 2 năm như tôi, việc được tác nghiệp tại một sự kiện quốc tế lớn như Hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều Tiên lần 2 là sự kiện có ý nghĩa rất lớn, là cơ hội “chỉ một lần trong đời”.

Lao Động Online áp dụng trí tuệ nhân tạo AI

Đặng Chung |

Tính năng đọc báo sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) đã được ra mắt trên Báo Lao Động điện tử vào ngày 17.5.2019. Bạn đọc sẽ có thêm trải nghiệm nghe đọc báo thay vì đọc bằng mắt. 

Loạt bài của Báo Lao Động đạt giải A Giải Báo chí tỉnh Quảng Trị

LAM CHI |

Loạt 5 bài “Lửa cháy” dưới chân núi Panouh” đăng trên Báo Lao Động đã được Ban tổ chức Giải Báo chí tỉnh Quảng Trị lần II trao giải A.

Nhân tố bất ngờ có thể giúp sớm chấm dứt chiến sự Ukraina

Ngọc Vân |

Thời tiết mùa đông ấm áp bất thường trong năm nay có thể giúp sớm chấm dứt chiến sự Ukraina.

Cổ động viên Thái Lan đặt dép giữ chỗ mua vé xem chung kết AFF Cup 2022

Thanh Vũ (từ Bangkok) |

Người hâm mộ bóng đá Thái Lan bày tỏ sự thất vọng khi không thể mua được vé xem đội nhà đá chung kết lượt về AFF Cup 2022.

Ông Lê Tiến Châu làm Bí thư Thành ủy Hải Phòng

Mai Chi |

Ông Lê Tiến Châu, Phó Chủ tịch, Tổng thư ký Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, được Bộ Chính trị phân công làm Bí thư Thành ủy Hải Phòng, nhiệm kỳ 2020 - 2025.

Hiệp định Paris là đỉnh cao thắng lợi của ngoại giao Việt Nam

Thanh Hà |

Hiệp định Paris là đỉnh cao thắng lợi của nền ngoại giao Việt Nam trong 30 năm chiến tranh giải phóng dân tộc, là minh chứng hùng hồn cho việc vận dụng nhuần nhuyễn phương châm "dĩ bất biến ứng vạn biến" của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Người nhà bệnh nhân mong chờ đón Tết ở bệnh viện không còn lạnh lẽo

MINH HÀ - HẢI DANH |

Hàng trăm người nhà bệnh nhân tại Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Việt Đức vẫn phải chịu cảnh màn trời chiếu đất khi bệnh viện không có chỗ lưu trú. Vào thời điểm cận Tết, họ cảm thấy chạnh lòng, lo lắng phải đón Tết ở bệnh viện trong cảnh thiếu thốn, lạnh lẽo.

Những cuộc họp báo “có một không hai”

Hà Liên |

Với phóng viên trẻ theo mảng đối ngoại chưa đầy 2 năm như tôi, việc được tác nghiệp tại một sự kiện quốc tế lớn như Hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều Tiên lần 2 là sự kiện có ý nghĩa rất lớn, là cơ hội “chỉ một lần trong đời”.

Lao Động Online áp dụng trí tuệ nhân tạo AI

Đặng Chung |

Tính năng đọc báo sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) đã được ra mắt trên Báo Lao Động điện tử vào ngày 17.5.2019. Bạn đọc sẽ có thêm trải nghiệm nghe đọc báo thay vì đọc bằng mắt. 

Loạt bài của Báo Lao Động đạt giải A Giải Báo chí tỉnh Quảng Trị

LAM CHI |

Loạt 5 bài “Lửa cháy” dưới chân núi Panouh” đăng trên Báo Lao Động đã được Ban tổ chức Giải Báo chí tỉnh Quảng Trị lần II trao giải A.