Càng ra khơi, càng lỗ
Tại Cảng cá Tắc Cậu, nơi tập trung phần lớn đội tàu khai thác xa bờ có chiều dài từ 15m trở lên cập bến lên cá. Từ khi dịch COVID-19 bùng phát đến nay, tình hình hoạt động khai thác thủy sản tại cảng cá Tắc Cậu khá trầm lắng. Những phương tiện này do khai thác thua lỗ, không có kinh phí để đi tiếp. Khi giá xăng dầu và các chi phí vận tải tăng cao, nhiều ngư dân cố gắng cho tàu ra khơi để có tiền trả nợ, nhưng càng ra khơi càng nợ nhiều.
Theo thống kê của Chi cục Thủy sản tỉnh Kiên Giang, tính đến tháng 2.2022 toàn tỉnh có gần 4.000 tàu cá đánh bắt xa bờ có chiều dài từ 15m trở lên. Hiện ước tính có khoảng 900 tàu cá đang nằm bờ, trong đó có 300 tàu nằm bờ dài hạn, còn lại 600 tàu đến thời điểm này chưa xuất bến khai thác thủy sản.
Theo nhiều chủ tàu chia sẻ nguyên nhân chưa dám ra khơi trong thời gian qua là do khan hiếm nguồn lao động, sản lượng khai thác tại ngư trường sụt giảm nhiều, bên cạnh đó giá dầu tăng cao ảnh hưởng rất lớn đến chi phí ra khơi của ngư dân.
Ông Phan Văn Nhân doanh nghiệp tư nhân vận chuyển, thu mua hải sản tại cảng cá Tắc Cậu (Châu Thành) cho biết: “Từ sau dịch COVID-19 đến nay, giá nhiều mặt hàng sản phẩm thủy sản giảm mạnh từ 20-40%, một số mặt hàng giảm đến 50% nhưng vẫn không có người mua. Sản lượng thủy sản giảm hơn 30% so năm 2021, giá cả xăng dầu tăng cao, tàu tranh thủ kéo dài thời gian thu mua thêm 1-2 ngày để đủ sản lượng cập cảng, tiết kiệm chi phí xăng dầu mong cầm hòa”.
Ông Trần Văn Khoe - doanh nghiệp tư nhân đánh bắt thủy sản tại xã Bình An (Châu Thành) - cho biết, mỗi chuyến biển đi gần 3 tháng, chi phí 1 cặp tàu khoảng 1,2 tỉ đồng, nay giá dầu tăng, chi phí phải đội lên tới trên 2 tỉ đồng.
Ông Trương Văn Ngữ - Chủ tịch Hội nghề cá thành phố Rạch Giá chia sẻ: “Trong nước thì giá dầu tăng cao mà nhiên liệu lại chiếm đến 70% tổng chi phí chuyến đi. Các doanh nghiệp làm dịch vụ vận tải biển cũng neo cầm chừng chịu đồng cảnh khó như ngư dân. Phần lớn chủ tàu đều đã thế chấp tài sản nhà cửa cho ngân hàng nên tình trạng này kéo dài họ có nguy cơ mất nhà, mất tàu”.
Gỡ khó trước mắt chờ chiến lược lâu dài
Theo ông Nguyễn Quốc Trường - Chi cục Phó Chi cục Thủy sản tỉnh, Sở NNPTNT Kiên Giang đã chỉ đạo Chi cục Thủy sản tỉnh phối hợp với các sở, ngành nghiên cứu có hướng hỗ trợ ngư dân về giá xăng dầu, hỗ trợ đảm bảo nguồn nhân lực, lao động cho các tàu cá, doanh nghiệp hoạt động.
Sở NNPTNT đã chỉ đạo Chi cục Thủy sản tỉnh thực hiện đề án điều tra đánh giá nguồn lợi thủy sản tiến tới sắp xếp lại đội tàu khai thác thủy sản phù hợp với ngư trường hiện nay. Nhìn chung ngư trường của tỉnh nói riêng và cả nước nói chung nguồn lợi thủy sản đã suy giảm nghiêm trọng. Ủy ban nhân dân tỉnh đã phê duyệt đề án này để từ đó sắp xếp lại đội tàu phù hợp, đảm bảo hoạt động khai thác cho bà con ngư dân trong thời gian tới.
Sở NNPTNT đã phối hợp với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chi nhánh tỉnh chia sẻ những khó khăn với ngư dân trong tình hình dịch bệnh khó khăn cũng như giá xăng dầu tăng cao, các ngân hàng thực hiện các giải pháp hỗ trợ trong vay vốn.
Đồng thời, đề xuất Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chi nhánh tỉnh tiếp tục đề nghị Ngân hàng Nhà nước Việt Nam kiến nghị Chính phủ sớm thực hiện việc mở rộng, khoanh nợ, giãn nợ cho tất cả các chủ tàu, đề xuất điều chỉnh, bổ sung quy định về 7 nhóm đối tượng được hưởng chính sách cơ cấu lại thời hạn trả nợ do nguyên nhân khách quan.
Để tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp chế biến thủy sản và các chủ tàu hoạt động khai thác, Sở NNPTNT đã chỉ đạo Ban quản lý Cảng cá Bến cá, Chi cục Thủy sản tạo điều kiện tối đa trong việc thực hiện các thủ tục cấp giấy chứng nhận nguồn gốc thủy sản khai thác phục vụ xuất khẩu cho các doanh nghiệp và các giấy tờ liên quan đến tàu cá.
