Đổ máu, mang thương tật
Lâu nay, rừng ở Vườn Quốc gia Yok Đôn, Đắk Lắk luôn gìn giữ được màu xanh. Tuy nhiên, khi màu xanh của rừng được bảo vệ thì ẩn sâu phía sau là đong đầy những giọt nước mắt, vết thương lòng về đời tư của người bảo vệ rừng. Tại đây, trong 5 năm qua, đã có hơn 20 cặp gia đình phải ly hôn.
Chia sẻ về những góc khuất trong đơn vị, ông Phạm Tuấn Linh - Giám đốc Vườn Quốc gia Yook Đôn - cho biết, là người đứng đầu đơn vị, tôi rất buồn khi có nhiều anh em rơi vào cảnh ly hôn. Về nguyên nhân, chủ yếu là do công việc của người chồng thường xuyên xa nhà.
"Phần lớn các trạm trực chốt không có sóng điện thoại để liên lạc nên vợ chồng thiếu đi sự quan tâm, chia sẻ. Phần khác vì thu nhập của anh em không cao, vợ chồng, con cái suốt ngày xa nhau nên họ đành chấp nhận ly hôn"- ông Linh buồn phiền.
Một thực tế khác đang diễn ra là việc lâm tặc “khủng bố tinh thần” lực lượng bảo vệ rừng bằng những dòng tin nhắn đe dọa. Thậm chí, lâm tặc còn ngang nhiên tấn công, gây thương tích cho cán bộ quản lý bảo vệ rừng.
Mặc dù đã viết đơn xin ra khỏi ngành nhưng anh Nguyễn Ngọc Anh, từng là cán bộ Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Krông Bông, Đắk Lắk vẫn còn nhớ như in những ký ức đau buồn về thời kỳ còn làm việc. Theo anh Ngọc Anh, ngày mới vào nghề, anh xông xáo cùng đồng nghiệp nhận nhiệm vụ tuần tra rừng tại những tiểu khu xa xôi, cách trở, đường xá đi lại khó khăn.
Trong một lần cùng đồng nghiệp tuần tra rừng, anh đã bị lâm tặc mật phục, bắn đạn chì liên tiếp vào người. Thời điểm đó, anh Ngọc Anh dính 29 viên đạn, còn trạm trưởng dính 5 viên đan. Bị dính đạn, anh Ngọc Anh ngã quỵ xuống đường, rồi được mọi người đưa ra khỏi rừng chữa trị.
"Với tôi ngày hôm đó là ký ức mãi mãi không thể nào quên trong cuộc đời của mình. Sau khi được phẫu thuật, tôi tiếp tục bám trụ với rừng, dành cả thanh xuân tiếp tục với công việc” - anh Ngọc Anh tâm sự.
Hàng loạt cán bộ xin nghỉ việc
Trong khi rừng đang bị tàn phá, người bảo vệ rừng vốn đã “yếu” và thiếu thì nay lại có hàng loạt cán bộ, nhân viên xin nghỉ việc. Trao đổi về việc này, anh Nguyễn Ngọc Anh chia sẻ: “Sau khi bị bắn, tôi đã cố gắng bám trụ với nghề nhưng "sức cùng, lực kiệt" nên làm đơn xin nghỉ việc.
"Là người trực tiếp bảo vệ rừng nhưng khi bị thương tật thì không có chế độ gì, còn nếu để xảy ra phá rừng thì quy trách nhiệm người quản lý khu vực đó. Tệ hơn, người làm nhiệm vụ bảo vệ rừng còn bị truy cứu trách nhiệm hình sự, đi tù. Áp lực rất lớn nhưng lương chỉ có ba đồng ba cọc thì không thể gắn bó được” - anh Ngọc Anh cho hay.
Không riêng gì anh Ngọc Anh, theo ông Bùi Quốc Tuấn - Giám đốc Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Krông Bông - thì vài năm qua, toàn đơn vị có hơn 20 người xin nghỉ việc.
"Có những người đã làm việc 16 năm nay. Mặc dù rất tiếc vì đã tham gia đóng bảo hiểm nhiều năm rồi nhưng do quá khổ cực, họ không thể cống hiến thêm được nữa” - ông Tuấn ngậm ngùi.
Một thực trạng nữa là nhiều nơi rừng đang bị lâm tặc nhòm ngó, sẵn sàng tàn phá bất cứ lúc nào không hay. Thế nhưng, thay vì có một lực lượng sẵn sàng "chiến đấu" với lâm tặc thì nhiều cán bộ quản lý bảo vệ rừng lại “xin hàng” để rời khỏi ngành lâm nghiệp, thoát khỏi áp lực giữ rừng, tránh bị truy cứu trách nhiệm hình sự, nếu để mất rừng.
Đáng buồn hơn là một bộ phận không nhỏ cán bộ, lãnh đạo đơn vị, chủ rừng không nghỉ việc nhưng lại chuyển sang "hàng ngũ lâm tặc". Chính họ đã móc nối, tiếp tay hoặc trực tiếp đi phá rừng, lấn chiếm đất rừng.
Cách đây vài năm, công tác quản lý, bảo vệ rừng ở Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Quảng Sơn, Đắk Nông sa sút trầm trọng. Trong đó, vụ phá rừng tai tiếng nhất xảy ra tại tiểu khu 1680, khiến gần 15ha rừng bị tàn phá.
Đối với vụ phá rừng này có sự tiếp tay, nhận hối lộ của cán bộ quản lý bảo vệ rừng của Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Quảng Sơn. Đỉnh điểm của sự khủng hoảng của công ty là nhiều cán bộ, lãnh đạo, nhân viên bị kỷ luật hoặc bị xử lý hình sự.
Còn tại Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Ea Kar, Đắk Lắk, theo ông Nguyễn Phi Tiến - Phó Giám đốc phụ trách - cho hay, hơn 1 năm qua đã có 9 cán bộ nguyên chủ tịch, giám đốc, phó giám đốc, trưởng phòng kỹ thuật, quản lý bảo vệ rừng… bị khởi tố về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
Cũng trong khoảng thời gian này, đã có 9 người khác từng gắn bó làm việc lâu dài cho đơn vị viết đơn xin nghỉ việc. Tại lâm phần do Khu bảo tồn thiên nhiên Ea Sô, Đắk Lắk quản lý đang xảy ra tình trạng lâm tặc sẵn sàng chống đối, hung hãn, tấn công lực lượng quản lý bảo vệ rừng.
Qua thực tế này cho thấy, phải chăng lâm tặc đang ở thế mạnh, còn lực lượng quản lý bảo vệ rừng đang dần yếu thế.
Đón xem kỳ cuối: Cần sớm cải tổ chính sách
