Ngày 29.5, mưa lớn xảy ra vào đầu giờ chiều đã khiến nhiều tuyến đường nội đô Hà Nội chìm trong biển nước, ngập sâu khiến các phương tiện không thể di chuyển.
Đến tối 13.6, cơn mưa lớn lên đến 145mm/giờ tiếp tục gây úng ngập nhiều tuyến phố khu vực nội đô thành phố.
Hà Nội “cứ mưa là ngập”, điệp khúc này đang xảy ra với tần suất dồn dập và ngày càng nặng nề hơn sau những trận mưa lớn.
Trao đổi với Lao Động ngày 24.6, TS.KTS. Đào Ngọc Nghiêm - Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam, nguyên Giám đốc Sở Quy hoạch kiến trúc Hà Nội - cho rằng, tình trạng úng ngập úng ở Hà Nội trong khoảng gần 10 năm nay luôn trở thành vấn đề "nóng" mỗi khi có mưa lớn.
Ông Nghiêm cho rằng, để đối phó với vấn đề này, không thể chỉ xử lý những điểm ngập cục bộ mà phải đánh giá tổng thể hệ thống thoát nước toàn thành phố, kết hợp giữa yêu cầu thoát nước với phát triển đô thị.
Với tốc độ đô thị hóa tăng mạnh như hiện nay, cần có điều chỉnh phù hợp để ứng phó theo hướng nâng cao khả năng tiêu úng cho cả nội thành và ngoại thành.
Nói về các dự án chậm triển khai, ông Nghiêm cho biết, thành phố mới chỉ đầu tư dự án thoát nước giai đoạn 1 và giai đoạn 2 nằm ở lưu vực sông Tô Lịch.
Còn đối với lưu vực Tây Nam, Hà Nội cũng có 3 dự án. Một là dự án cụm công trình đầu mối Liên Mạc, hai là dự án cải tạo trạm bơm tiêu Đông Mỹ (Thanh Trì), ba là dự án trạm bơm Yên Nghĩa.
Tuy nhiên, hiện nay, trong ba dự án mới chỉ có trạm bơm Yên Nghĩa đang triển khai nhưng chưa được hoàn thành.
Đối với các dự án thành phần ở lưu vực phía Tây Nam chưa được triển khai nhiều, triển khai manh mún. Điều này khiến cho hệ thống tiêu thoát nước của thành phố không đảm bảo, hay xảy ra ngập úng.
Ông Nghiêm nhấn mạnh, thoát nước cho Hà Nội cơ bản là bài toán khó. Về mặt lâu dài cần đẩy nhanh tiến độ thực hiện các trạm bơm đầu mối, đặc biệt là phía tây nam, Long Biên.
Theo ông Nghiêm, trước mắt, các đơn vị chức năng cần duy trì công tác nạo vét, đảm bảo các hệ thống thoát nước, các nguồn tiêu mùa mưa.
Đối với các trạm bơm, ông Nghiêm cũng đề nghị có phương án sửa chữa, nâng cấp để sẵn sàng vận hành trong mùa mưa, đặc biệt là với những trận mưa nhanh, mưa lớn vượt quá công suất thiết kế.
Theo ông Nghiêm, phải rút ra một bài học là không nên phát triển kiểu "xôi đỗ", nghĩa là chỉ chú trọng vào các khu đô thị, còn hệ thống kỹ thuật bên ngoài không hài hòa đồng bộ với khu đô thị.
“Công tác quy hoạch và thực hiện quy hoạch cần được thực hiện nghiêm túc, tránh việc tùy tiện điều chỉnh cục bộ một khu vực dẫn đến phá vỡ tính tổng thể và thống nhất của hạ tầng” - ông Nghiêm nói.
Còn ông Trịnh Ngọc Sơn - Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH một thành viên Thoát nước Hà Nội - cho hay, 100% nhân lực của đơn vị được bố trí phục vụ thoát nước mùa mưa; ứng trực tua vớt rác, mở ga tăng cường thu nước mỗi khi trời mưa, mở cửa phai trữ nước hồ điều hòa; vận hành các trạm bơm nhằm đưa nước nhanh nhất về các nguồn tiêu.
Bên cạnh đó, các công trình của hệ thống thoát nước đô thị cần được nâng cấp để tránh lượng mưa tập trung lớn ở đô thị trong thời gian ngắn.
Đồng thời sử dụng triệt để các khả năng lưu giữ và làm sạch của hệ thống sinh thái tự nhiên vào việc cải thiện chất lượng nước, bổ cập nguồn nước ngầm.
