Thống kê của Công ty cổ phần Vận tải đường sắt Hà Nội (Haraco), năm 2018 bình quân mỗi chuyến tàu khách tuyến Hà Nội – Quán Triều chỉ có 56 khách/chuyến, năm 2019 cũng chỉ 65 khách/chuyến.
Haraco phải dừng khai thác tàu khách các tuyến Hà Nội đi Quán Triều (Thái Nguyên), Hà Nội đi Đồng Đăng (Lạng Sơn) và Hà Nội đi Hạ Long (Quảng Ninh) vì tàu khách càng chạy càng lỗ, hiện chỉ khai thác tàu hàng.
Đại diện Haraco cho biết, từ năm 2019 về trước, khi còn duy trì tối thiểu mỗi ngày 1 đoàn tàu đi và về, tuyến Hà Nội - Quán Triều và Hà Nội - Đồng Đăng chỉ thu được khoảng 4 tỉ đồng/năm. Trong khi chi phí chạy tàu với 2 tuyến này khoảng 19 tỉ đồng, nên công ty phải bù lỗ khoảng 15 tỉ đồng/năm. Nếu tính cả tàu khách tuyến Hà Nội - Hạ Long, mỗi năm Haraco bù lỗ khoảng 20 tỉ đồng cho 3 tuyến.
Từ giữa năm 2020, Thủ tướng đã có quyết định dùng ngân sách nhà nước trợ giá để duy trì chạy tàu khách với 3 tuyến đường sắt trên để đảm bảo an sinh xã hội. Tuy nhiên, tới nay, việc trợ giá chưa thể thực hiện do không có định mức kinh tế kỹ thuật, đơn giá để làm cơ sở xây dựng mức hỗ trợ.
Việc duy trì đoàn tàu khách tuyến này với mục đích an sinh xã hội để hỗ trợ việc đi lại của người nghèo, học sinh, sinh viên, bệnh nhân đi khám chữa bệnh sinh sống dọc tuyến đường sắt, duy trì kết cấu hạ tầng đường sắt tránh lãng phí, xuống cấp.
Đại diện Haraco cho biết, để đảm bảo bù lỗ và duy trì hoạt động tàu khách ở mức tối thiểu tuyến đường sắt Hà Nội - Quán Triều, cần sự hỗ trợ của ngân giá khoảng 10 tỉ đồng mỗi năm. Tuy nhiên, tới nay chưa có tiêu chí xác định chi phí làm cơ sở hỗ trợ từ ngân sách.
Để giải quyết vấn đề, Bộ Giao thông Vận tải đang lấy ý kiến dự thảo Thông tư Định mức kinh tế kỹ thuật để xây dựng kế hoạch chạy tàu an sinh xã hội, áp dụng với các tuyến Hà Nội - Quán Triều và Hà Nội - Đồng Đăng. Dự thảo đưa ra các định mức, đơn giá, cách tính chi phí nhân công, nhiên liệu, sửa chữa, điều hành, các tiêu chuẩn xác định tàu an sinh...
Ngày 20.6.2023, trao đổi với PV Báo Lao Động, anh Nguyễn Thế Định - Trực ban ga Quán Triều cho biết, mỗi tháng trung bình ga Quán Triều thực hiện 4 chuyến than vào Thanh Hóa.
Cũng theo anh Định, hiện ga có 7 người cả trưởng ga, thu nhập kịch bậc (đủ công) người cao nhất được khoảng 5.300.000đ/tháng. Trong khi đó, anh em đều trông vào đồng lương nên cuộc sống rất khó khăn, mặc dù không có việc nhưng vẫn phải đến ga làm làm 24 giờ nghỉ 24 giờ (làm 1 ngày nghỉ 1 ngày một tháng chỉ được làm 15 ngày).
“Không có việc làm, chỉ đến quét dọn văn phòng và vệ sinh trực máy móc, thiết bị thời gian còn lại là ngồi chơi. Trong khi cả hai vợ chồng tôi chỉ trông vào lương, 2 con nhỏ đang tuổi ăn học, cuộc sống rất khó khăn. Rất mong ngành đường sắt có giải pháp để người lao động có việc làm để tăng thu nhập đảm bảo cuộc sống”, anh Định cho hay.
