Nhiều người là nạn nhân tin giả
Là diễn giả tại cuộc tọa đàm, tiến sĩ tâm lí Lê Thị Linh Trang đã chỉ ra những tác động ghê gớm của tin giả đến tâm lí con người của các cá nhân, cộng đồng, xã hội...
Tiến sĩ Trang nêu ra một số vụ tin giả: Vụ thứ nhất về thông tin hai nữ sinh hiếp dâm một nam sinh. Vụ thứ hai là tin giả cho rằng nhiều học sinh trường Lương Thế Vinh ở quận thủ Đức (TP.HCM) bị xâm hại.
Trong vụ thứ hai, tướng Phan Anh Minh, khi ấy còn là Phó giám đốc Công an TP.HCM, đã cung cấp thông tin xác minh rằng không có chuyện nhiều học sinh trường Lương Thế Vinh bị xâm hại, mà chỉ có một em học sinh bị té. “Tuy nhiên, ngay cả tướng Minh cũng bị... nghi ngờ, bởi người ta tin vào tin giả”, tiến sĩ Trang nói.
Tại tọa đàm, nhà báo Lê Thanh Phong - Báo Lao Động dẫn lại con số được ông Lê Quốc Minh – Phó tổng giám đốc TTXVN – từng nêu ra, là có đến 70-80% độc giả tin vào tin giả.
“Thử hỏi, nếu chúng ta là người thân của hai em nữ sinh kia thì sẽ cảm thấy như thế nào?”, tiến sĩ Trang đặt vấn đề. “Đã có người chết oan khuất vì bị đưa tin giả”, bà Trang cho biết.
Ở mức độ ảnh hưởng rộng hơn, tiến sĩ Trang đơn cử, vụ tin giả máy bay rơi ở Nội Bài, không chỉ gây ảnh hưởng đối với doanh nghiệp mà còn khiến xã hội hoang mang.
Người đọc phải biết gạn lọc thông tin
Nhà báo Lê Thanh Phong cho rằng, để ngăn chặn tin giả, trách nhiệm không chỉ thuộc về nhà báo, giới truyền thông mà còn cả từ phía người đọc. Người đọc phải biết gạn lọc thông tin.
Ở góc độ một nhà tâm lí, tiến sĩ Trang cho rằng độc giả hiện nay cần biết tiếp nhận thông tin có chọn lọc và tiếp cận thông tin một cách có trách nhiệm. Bà Trang cho biết: “Vụ máy bay MH370 mất tích bí ẩn cách đây hơn 4 năm có thông tin đăng tải đã đáp xuống một sân bay ở Nhật, và vì rơi vào một trường không gian khác trong 4 ngày trong khi ở không gian chúng ta sống là 4 năm. Thử hỏi, tư duy, tri thức khoa học đã ở đâu mà một thông tin vớ vẩn thế cũng tin để rồi lan truyền”.
Theo tiến sĩ Trang, độc giả ngày nay hãy là người tiêu dùng tin tức thông minh, không thể mù quáng tin vào các tin giả. Ở một góc độ khác, tiến sĩ Trang cho rằng, tin giả đang làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến báo chí chính thống.
“Ngày xưa, mỗi lần nghe mẹ tôi kể một câu chuyện gì đó tôi hỏi mẹ “ai nói?” thì mẹ bảo “báo nói”. Nghĩa là tin vào báo chí. Còn bây giờ, người ta thường nói rằng “riết rồi không biết tin ai”. Là bởi tin giả tràn lan, khiến người ta tin và rồi thất vọng, hệ lụy là dần mất niềm tin vào báo chí chính thống. Vì thế, báo chí chính thống cũng chính là một lực lượng nòng cốt ngăn chặn, chống lại tin giả.