Dự án đường sắt đô thị ga Hà Nội : Phải nhìn vào nhu cầu của tương lai

Trên 40.000 tỉ đồng kéo giảm ách tắc giao thông

Theo đại diện UBND TP.Hà Nội, Dự án Tuyến đường sắt đô thị số 3 được sử dụng nguồn vốn vay ODA, vay ưu đãi của nhà tài trợ… Nhằm hoàn thiện tuyến đường sắt đô thị Nhổn đến Hoàng Mai, góp phần giải quyết vận tải hành khách công cộng khối lượng lớn của khu vực trung tâm đáp ứng yêu cầu phát triển KTXH của Thủ đô, giải quyết tình trạng ùn tắc giao thông, đảm bảo an toàn giao thông, cải thiện tình trạng ô nhiễm môi trường do phát thải của các phương tiện giao thông gây ra.

Dự án Tuyến đường sắt đô thị số 3 ga Hà Nội - Hoàng Mai, là đoạn kéo dài của tuyến đường sắt đô thị số 3 nên sử dụng chung hệ thống với tuyến đường sắt đô thị số 3, đoạn Nhổn - ga Hà Nội, dự kiến khi đưa vào khai thác sẽ trở thành tuyến đường sắt đô thị đồng nhất và hoạt động liên tục từ Nhổn đến Hoàng Mai...

Theo tờ trình của UBND thành phố Hà Nội, quy mô, năng lực phục vụ của dự án cơ bản phù hợp với quy hoạch, tương đồng với quy mô tuyến đường sắt đô thị thí điểm thành phố Hà Nội, đoạn Nhổn - ga Hà Nội đang được triến khai xây dựng, bảo đảm tính thống nhất trong việc khai thác, vận hành của toàn tuyến đường sắt đô thị số 3.

Khi tuyến đường sắt đô thị số 3 đi vào hoạt động, việc vận hành khai thác sẽ kết nối với các tuyến đường sắt đô thị khác. Đồng thời, UBND TP.Hà Nội kiến nghị Thủ tướng xem xét, chỉ đạo Bộ KHĐT Bộ Tài chính sớm báo để Thủ tướng phê duyệt đề xuất dự án sử dụng vốn ODA, vốn vay ưu đãi nước ngoài đối với Dự án và thành lập Hội đồng thẩm định Nhà nước thẩm định Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi Dự án theo quy định của Luật Đầu tư công để có thể trình Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư Dự án vào kỳ họp cuối năm 2020.

Người dân chưa được thụ hưởng đường sắt đô thị

Theo các chuyên gia giao thông, hiện 5 dự án đường sắt đô thị đang triển khai tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh nhưng đến nay vẫn chưa dự án nào được đưa vào khai thác thương mại. Theo Tiến sĩ Nguyễn Xuân Thủy (nguyên GĐ NXB GTVT), việc xây dựng các tuyến đường sắt đô thị là đúng vì, hiện xe buýt không thể cạnh tranh nổi với các phương tiện cá nhân (hiện xe máy và ôtô dày đặc) và không đi đúng giờ và hiện người dân chỉ cần biết phương tiện nào tốt thì họ sử dụng. Do đó, Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh bắt buộc phải có các Metro. Theo TS Thuỷ, dự án Tuyến đường sắt đô thị số 3 chạy qua khu vực có mật độ dân rất cao, sẽ giúp giải quyết bài toán về ách tắc giao thông và ô nhiễm khí thải.

Về cơ bản, đường sắt đô thị có một số ưu điểm đặc thù. Theo PGS.TS Nguyễn Hồng Thái - Khoa Vận tải Kinh tế (Trường Đại học GTVT), đường sắt đô thị sẽ giảm ách tắc giao thông nội đô vì đây là đường dành riêng nên không ảnh hưởng đến hoạt động giao thông của đô thị. Do đó, quy đường sắt đô thị phải xuất phát từ nhu cầu đi lại của người dân và có những trường hợp phát sinh như mật độ phải phụ thuộc vào lưu lượng di chuyển để phân bổ các hành trình và lưu lượng cũng có thể thay đổi vào việc đầu tư phát triển của thành phố.

Liên quan đến tổng mức đầu tư các tuyến đường sắt độ thị lớn nhưng hiện chưa được đưa vào khai thác gây lãng phí, TS Thuỷ cho rằng, một thực tế hiện nay là chúng ta đưa ra nhiều nhưng kết quả chưa được là bao vì hiện chưa có 1 tuyến đường sắt đô thị nào vận hành, người dân chưa được thụ hưởng một chút nào về đường sắt đô thị. Giao thông đô thị phải làm nhanh gọn, nếu làm chậm sẽ tốn kém, nếu kéo dài sẽ không phù hợp với công nghệ và sự phát triển của của dân số, do đó phải làm “cuốn chiếu” từng phần theo sự phát triển của đô thị.

Đầu từ một tuyến đường sắt đô thị, các nước họ xây dựng chỉ từ 5-7 năm, còn hiện tuyến Cát Linh - Hà Đông đã trên 11 năm mà đến nay vẫn chưa thể ấn định được ngày chạy thương mại. “Xây dựng đường sắt độ thị là tốt, phù hợp với phát triển kinh tế xã hội và nhu cầu đi lại của người dân tại các thành phố lớn. Nhưng không phải phát triển nhiều đã tốt vì, xây dựng đường sắt đô thị rất đắt đỏ, chỉ những nước giàu mới phát triển. Do đó, không thể chỉ nhìn nhu cầu hiện tại mà phải nhìn vào nhu cầu của tương lai. Tuy nhiên, có thể đầu tư dần dần theo nhu cầu phát triển để đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân”, ông Thuỷ cho biết thêm.