Chị Nguyễn Thị Thảo, thành phố Điện Biên Phủ (tỉnh Điện Biên) đã có hơn 10 năm tham gia BHXH. Đến cuối năm 2020, do những ảnh hưởng của dịch COVID-19 chị buộc phải nghỉ việc. Đến đầu năm 2021, chị Thảo quyết định thanh toán bảo hiểm một lần, không tiếp tục đóng để hưởng lương hưu khi về già.
“Tôi không làm ở doanh nghiệp nữa vì doanh nghiệp gặp khó khăn do dịch bệnh, thu nhập của tôi cũng bị giảm sút, không đảm bảo cuộc sống. Trước mắt khó khăn nên tôi chốt sổ BHXH, lấy một khoản để đầu tư kinh doanh hàng online” – chị Thảo cho biết.
Tương tự, chị Nguyễn Thị Hiền, huyện Điện Biên (tỉnh Điện Biên) cũng mới quyết định chốt sổ BHXH sau gần 10 năm tham gia. Doanh nghiệp nơi chị đóng BHXH cũng gặp khó, nên chị chọn cách ra ngoài để bươn chải.
"Cũng biết là về lâu dài, sau này sẽ gặp khó vì không có lương hưu. Nhưng trước mắt tôi không đủ điều kiện theo nộp BHXH. Nghỉ ở công ty, giờ bỏ 100% tiền túi đóng bảo hiểm, vị chi là mỗi tháng phải dành hơn 1 triệu đồng, đối với hoàn cảnh tôi bây giờ là quá khó khăn" - chị Hiền chia sẻ.
Theo thống kê từ BHXH tỉnh Điện Biên, năm 2020, địa phương này có 2.768 người hưởng mới trợ cấp 1 lần (tăng 22,3% so với năm 2019); trong đó hưởng BHXH 1 lần 989 người (tăng 33,2%). Con số này tiếp tục gia tăng trong năm 2021, khi thống kê chỉ 3 tháng đầu năm đã có 549 người thanh toán BHXH 1 lần.
Cũng theo thống kê này, tính đến hết tháng 3.2021, Điện Biên có trên 48.700 người tham gia BHXH. Trong khi đó, tại địa phương này, các công ty, doanh nghiệp hoạt động đều thuộc nhóm vừa và nhỏ.
Chính vì vậy, khi xuất hiện đại dịch, hoạt động sản xuất kinh doanh bị đình trệ, doanh nghiệp không đủ tiềm lực để “trụ vững" lâu dài. Nhiều đơn vị, doanh nghiệp gặp khó, thậm chí ngừng hoạt động, khiến cho người lao động mất việc làm gia tăng, đời sống gặp khó khăn.
Trên thực tế Điện Biên chưa ghi nhận tình trạng người lao động cầm cố, mua bán sổ BHXH như một số địa phương khác, mà đơn thuần là thanh toán bảo hiểm 1 lần để giải quyết khó khăn trước mắt mà không tính toán về lâu dài.
Hiện nay, tại tỉnh Điện Biên tình hình dịch bệnh đã tạm lắng. Mọi hoạt động sản xuất, kinh doanh của các đơn vị, doanh nghiệp đang bắt đầu vận hành hoạt động trở lại và dần đi vào ổn định. Tuy nhiên, hàng nghìn lao động khó khăn, giờ tiếp tục mất đi cơ hội có tương lai ổn định, khi đã chọn cách thanh toán bảo hiểm 1 lần.