Đánh giá cấp độ dịch COVID-19: Không còn dựa vào số ca mắc mới

Thay đổi tiêu chí đánh giá dịch để thích ứng

Đến nay Việt Nam đã có hơn 1,1 triệu ca mắc COVID-19, với hơn 24.000 ca tử vong. Hiện còn hơn 78.000 bệnh nhân đang điều trị, trong số này có khoảng 4.000 ca nặng phải thở oxy, thở máy. Tỉ lệ tử vong ở trẻ dưới 18 tuổi chiếm 0,3%, người trên 65 tuổi là 47,5%. Trong đó, tử vong chủ yếu tại TPHCM (gần 73%), Bình Dương (gần 11%), Đồng Nai (khoảng 3%), Long An (2,4%), Tiền Giang (2%)…

Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn, từ ngày 27.4 làn sóng thứ 4 bắt đầu bùng phát, sau đó lan rộng các địa phương. Đến ngày 30.9, chúng ta về cơ bản kiểm soát được tình hình dịch của đợt dịch thứ 4.

“Tuy nhiên đây là dịch bệnh hết sức mới, luôn có sự thay đổi và biến chủng mới, do đó Bộ Y tế có rất nhiều thay đổi trong phác đồ điều trị, đến nay đã xây dựng phiên bản thứ 7 về hướng dẫn điều trị COVID-19 với rất nhiều cập nhật, bổ sung cho phù hợp; đồng thời Bộ cũng đưa nhiều thuốc mới vào điều trị” - ông Sơn nói.

Hiện nay, số ca mắc mới ở cộng đồng/tuần/100.000 dân đang là 1 trong 3 yếu tố để đánh giá cấp độ dịch tại các địa phương. Tuy nhiên tới đây, yếu tố này sẽ được thay đổi, không đặt nặng yếu tố số ca mắc mới hằng tuần.

Theo thông tin từ Bộ Y tế, theo hướng dẫn 4800, số ca mắc mới ở cộng đồng/tuần/100.000 dân đang là 1 trong 3 yếu tố đánh giá cấp độ dịch, cùng tỉ lệ tiêm vaccine cho người từ 18 tuổi và từ 65 tuổi (từ tháng 12 tính tỉ lệ tiêm vaccine ở người từ 50 tuổi trở lên) so với khả năng đáp ứng của ngành y tế. Đến chiều 25.11 cả nước đã tiêm được gần 115 triệu liều vaccine, đến 30.11 này về cơ bản tỉ lệ bao phủ vaccine đạt 100% người từ 18 tuổi được tiêm ít nhất 1 mũi vaccine, tỉ lệ được tiêm đủ 2 mũi đạt khoảng 70%.

Về xét nghiệm tìm ca mắc mới, hiện hướng dẫn chung là không xét nghiệm trên phạm vi rộng, xét nghiệm cộng đồng như trước đây. Chỉ xét nghiệm ca nghi ngờ và khi truy vết. “Tiêu chí trụ cột đặt ra hiện nay là giảm tỉ lệ bệnh nhân nặng, giảm bệnh nhân nhập viện và tử vong, tới đây có những thay đổi thì sẽ lấy đó làm tiêu chí đánh giá cấp độ dịch, không dựa vào số ca mắc mới là 1 trong 3 yếu tố chính như hiện nay” - Bộ Y tế cho biết.

Bên cạnh đó, do mức độ bao phủ vaccine đã tăng lên, yếu tố tỉ lệ tiêm vaccine cũng được thay đổi. Có thể tới đây sẽ có tới 5 yếu tố để xác định cấp độ dịch. Tính đến trưa 25.11, cập nhật của Bộ Y tế cho biết ở phạm vi tỉnh, hiện toàn quốc đều ở mức xanh (cấp 1, bình thường mới) và vàng (cấp độ 2, nguy cơ trung bình). Nhưng ở phạm vi xã phường, ở trên 10.600 xã phường được xếp loại, có gần 65% là vùng xanh, trên 28% là vùng vàng. Có 7% số xã phường là vùng cam và đỏ.

“Hiện nay xu hướng là chúng ta không coi trọng con số mắc trên 100.000 dân/tuần mà khuyến khích người dân tự phát hiện, nếu mắc thì báo cơ quan y tế để được quản lý, khi có triệu chứng thì vào viện. Chúng ta sẽ tập trung đánh giá tỉ lệ bệnh nhân nặng, nhập viện, tử vong nhiều hơn với các địa phương, để từ đó thay đổi tiêu chí đánh giá dịch bệnh tại địa phương”, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn nói.

Theo ông Sơn, các địa phương khi đánh giá cấp độ dịch theo cấp tỉnh, huyện, xã… càng chia nhỏ đánh giá theo 4 cấp độ càng nhỏ càng tốt. Thậm chí, một khu phố, một cụm dân cư, có biện pháp ngăn chặn kiểm soát nhỏ, gọn nhưng hiệu quả, đảm bảo y tế đến được với mọi người dân khi nhiễm tại nhà, tại cộng đồng. Để làm được điều này cần nhiều nỗ lực trong cung ứng thuốc, đặc biệt là gói thuốc C.

Nhanh chóng đưa y tế đến gần dân nhất

Thứ trưởng Bộ Y tế cũng cho hay, khi Chính phủ ban hành Nghị quyết 128, Bộ Y tế đã ban hành quyết định 4800, chúng ta trở về tình trạng thích ứng an toàn, linh hoạt với dịch.

“Trong giai đoạn đầu thực hiện thích ứng an toàn, linh hoạt, tỉ lệ ca mắc COVID-19 ở các địa phương có thể giảm hơn. Tỉ lệ tử vong đã giảm, con số tử vong có lúc giảm dưới 3 con số, có lúc khoảng 57-58 ca/ngày trên toàn quốc. Nhờ việc thử nghiệm các thuốc chống virus đường uống tại nhà, nhờ vaccine chúng ta đã giảm được ca trở nặng và giảm tử vong. Đến hết tháng này, cơ bản chúng ta đạt tiêu chí về vaccine cho 70% người trên 18 tuổi, kể cả đối tượng trên 65 tuổi” - Thứ trưởng Nguyễn Trường Sơn thông tin.

Hiện nay có 3 trụ cột cần tập trung là cách ly, xét nghiệm và thu dung điều trị (tại tuyến cơ sở, tầng 2, tầng 3), trong đó quan trọng nhất là sử dụng thuốc kháng virus đường uống để tăng cường mức kiểm soát dịch tại cộng đồng, hạn chế giảm tình trạng bệnh nặng lên tầng trên. Đồng thời, các địa phương phải đẩy nhanh tiêm chủng cho người dân, tiêm nhắc đúng lịch và tiêm ưu tiên cho người trên 50 tuổi.

Thứ trưởng cho hay về cơ bản, trong cuộc chiến chống dịch lần thứ 4, chúng ta đã đưa ra 3 điểm quan trọng đó là: Xây dựng gói thuốc A - gồm những thuốc thông thường như hạ nhiệt, ho, thuốc bồi bổ sức khoẻ; đưa thuốc kháng viêm-kháng đông vào sử dụng sớm theo hướng dẫn của bác sĩ trực tuyến, trực tiếp và áp dụng thuốc kháng virus Molnupiravir trong chương trình thí điểm quản lý, chăm sóc F0 không triệu chứng tại nhà và cộng đồng”.

PGS.TS Lương Ngọc Khuê - Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh cho rằng, hiện nay tình hình thế giới còn diễn biến phức tạp, có thể xuất hiện làn sóng mới với biến chủng mới. “Nhận định của các nhà chuyên môn, nhà khoa học là chúng ta phải hết sức cảnh giác một đợt dịch thứ 5 luôn rình rập, không được lơ là, sẵn sàng ứng phó đợt dịch thứ 5” - ông Khuê nói.