Còn nhiều bất cập
Theo thống kê của Bộ Y tế trong 11 tháng đầu năm 2017, cả nước đã ghi nhận được trên 139 vụ ngộ độc thực phẩm làm 3.700 người nhập viện và 24 người đã tử vong.
Trước vấn nạn thực phẩm bẩn, Bộ Y tế cũng đã thành lập trên 23.400 đoàn thanh tra, kiểm tra liên ngành về VSATTP. Qua đó, các đoàn đã tiến hành kiểm tra 625.060 cơ sở và đã phát hiện 123.914 cơ sở vi phạm, xử lý 32.579 cơ sở, phạt hành chính trên 61 tỉ đồng và đình chỉ hoạt động trên 610 cơ sở.
Theo Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) hiện các đối tượng gian dối trong VSATTP ngày càng tinh vi, khó phát hiện. Trong khi đó, việc quản lý, thanh tra và phòng chống thực phẩm bẩn của các cơ quan chức năng vẫn còn chồng chéo, bất cập. Cùng đó, chế tài xử phạt chưa đủ sức răn đe và một bộ phận người dân cũng chưa kiên quyết trong việc phòng chống thực phẩm bẩn.
Hiện Tết Nguyên đán đang cận kề, lợi dụng tiêu thụ thực phẩm của người dân tăng cao, các đối tượng buôn lậu, làm hàng giả, hàng nhái lại tung ra thị trường những sản phẩm kém chất lượng. Để ngăn chặn vấn nạn này, 6 đoàn liên ngành của Ban Chỉ đạo trung ương về VSATTP đã kiểm tra 12 địa phương. Tại mỗi địa phương, đoàn sẽ lấy mẫu xét nghiệm các sản phẩm thiết yếu như: Bánh kẹo, rượu bia, nước giải khát để kiểm tra. Khi có kết quả sẽ công bố ngay, tránh tình trạng không để tết qua rồi mới công bố.
Theo bà Trần Việt Nga - Phó Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) - thì hiện nay việc truy xuất nguồn gốc và thu hồi thực phẩm bẩn chưa được thực hiện nghiêm. Bởi chúng ta chưa có hệ thống kiểm soát ban đầu do Việt Nam có quá nhiều cơ sở nhỏ lẻ nên kiểm soát rất khó khăn trong việc truy xuất và thu hồi sản phẩm kém chất lượng.
Sản xuất và tiêu dùng chưa gặp nhau
Theo Viện trưởng Viện Nghiên cứu ứng dụng nông nghiệp hữu cơ Nguyễn Văn Cường, cần phải truy xuất rõ nguồn gốc mới chống được thực phẩm bẩn, đây là cơ sở để phát hiện xuất xứ của thực phẩm. Cùng đó là sự phối hợp giữa nhà nông nghiệp, doanh nghiệp để xây dựng thương hiệu sản phẩm chưa được tốt. Do đó một số người nông dân đã tối đa hoá lợi ích, dẫn đến lạm dụng hoá chất trong trồng trọt và chăn nuôi.
Tổng Giám đốc Siêu thị Seika Mart Nguyễn Thuỳ Dương cho biết hiện niềm tin của người tiêu dùng vào sản phẩm sạch chưa có, trong khi nhiều sản phẩm đã có chứng nhận. Trong khi đó, nhiều DN nông nghiệp khởi nghiệp đang rất vất vả để đưa sản phẩm chất lượng đến với người tiêu dùng. Do vậy, rất cần có những giải pháp để hỗ trợ các DN để họ tiếp tục sản xuất và đưa những sản phẩm sạch đến với người tiêu dùng.
Cũng theo bà Dương, uy tín của những người phân phối chính là sản phẩm bày bán trên kệ. Một sản phẩm sạch khi đưa vào siêu thị ngoài việc có nguồn gốc, giấy tờ đầy đủ. Nhưng khó khăn nhất của các nhà phân phối hiện nay là những sản phẩm sạch, nhưng sản phẩm hữu cơ lại có sản lượng thấp nên thường rất khan hàng.
Cùng đó, đại diện Hội Tiêu chuẩn bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam, ông Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng người tiêu dùng rất khó có thể kiểm tra được chất lượng hàng hoá, kể cả những sản phẩm hàng hoá đã có tem, nhãn và giấy chứng nhận. Điều này đã khiến các DN làm ăn chân chính, tâm huyết khó có điều kiện phát triển. Trong khi đó, hiện nay rất nhiều thực phẩm của chúng ta vẫn chứa nhiều tồn dư hóa chất, chất bảo quản dẫn đến tình trạng khi người tiêu dùng sử dụng bị ngộ độc thực phẩm.
“Người tiêu dùng sẵn sàng mua hàng hoá đắt hơn nhưng chất lượng phải an toàn. Nhưng đang có một bất cập là người sản xuất và người tiêu dùng hiện vẫn chưa gặp được nhau, do vậy rất cần sự vào cuộc của các cơ quan chức năng” - ông Hùng nhấn mạnh.
Bộ trưởng Bộ Y tế đi kiểm tra an toàn thực phẩm trước Tết Nguyên đán
Việc các đoàn kiểm tra đồng loạt ra quân kiểm tra an toàn thực phẩm (ATTP) dịp tết, tập trung vào các mặt hàng được dự báo tiêu thụ nhiều như miến gạo bún, bánh kẹo và thực phẩm như giò chả, xúc xích và cả rau củ quả… nhằm loại bỏ thực phẩm bẩn, không an toàn để người dân được sử dụng thực phẩm an toàn, yên tâm trong dịp tết. Qua kiểm tra, những sản phẩm không tốt/tốt sẽ được công bố công khai trên phương tiện truyền thông đại chúng để người dân biết thông tin… Đây là nhấn mạnh của Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến khi đi kiểm tra công tác đảm bảo ATTP tại Hà Nội ngày 18.1.
Báo cáo với Bộ trưởng Bộ Y tế tại buổi kiểm tra, ông Trần Văn Chung - Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội - cho biết, trong đợt cao điểm kiểm tra thực phẩm Tết Nguyên đán Mậu Tuất, các đoàn kiểm tra của Hà Nội đã kiểm tra được 6.000 cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm, đã phát hiện 1.200 cơ sở có các lỗi sai phạm. Cơ quan chức năng đã xử phạt 400 cơ sở với số tiền trên 3 tỉ đồng, đồng thời tiêu hủy một số sản phẩm thực phẩm không đảm bảo ATTP. L.HÀ