Bộ Kế hoạch và Đầu tư vừa có văn bản trả lời UBND TPHCM về việc bố trí ngân sách đảm bảo điều kiện thực hiện nhiệm vụ của Công ty TNHH Một thành viên Đường sắt đô thị số 1 (HURC1) - đơn vị vận hành metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên).
HURC1 trực thuộc UBND TPHCM được thành lập năm 2015 để chuẩn bị các điều kiện cần thiết cho việc tiếp nhận, triển khai, quản lý, vận hành tuyến metro số 1.
Khi thành lập, HURC1 chỉ được cấp vốn điều lệ 14 tỉ đồng mua sắm trang thiết bị văn phòng cơ bản, còn kinh phí hoạt động chưa được cấp.
Do tiến độ xây dựng và đưa vào khai thác tuyến metro số 1 chậm so với dự kiến ban đầu (năm 2018) nên đến nay HURC1 không còn nguồn lực để duy trì hoạt động (như kinh phí trả lương, bảo hiểm cho người lao động và các chi phí văn phòng).
Theo UBND TPHCM, tại đề án thành lập công ty và biên bản thỏa thuận giữa Chính phủ Việt Nam và Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) có nêu UBND TPHCM sẽ bố trí vốn từ ngân sách để đảm bảo hoạt động cho công ty trong giai đoạn chuẩn bị trước khi vận hành khai thác thương mại.
Cuối năm 2021, UBND TPHCM kiến nghị Thủ tướng chấp thuận cho thành phố sử dụng ngân sách địa phương để bố trí kinh phí cho công ty HURC1, nhằm đảm bảo hoạt động trong giai đoạn chuẩn bị vận hành, khai thác thương mại tuyến metro số 1. Trường hợp được chấp thuận, TPHCM đề nghị các Bộ Tài chính, Kế hoạch và Đầu tư hướng dẫn việc bố trí ngân sách cũng như phương thức chi.
Sau đó, Văn phòng Chính phủ đã đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính xem xét, nghiên cứu. Trong trường hợp vượt thẩm quyền, hai bộ đề xuất báo cáo Thủ tướng theo quy định.
Liên quan đến kiến nghị của UBND TPHCM, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng việc bố trí đủ nguồn lực cho HURC1 duy trì hoạt động là cần thiết nhằm đáp ứng cam kết giữa Chính phủ Việt Nam và nhà tài trợ.
Tuy nhiên, do tuyến metro số 1 chưa đưa vào vận hành, khai thác nên công ty không đáp ứng được các quy định về đầu tư bổ sung vốn điều lệ theo quy định tại Nghị định số 91/2015/NĐ-CP (không đáp ứng quy định về kết quả xếp loại doanh nghiệp của 3 năm liền kề trước năm xác định bổ sung vốn điều lệ đạt từ loại B trở lên).
Do đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề nghị UBND TPHCM báo cáo Chính phủ xem xét, quyết định việc cho phép bổ sung vốn điều lệ với điều kiện thực tế của công ty để đảm bảo nguồn lực cho công ty hoạt động.
Khởi công năm 2012, dự án metro số 1 tổng mức đầu tư hơn 43.700 tỉ đồng, dài gần 20km, từ ga Bến Thành (quận 1) đến depot Long Bình (Thành phố Thủ Đức) với 3 ga ngầm và 11 ga trên cao.
Dự án metro số 1 hiện đã đạt gần 89% và có kế hoạch chạy thử từ giữa năm nay, khai thác thương mại vào năm 2023.
