Thu phí không dừng (ETC) là hình thức thu phí áp dụng công nghệ tự động nhận diện phương tiện và trừ tiền vào tài khoản giao thông. Theo đó, phương tiện khi đi qua làn ETC không cần dừng xe lại trả tiền mà vẫn có thể đi qua trạm thu phí.
Hiện có 10 tuyến cao tốc thu phí tự động không dừng là: Nội Bài - Lào Cai, Pháp Vân - Cầu Giẽ, Cầu Giẽ - Ninh Bình, Bắc Giang - Lạng Sơn, Hạ Long - Vân Đồn, Hà Nội - Hải Phòng, Đà Nẵng - Quảng Ngãi, Liên Khương - Đà Lạt, Long Thành - Dầu Giây, Trung Lương - Mỹ Thuận.
Dù được truyền thông từ sớm, trong ngày đầu tiên thực hiện, nhiều xe không đủ điều kiện như chưa dán thẻ vẫn đi vào các làn ETC cũng như nhiều phương tiện dù dán thẻ nhưng không đủ tiền trong tài khoản dẫn đến việc ùn ứ tại một số cao tốc.
Tại các làn vào trạm thu phí Km6+000 cao tốc Nội Bài - Lào Cai, trong ngày đầu có hàng trăm xe dừng lại kiểm tra. Phần lớn đều mắc các lỗi như tài khoản không có hoặc không đủ tiền, chủ xe đã dán thẻ nhưng chưa kích hoạt tài khoản, cá biệt có xe đã nạp tiền vào tài khoản nhưng tiền chưa về để được kích hoạt.
Đại diện Tổng cục Đường bộ Việt Nam cho biết, trong ngày đầu tiên áp dụng thu phí tự động hoàn toàn, vẫn còn tồn tại một số hạn chế nhất định làm phát sinh ùn tắc cục bộ tại các trạm thu phí trên một số tuyến cao tốc. Nhiều chủ phương tiện chưa dán thẻ đầu cuối trước khi vào tuyến, không có hoặc không đủ số dư trong tài khoản giao thông. Tổng cục Đường bộ khuyến cáo chủ phương tiện nên tìm hiểu thông tin về lộ trình đi và số tiền thu phí cần phải trả để nạp đủ tiền trong tài khoản khi lưu thông qua trạm thu phí.
Cùng với đó, việc hệ thống không nhận thẻ từ phương tiện vẫn chiếm tỉ lệ cao, đại diện Tổng cục Đường bộ cho biết, nguyên nhân là do nhiều chủ phương tiện dán thẻ đã lâu nhưng chưa sử dụng dịch vụ nên thẻ bị suy giảm chất lượng hoặc thẻ bị dán sai quy cách. Ngoài ra, hệ thống thu phí tại các trạm thu phí của VEC mới đưa vào hoạt động nên vẫn cần thời gian để hiệu chỉnh, hoàn thiện hệ thống; nhân viên xử lý tình huống chậm, nguyên nhân là do các trạm thu phí của VEC mới vận hành nên nhân viên chưa có kinh nghiệm xử lý tình huống thu phí điện tử không dừng.
Liên quan đến tình trạng nhiều xe dán 2 thẻ dẫn đến khi qua trạm barie không mở, Tổng cục Đường bộ cho hay, nguyên nhân do có 1 trong tài 2 khoản trên phương tiện không đủ số dư. Về vấn đề này, Tổng cục Đường bộ đã nhiều lần chỉ đạo Nhà cung cấp dịch vụ tra soát khi mở tài khoản để không kích hoạt 2 tài hoạt cho một phương tiện. Đồng thời cũng khuyến cáo chủ phương tiện chỉ nên sử dụng 1 thẻ để lưu thông qua trạm… Hay trường hợp các xe đổi chủ nên chủ phương tiện không nắm được thông tin để nạp tiền vào tài khoản giao thông hoặc không dán được thẻ mới.
Những lỗi này đã có trong phương án xử lý tình huống sự cố và diễn tập trước đó. Tuy nhiên, trong ngày đầu tiên vận hành thu phí tự động hoàn toàn nên công tác vận hành còn bỡ ngỡ dẫn đến không ứng phó kịp thời các tình huống thực tế phát sinh.
Tổng cục Đường bộ Việt Nam yêu cầu các đơn vị vận hành và các nhà cung cấp dịch vụ khẩn trương khắc phục các lỗi chủ quan của hệ thống thu phí, bổ sung các điểm dịch vụ dán thẻ trên các tuyến đường nối vào đường cao tốc; tăng cường nhân viên trực đường dây nóng để kịp thời hỗ trợ cho chủ phương tiện chuyển đổi tài khoản, kích hoạt tài khoản và các tình huống phát sinh...
