Áp dụng đền bù, hỗ trợ theo kiểu cào bằng
Dự án cao tốc Quảng Ngãi - Hoài Nhơn thuộc dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc Nam phía đông giai đoạn 2021-2025. Dự án có chiều dài 88km, tổng mức đầu tư hơn 20.400 tỉ đồng. Trong đó đoạn qua địa phận Quảng Ngãi dài 60,3km, qua Bình Định dài 27,7km.
Hiện nay Quảng Ngãi quy định giá đền bù 42.000 đồng/1m2 đất nông nghiệp, còn Bình Định 74.000 đồng/1m2. Theo quy định khung giá đền bù đất nông nghiệp không được trên 70.000 đồng/1m2. Chính vì giá đền bù, hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp ở Quảng Ngãi không thỏa đáng khiến nhiều hộ dân không đồng thuận giao đất. Ở phường Phổ Ninh, thị xã Đức Phổ có hàng chục hộ dân kiên quyết không giao đất vì theo họ giá đền bù, hỗ trợ quá thấp, công tác kiểm kê, áp giá đền bù còn nhiều bất hợp lý.
Ông Võ Thanh Bình (78 tuổi) ở phường Phổ Ninh than thở: “Tôi có 2.793m2 đất nông nghiệp có sổ đỏ bị thu hồi để phục vụ dự án cao tốc Bắc - Nam. Hiện giá đền bù, hỗ trợ là 84 triệu đồng/500m2 đất lúa, với giá trên tôi được đền bù, hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp với tổng số tiền 472 triệu đồng, quá rẻ mạt so với giá trị thực của đất. Trong số diện tích đất trên tôi có 1.349m2 đất trồng keo 2 năm tuổi không được đền bù, hỗ trợ, vì cán bộ làm công tác đền bù cho rằng, đất trồng cây hằng năm nhưng tôi lại trồng cây lâu năm nhưng không đăng ký biến động nên diện tích keo tôi trồng không được đền bù, hỗ trợ”.
Ông Bình cho rằng, mặc dù đất trồng cây hằng năm nhưng ông buộc phải trồng cây lâu năm vì nếu trồng cây hằng năm thì không có hiệu quả kinh tế. “Đất toàn sỏi đá, mà giờ phải trồng lúa, đậu, mè… thì sao cây sống nổi, rồi lấy cái gì mà ăn. Tôi phải trồng keo mới có hiệu quả kinh tế. Vậy mà giờ họ không đền bù, hỗ trợ vì cho rằng tôi trồng cây sai mục đích. Hỗ trợ quá bất hợp lý, cứng nhắc, gây thiệt hại cho người dân”- Ông Bình thẳng thắn.
Ngoài ông Bình, hiện nay có rất nhiều hộ dân ở phường Phổ Ninh không chấp thuận giao đất vì giá đền bù, hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp quá thấp, trong khi vị trí đất của họ là đất nông nghiệp nằm ở vị trí đắc địa, có giá trị kinh tế cao, đồng thời là bờ xôi ruộng mật, nguồn sinh kế chính của cả gia đình, tuy nhiên giờ họ bị thu hồi để phục vụ cao tốc Bắc - Nam khiến họ mất ăn mất ngủ.
Liệu có quá cứng nhắc, gây thiệt hại cho dân
Ông Ngô Văn Nhung ở phường Phổ Ninh ngậm ngùi nói: “Nhà tôi có 1.500m2 đất có sổ đỏ, trong đó 1.000m2 đất nông nghiệp, 500m2 đất ở bị thu hồi để phục vụ dự án cao tốc Bắc - Nam. Giá đền bù, hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp là 84 triệu đồng/500m2. Họ cào bằng trong việc áp giá đền bù, hỗ trợ như vậy là bất hợp lý, bởi đất ở thì phải đền bù, hỗ trợ cao hơn đất nông nghiệp. Ngoài ra gia đình tôi còn có 700m2 đất không có sổ đỏ nhưng trên thực tế đã sản xuất mấy chục năm nay, giờ bị thu hồi nhưng không được đền bù, hỗ trợ đồng nào, vì cơ quan thực hiện áp giá đền bù bảo rằng đất không có sổ đỏ thì không đền bù, hỗ trợ, khiến gia đình tôi chỉ biết than trời”. Với những lý do trên, ông Nhung quả quyết rằng không đồng ý giao đất, vì đền bù, hỗ trợ quá thấp, cứng nhắc, gây thiệt hại rất lớn cho gia đình ông.
Ông Ngô Văn Nhung cũng thông tin rằng, ngoài ông ra còn có rất nhiều gia đình cũng lâm vào hoàn cảnh tương tự, bị thu hồi đất để phục vụ dự án cao tốc Bắc - Nam nhưng không được đền bù, hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp vì đất không có sổ đỏ, mặc dù họ là chủ nhân của những thửa đất trên, đã canh tác, sản xuất trên hàng chục năm.
Về vấn đề này, ông Nguyễn Kiên - Bí thư Thị ủy Đức Phổ cho rằng, giá đền bù, hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp đối với dự án cao tốc Bắc- Nam đoạn qua xã Phổ Ninh là theo quy định của Nhà nước. Còn đất không có sổ đỏ thì không được đền bù, hỗ trợ, đất trồng cây sai mục đích cũng không được đền bù, hỗ trợ, vì đó là quy định.
Ông Phạm Nhật Vũ - Giám đốc Trung tâm phát triển quỹ đất tỉnh Quảng Ngãi cho biết, về các trường hợp có đơn khiếu nại đối với việc áp giá đền bù, hỗ trợ thuộc dự án cao tốc Bắc - Nam đi qua xã Phổ Ninh, Trung tâm đã có đơn trả lời đến từng cá nhân…