Chất lượng kém là giọt nước tràn ly

Hư hỏng ngay sau khi khai thác

Chỉ sau một trận mưa lớn, nhiều vị trí trên tuyến cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi bị xuất hiện ổ gà chi chít. Đặc biệt dày đặc ở đoạn qua địa bàn huyện Duy Xuyên, Thăng Bình, Quảng Nam. Với tốc độ cho phép lưu thông đến 120km/h, hư hỏng như vậy được xem là đặc biệt nghiêm trọng, đe dọa an toàn phương tiện và tính mạng người dân.

Ngoài ra, hàng loạt cầu cũng biểu hiện hỏng, không đảm bảo kỹ thuật, an toàn. Cầu VD09B (Km 107+829) và hầm chui dân sinh (Km 106+730) thuộc gói thầu A3, chạy qua địa bàn xã Bình Trung (huyện Bình Sơn Quảng Ngãi); OP11A tại Km 47+136 CT.01 (thuộc xã Bình Chánh); OP10 Km 41+235 CT.01; OP11 Km 42+723 CT.01 (thuộc xã Bình Quý, cùng huyện Thăng Bình); cầu Tam Kỳ - LPB12 tại Km 68+418 CT.01 (thuộc xã Tam Xuân 1, huyện Núi Thành).

Tại các đường dẫn, vòng xoay giao cắt dẫn đến các trạm thu phí đã sụt lún, hư hỏng bất thường. Vòng xoay kết nối với đường Trì Bình - Dung Quất (huyện Bình Sơn) sụt lún, sạt trượt nhiều nơi và cần đến 300 ngày để khắc phục. Hàng loạt đường dân sinh không được hoàn trả sau khi mượn làm đường công vụ, gây bức xúc khắp nơi.

Trước phản ứng gay gắt của dư luận, Ban quản lý dự án đã vội đổ thừa cho thời tiết, mưa nhiều. Đồng thời họ triển khai gấp gáp việc khắc phục thủ công, vá víu cao tốc như làm đường làng, gây phản cảm và mất niềm tin trong nhân dân.

Từng bị cảnh báo

Kỹ sư Kurihara Nobuyuki - Tư vấn giám sát đoạn tuyến JICA từng cảnh báo: “Năm 2014, Bộ GTVT cũng đã có quyết định đề cập đến khó khăn trong việc kiểm soát nứt lớp CTB. Giải pháp chống nứt là cần lót thêm một lớp lưới địa kỹ thuật giữa lớp CTB và bêtông thảm nhựa, nhưng chúng tôi đang chờ phản hồi từ Bộ GTVT...”. Giám đốc liên doanh tư vấn giám sát CDM SMITH - ông Hắc Hoàng Kim cũng khẳng định ở thời đang thi công: “Ở các nước phát triển, người ta không sử dụng lớp CTB nữa. Ở vai trò tư vấn giám sát, tôi đề xuất chuyển từ CTB sang ATB. Đại diện tư vấn giám sát và chủ đầu tư cũng đề xuất rằng: Những đoạn tuyến chưa thi công nên chuyển sang phương án ATB - tức đá dăm gia cố nhựa đường. Tuy vậy, những cảnh báo này dường như không được lắng nghe. Và hậu quả là đường vừa đưa vào sử dụng đã nứt, bong tróc, tạo chi chít ổ gà, ổ voi.

Ngoài ra, việc các nhà thầu thi công không bóc tầng phủ, đất đá phong hóa, không nạo vét kỹ các túi bùn dưới nền móng, hoặc khai thác các mỏ đất, đá không đảm bảo, không thí nghiệm trước khi đưa vào công trình... đã bị các nhà thầu phụ và người dân liên tục tố cáo.

Nội bộ cũng “vạch tội” sai phạm

Không những thế, ngay những cán bộ, nhân viên kỹ thuật thực hiện dự án cũng thấy rõ những sai phạm trong quá trình triển khai dự án. Tuy nhiên những can ngăn, khuyến cáo của họ không được tiếp thu, dẫn đến tố cáo nhau liên tục.

Khoảng 9.2018 VEC tiếp nhận đơn thư nặc danh tố cáo ông Nguyễn Tiến Thành vi phạm trong quản lý, điều hành dự án. VEC đã thành lập đoàn xác minh. Tố cáo cho rằng, Ban quản lý dự án thiếu trách nhiệm trong công tác quản lý dự án, để nhà thầu vi phạm các quy định về quản lý chất lượng công trình đối với gói thầu A1, A2, A3 đoạn WB và gói thầu 4,5 đoạn JICA; che giấu thông tin nứt dọc bêtông nhựa đoạn MSE - gói 5 thầu JICA; không xử lý loại bỏ vật liệu đắp K95 không đảm bảo chất lượng tại gói thầu số 5 từ km41-km42 và các nhánh, trạm dịch vụ thuộc nút giao Hà Lam; duyệt đường gom giá trị lớn (>20 tỉ đồng) không qua các phòng tham mưu của Ban quản lý dự án; chỉ đạo nghiệm thu khống số liệu đường lộ đá tại Km90; thao túng quyền lực, trù dập cán bộ, hành vi tham nhũng...

Tuy vậy, sau thanh kiểm tra, VEC lại kết luận nhiều nội dung không có cơ sở, nhưng khẳng định, ông Thành có một số vi phạm về quy chế hoạt động của Ban quản lý, không báo cáo kịp thời một số vụ việc cụ thể về VEC để có phương án chỉ đạo kịp thời… VEC chỉ... kiểm điểm rút kinh nghiệm đối với ông Nguyễn Tiến Thành, trước khi quyết định tạm đình chỉ công tác.