Chợ xuống cấp, tiểu thương lo lắng
Mỗi khi nhắc đến du lịch TPHCM, nhiều người dân và du khách sẽ nghĩ đến chợ Bến Thành (Quận 1). Đây không chỉ là một địa điểm mua sắm, mà còn là công trình biểu tượng du lịch lâu đời của thành phố.
Tuy nhiên, sau hơn 100 năm hoạt động, nhiều hạng mục ở chợ Bến Thành đã xuống cấp. Mái tôn bị thủng hoặc gỉ sét, tường bong tróc và dính rêu mốc do thấm nước. Thậm chí, mỗi khi mưa lớn ngôi chợ này lại bị dột, ngập nước ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh, buôn bán của các tiểu thương.
“Cách đây khoảng 40 năm chợ Bến Thành đã được sửa chữa nhưng theo ngày tháng giờ lại xuống cấp. Khi trời mưa, nước từ chóp mái của chợ dột xuống khiến sạp của tôi bị ảnh hưởng. Mỗi khi mưa là tôi phải giăng bạt, lúc đầu chỉ hứng bằng thau, chậu nhưng khách đi qua thì hơi khó khăn, nhếch nhác rồi mình phải mất công lau chùi nữa” - bà Lê Thị Hồng Đào, tiểu thương ngành may mặc chia sẻ.
Tương tự, chị Ngọc Giàu - tiểu thương ngành vải cho hay: “Mỗi khi mưa lớn nước dột chúng tôi chỉ sợ đường điện bị ảnh hưởng có thể xảy ra chập điện, cháy nổ. Tôi rất lo sợ khi về đêm, mình không có ở đây, mưa dột, nước tràn ra gây hư hàng hóa. Trong khi đó, mặt hàng tôi kinh doanh chẳng may dính nước là phải bỏ, không sử dụng lại được gây thiệt hại rất lớn. Mong chợ sớm được cải tạo để tiểu thương yên tâm buôn bán, khách thoải mái mua sắm”.
Trước đó, trao đổi với Lao Động, bà Nguyễn Thị Phương Lan - Phó trưởng Ban Quản lý chợ Bến Thành - cho biết, nhiều năm qua một số hạng mục tại chợ đã xuống cấp như hệ thống nước rò rỉ, gạch lát sàn bị nứt vỡ…
Vào cuối tháng 4.2023, phía Ban Quản lý chợ đã có đề xuất với UBND Quận 1 có văn bản trao đổi với Sở Văn hóa và Thể thao TPHCM, xem xét chỉnh trang lại mặt tiền của chợ. Sau đó, 4 mặt tiền của chợ Bến Thành được khôi phục theo hiện trạng như trước, tông chủ đạo là màu kem đúng với màu sơn trước đó.
Cải tạo nhưng vẫn giữ nguyên biểu tượng
Vào giữa tháng 10.2023, UBND Quận 1 đã đề xuất phương án cải tạo, sửa chữa chợ Bến Thành và khu quảng trường trước chợ, dự kiến hoàn thành trước ngày 30.4.2025, với kinh phí khoảng 255 tỉ đồng. Tuy nhiên, qua trao đổi, làm việc với các sở ngành, đơn vị liên quan và thương nhân đang kinh doanh tại chợ, trong điều kiện hiện nay, việc thực hiện xã hội hóa với kinh phí như trên là không khả thi ở giai đoạn từ nay đến năm 2025.
Do đó, vào ngày 7.11.2023, UBND Quận 1 đã có đề xuất gửi UBND TPHCM, đề xuất cải tạo chợ theo 2 giai đoạn với tổng kinh phí gần 140 tỉ đồng, giảm 45% so với kế hoạch ban đầu và có thêm nguồn vốn ngân sách. Với phương án này, một số hạng mục của chợ sẽ không được cải tạo.
Về công tác chỉnh trang chợ Bến Thành, ông Vũ Nguyễn Quang Vinh - Phó Chủ tịch UBND Quận 1 thông tin, UBND Quận 1 đã rà soát các hạng mục cần thiết và dự kiến có những hạng mục lớn phải thực hiện. Cụ thể, cải tạo hệ thống thoát nước, hệ thống cấp điện, thay mới hệ thống phòng cháy, chữa cháy, lát lại nền chợ với diện tích khoảng 10.000m2.
Đặc biệt, cải tạo mái chợ Bến Thành là hạng mục chính quan trọng. Trước đây, nguyên bản mái chợ là lợp ngói, sau cải tạo thì dùng tôn giả ngói. Bây giờ cần thiết sửa chữa mái chợ và phục dựng di tích chợ; có nghĩa là thay mái tôn giả ngói bằng vật liệu ngói như trước đây, kinh phí khoảng 95 tỉ đồng.
Theo ông Khương Văn Mười - Nguyên Chủ tịch Hội Kiến trúc sư TPHCM, theo thời gian công trình nào cũng sẽ bị xuống cấp, nhất là những công trình bằng gạch, đá… do đó bắt buộc phải cải tạo, nâng cấp lại, để đảm bảo an toàn cho người dân, tuy nhiên quá trình cải tạo, sửa chữa phải làm sao lưu giữ lại được nét văn hóa.
Bên cạnh việc sửa chữa, nâng cấp, các chuyên gia cũng cho rằng, chợ Bến Thành cần cải thiện lại hình ảnh và thương hiệu chợ, không để xảy ra tình trạng “hét giá”, “chặt chém” du khách.
