3 tỉ đồng có tránh được tiêu cực?
Theo Tổng cục Đường bộ, nhằm nâng cao chất lượng công tác đào tạo, sát hạch cấp giấy phép lái xe, đồng thời giúp người học lái xe vận dụng các kiến thức lý thuyết đã học vào thực tế, nhanh chóng hình thành kỹ năng lái xe an toàn và hiệu quả, yêu cầu nghiên cứu, xây dựng phần mềm mô phỏng các tình huống giao thông áp dụng trong đào tạo và sát hạch lái xe là vô cùng cần thiết và có ý nghĩa thực tiễn cao.
Phần mềm sẽ mô phỏng các tình huống giao thông phức tạp như lái xe trên đường phố đông người, đường cắt ngang, đường giao cắt với đường sắt, đường cao tốc, chỗ dừng đèn đỏ, qua phà đường giao cắt lập thể, đường đèo dốc, sương mù, mưa to, trơn trượt. Nội dung các tình huống được minh hoạ trực quan thông qua các đoạn phim ngắn được dàn dựng, quay phim thực tế hoặc mô phỏng, tái hiện bằng đồ hoạ 3D. Phần mềm được xây dựng và cài đặt trên hệ thống máy tính sẽ hiển thị tình huống, đồng thời đưa ra các yêu cầu đòi hỏi người học phải áp dụng các kiến thức về pháp luật giao thông, kỹ năng lái xe cơ bản để trả lời trong một thời gian nhất định.
Quá trình sát hạch, phần mềm sẽ được cài đặt trên hệ thống máy tính của các trung tâm sát hạch lái xe; phần mềm sẽ lấy ngẫu nhiên các tình huống giao thông để học viên trả lời; nếu đạt học viên sẽ tiếp tục được dự sát hạch trong sa hình và sát hạch trên đường giao thông công cộng. Như vậy, nội dung sát hạch mới để cấp giấy phép lái xe gồm: Sát hạch lý thuyết; sát hạch bằng phần mềm mô phỏng các tình huống giao thông; sát hạch thực hành lái xe trong sa hình; và sát hạch thực hành lái xe trên đường giao thông công cộng. Đạt cả 4 nội dung này, học viên sẽ được cấp giấy phép lái xe cơ giới đường bộ.
Với mục tiêu trên, Tổng cục Đường bộ đề xuất xin Bộ GTVT được làm chủ đầu tư dự án với đầu tư khoảng 3 tỉ đồng và dự kiến triển khai trong năm 2021. Theo Tổng cục Đường bộ, phần mềm mô phỏng này sẽ đảm bảo việc quản lý, giám sát tập trung và tránh tiêu cực trong quá trình thi. Nội dung phần mềm sẽ được thiết kết, xây dựng 100 tình huống giao thông phức tạp; 30 video thực tế các tình huống giao thông hoặc các vị trí, điểm đen dễ xảy ra tai nạn giao thông. Đồng thời tổ chức đào tạo, tập huấn sử dụng phần mềm cho các Sở GTVT, các cơ sở đào tạo lái xe và các trung tâm sát hạch lái xe trên toàn quốc để tổ chức sát hạch theo quy định.
Tốn kém và mất thời gian
Tuy nhiên trao đổi với PV Báo Lao Động, ông Trần Văn Toản - Giám đốc Trung tâm dạy nghề và sát hạch lái xe Đông Đô (Lương Tài, Bắc Ninh) - cho hay, phần mềm này sẽ thêm các tình huống giao thông. Nhưng cũng không thể bằng việc triển khai thi trên thực tế trên sa hình như hiện nay và chỉ phù hợp với việc tham khảo và nâng cao kỹ năng lái xe. Cũng theo ông Toản việc thi bằng phần mềm mô phỏng chưa chắc đã giảm được tiêu cực trong thi cử mà sẽ kéo dài thêm thời gian và chi phí cho học viên.
Đại diện đơn vị chịu trách nhiệm xây dựng phần mềm mô phỏng tình huống giao thông, ông Lương Duyên Thống - Vụ trưởng Vụ Phương tiện và người lái (Tổng cục Đường bộ), cho biết, việc sát hạch bằng phần mềm mô phỏng các tình huống giao thông sẽ được áp dụng từ 1.5.2021. Tuy nhiên, Bộ GTVT mới ban hành Thông tư thay đổi lộ trình, cho phép lùi thời hạn thực hiện học và sát hạch trên phần mềm mô phỏng các tình huống giao thông. Cụ thể, thay vì triển khai đào tạo bằng phần mềm mô phỏng các tình huống giao thông từ ngày 1.1.2021 như quy định cũ, thời điểm chính thức các cơ sở đào tạo sử dụng phần mềm này để đào tạo lái xe ôtô sẽ bắt đầu từ ngày 31.12.2021.
Các trung tâm sát hạch lái xe sau đó sẽ sử dụng phần mềm mô phỏng các tình huống giao thông để sát hạch lái xe được lùi đến ngày 1.6.2022, thay vì từ ngày 1.5.2021 như trước đây. Như vậy, tới trước thời hạn này, người thi bằng lái xe ôtô vẫn thi 3 phần thi như hiện nay bao gồm thi lý thuyết, thi trên sa hình và thi trên đường trường. Từ 1.6.2022, người học lái xe sẽ có thêm thi trên phần mềm.