Dân chưa thuận
Dự án do Công ty TNHH Long Sơn đăng ký thực hiện, quy mô 63.500 tỉ đồng, gồm khu liên hợp gang thép 468ha, công suất 5,4 triệu tấn/năm và cảng chuyên dùng 496,9ha, công suất 30 - 35 triệu tấn/năm, có khả năng tiếp nhận tàu 250.000 tấn.
Bình Định kỳ vọng siêu dự án sẽ thành động lực thúc đẩy công nghiệp, công nghiệp phụ trợ, dịch vụ, cảng biển... phát triển; trao cơ hội việc làm cho hơn 7.500 lao động; đóng góp ngân sách nhà nước 10.395 tỉ đồng/năm, cho tổng sản phẩm địa phương (GRDP) 20.524 tỉ đồng…
Ban đầu, dự án được chọn đặt tại Phù Mỹ. Tháng 7.2021, UBND tỉnh Bình Định gửi văn bản kiến nghị, sau đó được Bộ Giao thông Vận tải chấp thuận chủ trương bổ sung Cảng tổng hợp quốc tế Long Sơn tại Mỹ An, Phù Mỹ vào quy hoạch chi tiết nhóm cảng biển Nam Trung Bộ (nhóm 4).
Việc chuyển dự án ra địa danh lịch sử Lộ Diêu, trả lời báo chí, lãnh đạo Bình Định quả quyết, đây không phải hệ quả hợp tác bất thành với dân Mỹ An mà là do đề xuất từ nhà đầu tư, phù hợp quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội.
Hồi cuối tháng 5, bất chấp cam kết “không đánh đổi môi trường lấy phát triển kinh tế thuần túy” của lãnh đạo Bình Định, đông đảo cư dân Lộ Diêu đã biểu thị thái độ “không chọn thép”. Ám ảnh trong họ, không gì hơn là nỗi lo về “sự cố” môi trường. Lộ Diêu có 566 hộ dân; toàn bộ đều phải di dời khi dự án triển khai.
“Đảm bảo sinh kế, giữ nguyên ngành nghề”
Chính sách đền bù, hỗ trợ, tái định cư cho người dân bị ảnh hưởng bởi dự án Long Sơn đang được trưng cầu ý kiến cộng đồng để kịp bổ sung, hoàn thiện.
Ngoài quy định hiện hành của Nhà nước, chính sách áp dụng cho vùng dự án Long Sơn có phần “tăng thêm” từ tỉnh và nhà đầu tư. Cụ thể: Cơ quan quản lý sẽ xem xét giao thêm đất tái định cư cho từng hộ gia đình hoặc các cặp vợ chồng phát sinh. Hộ có diện tích đất vườn trong cùng thửa đất có nhà ở bị thu hồi từ 300m2 trở lên, sẽ được giao thêm từ 40 - 120m2 đất ở.
Bình Định cũng thông báo sẽ xây dựng khu tái định cư 46,8ha, quy hoạch theo hướng đô thị kiểu mẫu, hiện đại cho 575 hộ dân tại Bang Bang, Lộ Diêu. Các khu tái định canh Mỹ Khánh (12,79ha), Công Lương (2,41ha), Phú Xuân (20,56ha), Xuân Vinh (10,07ha)… đủ khả năng đáp ứng nhu cầu canh tác của người dân.
UBND tỉnh Bình Định cam kết “đảm bảo sinh kế và vẫn giữ ngành nghề như hiện nay cho người dân. Ai có nguyện vọng làm công nhân nhà máy, sẽ được ưu tiên tạo điều kiện chuyển đổi”.
Phần mình, Công ty Long Sơn xác nhận hỗ trợ tăng thêm giá trị bồi thường nhà cửa, công trình, vật kiến trúc, mồ mả bị ảnh hưởng. Giúp ổn định đời sống, chuyển đổi nghề, tạo việc làm, tái định canh. Hỗ trợ thêm 50% giá đất ở bồi thường, giải phóng mặt bằng của thửa đất đối với toàn bộ diện tích đất vườn bị thu hồi từ 500m2 trở lên. Hỗ trợ trong thời gian xây dựng, sửa chữa nhà ở, di chuyển tài sản. Thưởng đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng. Hỗ trợ xi măng khi xây nhà tại khu tái định cư…
Long Sơn đảm bảo ưu tiên tuyển dụng, đào tạo lao động địa phương làm việc ở khu liên hợp gang thép và cảng. Các ngành cơ khí, điện, tự động hóa, luyện kim, vận hành thiết bị cảng, lái xe, kế toán, quản trị, bảo vệ… được đào tạo nâng cao tay nghề ở nước ngoài 3 - 6 tháng cho người có trình độ cao đẳng trở lên, chi phí công ty chi trả; 12 - 24 tháng cho người có trình độ trung cấp trở xuống. Học viên các xã Hoài Mỹ, Hoài Hải được công ty hỗ trợ 2 triệu đồng/tháng, riêng thôn Lộ Diêu là 5 triệu đồng/tháng…
