Kinh phí mua sắm trang thiết bị y tế là tiền ngân sách
Theo chia sẻ của một cán bộ y tế đang công tác tại Bệnh viện Tuệ Tĩnh, từ khi bệnh viện tự chủ, kinh phí chi thường xuyên là lương, thưởng, phụ cấp… thì bị cắt nhưng kinh phí chi không thường xuyên thì vẫn được Nhà nước cấp đủ. Kinh phí chi không thường xuyên như tiền sửa chữa, mua sắm trang thiết bị, máy móc… vẫn được rót về, đó là nguồn kinh phí của Nhà nước.
Theo cán bộ y tế này, từ nguồn kinh phí này, thời gian qua, bệnh viện đã mua sắm trang thiết bị y tế một cách ồ ạt, mà không cần biết có phù hợp với nhu cầu sử dụng khám chữa bệnh hay không. Các trang thiết bị y tế đang bỏ xó, phủ bụi tại bệnh viện đều được mua sắm từ 100% vốn Nhà nước.
"Hàng ngày chúng tôi nhìn thấy sự lãng phí đó, rất xót xa. Các hệ thống máy móc tiền tỉ hay vài trăm triệu, còn mới nguyên mà chưa từng được phục vụ bệnh nhân hoặc chỉ dùng một vài lần. Một sự đầu tư không có hiệu quả. Trong khi chúng tôi thì bị bệnh viện nợ lương, phải tính nước bỏ nghề"- cán bộ y tế BV Tuệ Tĩnh chia sẻ.
Liên quan đến vấn đề tự chủ bệnh viện, PGS.TS Phạm Thanh Bình- Chủ tịch Công đoàn Y tế Việt Nam thẳng thắn thừa nhận việc Bệnh viện Tuệ tĩnh nợ lương cán bộ nhân viên kéo dài bắt nguồn từ việc đơn vị này thực hiện cơ chế tự chủ một cách nóng vội.
Theo đó, Bệnh viện Tuệ Tĩnh thực hiện cơ chế tự chủ theo Quyết định số 2218/QĐ-BYT ngày 4.6.2019 của Bộ Y tế. Tuy nhiên, bệnh viện tự chủ trong điều kiện chưa có sự chuẩn bị đầy đủ về pháp lý, con người, tổ chức bộ máy và sự thống nhất. Đến nay, bệnh viện vẫn chưa kiện toàn được bộ máy lãnh đạo, tổ chức Đảng và Công đoàn riêng.
Tự chủ của Bệnh viện Tuệ Tĩnh lại ở một lĩnh vực hết sức đặc thù - đó là chuyên ngành y học cổ truyền, chuyên ngành khó khăn trong ngành Y tế. Đây cũng là đơn vị đầu tiên xung phong tự chủ, nên chưa có đơn vị đi trước để rút kinh nghiệm và học tập.
"Vì hai điểm trên nên ngay từ khi tự chủ, bệnh viện đã gặp khó khăn. Cộng thêm điểm thứ ba là tự chủ của bệnh viện đúng thời điểm có dịch COVID-19 trong hai năm gần đây, nên gần như không có bệnh nhân đến" - Chủ tịch Công đoàn Y tế cho biết.
Theo bà Bình, do bệnh viện tự chủ nên cũng được coi như là một doanh nghiệp, vì vậy, không thể tránh khỏi tình hình khó khăn chung do ảnh hưởng bởi dịch bệnh.
Hiện bệnh viện có 153 người lao động đang bị nợ lương và đứng trước nguy cơ mất việc làm. Tổng số tiền nợ lương là hơn 3,4 tỉ đồng, tiền nợ bảo hiểm là hơn 200 triệu đồng.
Theo Công đoàn Y tế Việt Nam, để giải quyết vụ việc này cần nhìn trên hai quan điểm: Cần có sự thống nhất của Bộ Y tế và Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, cùng kiến nghị đối với Bộ Tài chính và Chính phủ cho phép tạm dừng tự chủ ở các đơn vị khó khăn trong giai đoạn phòng, chống dịch COVID-19.
Lỗi của đơn vị phê duyệt tự chủ và lãnh đạo bệnh viện
Trao đổi với phóng viên Lao Động về vụ việc này, một chuyên gia có nhiều năm kinh nghiệm trong quản lý bệnh viện cho rằng vấn đề tự chủ bệnh viện chỉ là một phần nguyên nhân.
Theo vị chuyên gia này, thứ nhất, muốn thực hiện cơ chế đó phải có lộ trình, mà lộ trình thì phải được phê duyệt. Đơn vị phê duyệt chưa thẩm định kĩ mà đã phê duyệt, chưa đủ điều kiện mà đã cho tự chủ thì cũng là lỗi của đơn vị phê duyệt.
"Việc đơn vị phê duyệt chủ quan, để xảy ra hậu quả như vậy cũng là lỗi của đơn vị phê duyệt tự chủ"- vị chuyên gia của Lao Động phân tích.
Thứ 2, Bệnh viện Tuệ Tĩnh nợ lương, để người lao động phải lao đao như vậy, rồi mua sắm trang thiết bị thừa mứa, để không, phủ bụi, không dùng đến là lỗi của lãnh đạo của bệnh viện.
"Đó là lỗi rất lớn. Đó là một sự vô cảm. Không một lãnh đạo bệnh viện nào có trách nhiệm mà lại mua sắm trang thiết bị và để nhiều năm không dùng như vậy. Kể cả đó là ngân sách của nhà nước hay ngân sách của bệnh viện thì cũng là rất lãng phí"- vị chuyên gia nói.
Công tác trong ngành y và làm công tác quản lý bệnh viện nhiều năm, nhưng vị chuyên gia này cho biết ông chưa từng gặp phải chuyện y bác sĩ bị nợ lương phải đi bán rau, ship hàng để kiếm sống. "Tôi thấy xót xa cho các đồng nghiệp của mình"- ông nói.
