Để có thông tin đầy đủ hơn về chính sách trên, chiều 30.6, Báo Lao Động tổ chức Chương trình giao lưu trực tuyến: “Chính sách bảo hiểm thất nghiệp với người lao động trong dịch COVID-19”.
Vai trò “bà đỡ”
Theo Cục Việc làm, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐTBXH), do COVID-19 nên 5 tháng đầu năm 2020, đã có trên 430.000 người nộp hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp (bằng 128% cùng kỳ năm 2019). Riêng tháng 5 đã có gần 160.000 người nộp hồ sơ (bằng 155% tháng 4.2020 và bằng 145% cùng kỳ 2019).
Cũng trao đổi về vấn đề này, ông Tạ Văn Thảo - Giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm (TTDVVL) Hà Nội - cho hay, người lao động (NLĐ) đến với trung tâm đề nghị hưởng bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) nhiều nhất vào tháng 4 và tháng 5.
“Khi nền kinh tế bị tác động vì dịch bệnh, thị trường lao động (LĐ) sẽ bị ảnh hưởng. Tại thị trường Hà Nội, chúng tôi đã khảo sát và ghi nhận được điều này. Rất đáng mừng là công tác phòng chống dịch của Việt Nam được đánh giá rất tốt, nên gánh nặng trên đang nhẹ dần. Tôi hy vọng thị trường LĐ sẽ sớm trở lại bình thường” - ông Thảo cho biết.
Ông Bùi Sỹ Lợi - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội - cho rằng, ảnh hưởng của dịch, doanh nghiệp (DN) cũng bị ách tắc, sản xuất đình đốn, xuất nhập khẩu hàng hoá không giao thương được. Những điều này đang tạo áp lực cho DN. Từ đó, NLĐ bị ảnh hưởng về việc làm, thu nhập.
Quan điểm của Thủ tướng Chính phủ không đánh đổi sức khoẻ của NLĐ lấy kinh tế. Vì vậy, để phòng chống dịch hiệu quả, nước ta thực hiện các giải pháp như giãn cách xã hội. “Trong bối cảnh này, BHTN là loại bảo hiểm ngắn hạn, có vai trò như “bà đỡ” của Nhà nước, giúp cho NLĐ khi không có việc làm được nhận những hỗ trợ” - ông Lợi nói.
Tham gia nộp hồ sơ hưởng BHTN, NLĐ được hỗ trợ như: Trợ cấp thất nghiệp; tư vấn, giới thiệu việc làm; hỗ trợ học nghề; hỗ trợ đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ kỹ năng nghề để duy trì việc làm. Ông Lợi cũng đánh giá cao Chính phủ, các cơ quan xã hội, trung tâm giải quyết chính sách BHTN cho NLĐ rất kịp thời. Đây là nguồn động lực để họ đảm bảo ổn định gia đình khi chưa tìm kiếm được việc làm mới.
Để có việc làm bền vững?
Từ tháng 2 đến tháng 5.2020, số DN đăng ký tại sàn giao dịch việc làm tại Hà Nội là 2.196 với 21.269 chỉ tiêu tuyển dụng. Như vậy, cơ hội việc làm cho NLĐ vẫn rộng mở. Ông Lợi cho rằng, số NLĐ bước vào thị trường LĐ có thể vẫn tăng, nhưng một bộ phận LĐ ở các DN đang gặp khó khăn vẫn cần hưởng BHTN. Từ đó, các cơ quan chuyên trách phải tư vấn cho NLĐ hiểu sâu về chính sách này.
“Song, chúng ta không nên nghĩ nhận trợ cấp thất nghiệp để sử dụng trang trải cuộc sống, mà phải nghĩ đến đào tạo để đủ khả năng, trình độ chuyển đổi sang lĩnh vực, DN khác làm việc. Cho nên, cần hết sức lưu ý, trong thời nghỉ 1-2 tháng hưởng bảo BHTN, NLĐ có thể đi học nghề, nâng cao trình độ để tìm được việc làm bền vững” - ông Lợi nói.
Ông Thảo cho biết thêm, khi làm hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp, NLĐ được giới thiệu việc làm miễn phí. Cùng với đó, thông qua chế độ học nghề, NLĐ sẽ trang bị những kỹ năng, kiến thức giúp họ sau khi quay trở lại thị trường LĐ, có việc làm ổn định.
Về việc này, Bộ LĐTBXH đang nghiên cứu nâng cấp sàn giao dịch việc làm hiện có thành trang web việc làm quốc gia để cung cấp thông tin về thị trường LĐ, kết nối NLĐ với DN, DN với các địa phương. Bên cạnh đó, Chính phủ dự kiến sẽ cho phép sử dụng 3.000-5.000 tỉ đồng từ Quỹ BHTN để hỗ trợ người sử dụng LĐ, LĐ đào tạo và đào tạo lại cho NLĐ nhằm nâng cao tay nghề, chuyển đổi việc làm.
Ông Bùi Sỹ Lợi cho rằng: “Theo quy định của pháp luật, khi NLĐ bị thất nghiệp thì dùng quỹ BHTN để đào tạo lại nghề. Hiện nay, quỹ này đang kết dư 80.000 tỉ đồng. Vì vậy, nếu bỏ 4.500 tỉ đồng hoặc 7.000 tỉ đồng để đào tạo nghề thì rất có khả năng. Vì vậy, chúng ta phải cố gắng làm sao đó để chuyển nguồn kinh phí này giao cho các DN đào tạo đi trước, đón đầu, đào tạo lại, đào tạo người thất nghiệp để họ sớm quay trở lại thị trường LĐ”.
