5 tuyến đường sắt đô thị tại Hà Nội, TP.HCM đội vốn hàng chục nghìn tỉ đồng

Thừa ủy quyền Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thể vừa có báo cáo gửi Quốc hội về tình hình triển khai thực hiện các dự án đường sắt đô thị trên địa bàn TP.Hà Nội và TP.HCM.

Nhiều dự án đường sắt đô thị rơi vào tình trạng chậm tiến độ, đội vốn kéo dài. Tính tổng 5 tuyến đường sắt đô thị tại Hà Nội, TP.Hồ Chí Minh đang đội vốn hơn tổng mức đầu tư ban đầu hàng chục nghìn tỉ đồng.

Trong đó, tuyến Cát Linh - Hà Đông có tổng mức đầu tư ban đầu được phê duyệt vào năm 2008 là 8.769,9 tỉ đồng (tương đương 552,86 triệu USD).

Tổng mức đầu tư điều chỉnh của dự án được Bộ Giao thông Vận tải phê duyệt vào năm 2016 và năm 2017 là 18.001,5 tỉ đồng (tương đương 868,04 triệu USD), tăng 9.231 tỉ đồng (tương đương 315,18 triệu USD) so với tổng mức đầu tư được duyệt ban đầu.

Dự án sử dụng vốn vay của Chính phủ Trung Quốc. Theo quyết định phê duyệt, dự án bắt đầu thực hiện từ tháng 11.2008, dự kiến hoàn thành vào tháng 11.2013. Tuy vậy, hiện nay, dự án được điều chỉnh thời gian thực hiện đầu tư đến tháng 3.2021 và vẫn chưa hẹn ngày khai thác thương mại.

Tuyến Nhổn - ga Hà Nội có tổng mức đầu tư là 783 triệu Euro. Tổng mức đầu tư sau điều chỉnh là 1.176 triệu Euro, tăng gần 400 triệu Euro (tương đương hơn 10.000 tỉ đồng) so với tổng mức đầu tư được duyệt ban đầu.

Dự án sử dụng vốn vay ODA của 4 nhà tài trợ, gồm: Chính phủ Pháp; Cơ quan phát triển Pháp - AFD; Ngân hàng đầu tư châu Âu - EIB; Ngân hàng phát triển châu Á - ADB và nguồn vốn đối ứng ngân sách TP. Hà Nội. Thời gian thực hiện dự án từ năm 2009 đến năm 2022.

Tuyến Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo có tổng mức đầu tư ban đầu là 19.555 tỉ đồng, tương đương 131.023 triệu Yên Nhật. Tổng mức đầu tư dự kiến điều chỉnh của dự án là 35.679 tỉ đồng, tương đương 195.365 triệu Yên Nhật, tăng 16.142 tỉ đồng so với tổng mức đầu tư được duyệt ban đầu.

Thời gian thực hiện dự án từ năm 2009 - 2015. Tuy nhiên, do việc điều chỉnh dự án nên dự kiến thời gian hoàn thành xây dựng, đưa vào vận hành toàn tuyến là năm 2027; thời điểm kết thúc công tác đào tạo vận hành bảo dưỡng là 5 năm (từ năm 2027 đến năm 2032).

Nguồn vốn thực hiện dự án bao gồm vốn vay ODA Nhật Bản là 164.762 triệu Yên Nhật, tương đương 30.129 tỉ đồng và vốn đối ứng từ ngân sách TP. Hà Nội là 5.549 tỉ đồng.

Tuyến Bến Thành - Suối Tiên có tổng mức đầu tư ban đầu vào năm 2007 và 2008 là 17.387 tỉ đồng, tương đương 126.582,65 triệu Yên Nhật. Đến năm 2019, UBND TP. HCM đã phê duyệt điều chỉnh tổng mức đầu tư là 43.757 tỉ đồng, tăng hơn 26.400 tỉ đồng so với tổng mức đầu tư được duyệt ban đầu.

Dự án bắt đầu thực hiện từ tháng 3.2007 và dự kiến hoàn thành công trình đưa vào khai thác năm 2018. Tuy nhiên, do việc chậm trễ trong công tác giải phóng mặt bằng và phải lập lại thiết kế kỹ thuật cho nhà ga nên thời gian hoàn thành công trình đưa vào khai thác được điều chỉnh tới quý IV/2021 và thời điểm kết thúc công tác hỗ trợ vận hành bảo dưỡng là năm 2026.

Dự án sử dụng vốn vay ODA của Chính phủ Nhật Bản (38.265,55 tỉ đồng) và vốn đối ứng từ ngân sách TP. HCM (5.491,6 tỉ đồng).

Tuyến Bến Thành - Tham Lương có tổng mức đầu tư ban đầu được duyệt vào năm 2010 là 1.374 triệu USD (tương đương 26.116 tỉ đồng). Tổng mức đầu tư sau khi điều chỉnh vào năm 2019 là 2.093,59 triệu USD (tương đương 47.890 tỉ đồng), tăng hơn 21.700 tỉ đồng so với tổng mức đầu tư được duyệt ban đầu.

Thời gian hoàn thành dự án ban đầu được duyệt là năm 2018 và được Thủ tướng Chính phủ gia hạn đến năm 2020 để làm cơ sở gia hạn các Hiệp định vay đã ký theo ý kiến của của các nhà tài trợ.

Căn cứ tình hình thực tế của dự án, do thực hiện điều chỉnh thiết kế cơ sở, tính toán, cập nhật lại tổng mức đầu tư nên thời gian hoàn thành dự án đã được điều chỉnh, với thời hạn tổ chức thi công là từ năm 2022 - 2026 và thời hạn kiểm tra, vận hành chạy thử và bàn giao khai thác là cuối năm 2026.

Dự án sử dụng vốn vay ODA từ 3 nhà tài trợ, gồm: Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), Ngân hàng Tái thiết Đức (KfW) và Ngân hàng Đầu tư châu Âu (EIB).