Đi thật xa, đến nơi thật khó
Ngày cuối năm, gác lại nhiều bộn bề công việc, các thành viên CLB “Bạn thương nhau” cùng xe tải hàng đầy ắp những tập vở, đồng phục, áo ấm đi về phía núi để khánh thành điểm trường làng Cheng Tong. Anh Nguyễn Bình Nam - Chủ nhiệm CLB chậm rãi kể, dù chẳng phải là điểm trường xa nhất hay đi lại khó khăn nhất, nhưng Cheng Tong có một ý nghĩa quan trọng khi được xây dựng và hoàn thành sau một năm đầy biến cố. “Nam Trà My vừa trải qua một cơn đại nạn với quá nhiều tang thương nên trường Cheng Tong như là một món quà mà cộng đồng tặng cho vùng núi này, động viên bà con và các em vượt qua khó khăn, hướng về phía trước. Vì vậy mà ai cũng thấy nó càng đẹp đẽ” - anh Nam chia sẻ.
Ngày khánh thành điểm trường, làng Cheng Tong vui như hội. Bởi, để xây dựng những điểm trường như Cheng Tong, không chỉ cần có nguồn kinh phí là đủ, mà còn nhờ vào sức của từng người làng, từng thầy cô giáo. Anh Nam kể, có những điểm trường qua con sông, con suối chưa có cầu, người làng phải đóng bè để vận chuyển vật liệu đưa vào nơi xây dựng. Có điểm trường đường sá khó khăn, người làng phải gùi từng viên gạch, túi ximăng, băng rừng nhiều giờ đồng hồ. Những ngày đầu mới đi xây trường ở vùng cao, chưa có kinh nghiệm, từng cái đinh, con ốc khi thợ hô thiếu gì, các thành viên trong nhóm chạy tìm đi mua gửi lên. Rồi không phải nhóm thợ nào cũng chịu được cực khổ, vất vả vào tận những nơi ngõ tận cùng để xây trường. Vậy nên, có nhóm thợ nào đồng ý nhận làm, cả nhóm mừng như gặp người đồng hành. Vậy nên, dù có những ngày đi khảo sát, đi khánh thành trường mà lội ra đường lớn trời đã khuya, đi qua những đoạn đường một bên núi một bên vực nhưng những thành viên CLB chẳng ngại ngần gian khó hay vất vả. Bởi, đường họ đi khó bao nhiêu thì mới hiểu, cuộc sống của những đứa trẻ, những thầy cô giáo cõng chữ nên non ở đây vất vả, thiếu thốn đến chừng nào.
… Để nuôi giữ những hoài bão
Trao đi những tình cảm ấm áp, gánh cõng bao yêu thương của hàng vạn tấm lòng lên với vùng cao, chính anh Nam và các thành viên CLB cũng nhận được sự cảm phúc, yêu mến của người ở núi. Ngày mở ché rượu cần mừng trường Cheng Tong hoàn thành, một nghi thức mà với người dân nơi đó, phải kính trọng, yêu quý lắm họ mới thực hiện, ông Phan Khải Hành, già làng của thôn Cheng Tong nói trong sự xúc động: “Có ngôi trường này rồi, hơn 50 đứa trẻ từ mẫu giáo đến tiểu học của thôn sẽ có nơi đi học gần nhà hơn. Các con, các cháu không còn phải đi xa 4, 5 cây số để tìm cái chữ, không phải ngày đi ngày nghỉ nữa vì trường xa”.
Năm 2020 cũng là năm đánh dấu 10 năm tuổi của CLB “Bạn thương nhau”, nhiều thành viên nghẹn ngào với những ca từ: “Tôi có ước mơ gánh gồng con chữ lên rẫy non cao, để bao ánh mắt thơ ngây sáng bừng lên những hoài bão”. 10 năm với 15 điểm trường, họ nhắc nhau về những cái tên Tắk Rân, Nước Ui, Ông Deo… nơi đoàn đã đến và để lại những mái trường.
Thế nhưng, niềm vui không phải lúc nào cũng trọn vẹn, khó khăn không chỉ dừng lại ở việc xây mà còn ở chuyện giữ được trường. Trong vụ sạt lở, thiên tai cuối năm 2020, ngôi trường Tắc Rối, xã Trà Tập bị nước lên cao, đánh sập một phòng học và công trình phụ của trường. Một nửa học sinh nơi đây phải di chuyển đến nhà dân để học, còn một nửa thầy trò bám trụ lại ở căn phòng đã bị nước lũ thấm, nhiều nguy cơ tiềm ẩn. “Nhìn những bức tường đổ sập mà xót xa, tình cảm và công sức của biết bao nhiêu tấm lòng trong đó. Thế nhưng giờ các em sẽ phải quay trở lại những lớp học tạm bợ lại càng thương hơn. Chúng tôi đã mạnh dạn kêu gọi mọi người ráng thêm một chút, tiếp tục trợ lực cho 1 Tăk Rối hồi sinh. Tôi tin sự tử tế và yêu thương luôn hiện hữu và nếu mỗi người góp một viên gạch, nắm tay nhau cùng đi thì khó khăn sẽ chẳng là gì” - anh Nam nói.
Chỉ trong vòng 2 tháng, khoảng 800 triệu đồng đã được các mạnh thường quân ủng hộ để chuẩn bị cho ngày khởi công, hồi sinh điểm trưởng Tăk Rối. Đón đoàn trong lần khảo sát lần 2, thầy Lê Huy Phương - Hiệu trưởng trường PT dân tộc bán trú tiểu học Trà Tập vừa bối rối xen lẫn vui mừng. Bởi để xây một điểm trường đã khó chứ đừng nói xây dựng lần 2. “Phải là những người có tâm, dành tình yêu thương cho đồng bào vùng cao mới có thể làm được những điều này. Ngay với chính thầy cô giáo chúng tôi cũng khâm phục những việc họ đang làm”.
Vậy nên dù việc xây dựng lại sẽ còn nhiều khó khăn khi đường qua trường chưa có cầu, địa điểm mới cần phải san phẳng… nhưng tin rằng, khi Tăk Rối được hồi sinh, niềm hạnh phúc sẽ nhân lên gấp nhiều lần. Rồi đây, mỗi chuyến đi về Nam Trà My, cả đoàn sẽ lại kể nhau nghe về một ngồi trường mái đỏ ở bên kia con sông, nơi những đứa trẻ ê a học chữ, nơi thầy cô giáo có chốn nghỉ để gieo chữ non cao. Nếu 10 năm trước, trong những dòng nhật ký của mình, anh Nam kể mỗi lần đi phía núi là một lần thấy “mắt em thơ trong trẻo màu đắng”, bởi những lớp học tạm bợ, bốn mùa thông thốc gió. Thì hôm nay và nhiều ngày sau nữa, nhờ những điểm trường mà anh, CLB “Bạn thương nhau” và vạn tấm lòng tiếp sức, bao đôi mắt thơ ngây sẽ ánh lên những hoài bão, ánh bình minh hay ráng chiều vang sẽ vang vọng tiếng bi bô.
