Phấn khởi nhưng vất vả!
Theo thống kê, trong 6 tháng đầu năm 2019, du khách quốc tế đến Việt Nam đạt xấp xỉ 10 triệu lượt (tăng 7,9% so cùng kỳ năm 2018) và tổng thu từ khách du lịch đạt 401.000 tỉ đồng (tăng 8,67% so với năm 2018). Dự kiến trong năm 2019, ngành du lịch sẽ đón và phục vụ khoảng 17,5 đến 18 triệu lượt khách quốc tế, 85 triệu lượt khách nội địa, đạt tổng thu 700.000 tỉ đồng. Dù đó là bước phát triển vượt bậc của ngành du lịch nhưng sự phát triển này vẫn được coi là chưa xứng tầm với tiềm năng của Việt Nam, chủ yếu là do công tác quảng bá, xúc tiến du lịch vẫn được đánh giá là khá yếu kém.
Ông Phùng Quang Thắng - Phó Chủ tịch Hiệp hội lữ hành Việt Nam kiêm Giám đốc Cty Lữ hành Hanoi Tourist - cho rằng, công tác xúc tiến quảng bá điểm đến là tuyến đầu để thu hút khách du lịch, nhưng chưa được triển khai thực hiện trong chiến lược dài hạn. Qua nhiều năm phát triển, hình ảnh, nhận diện của du lịch Việt Nam chưa được rõ ràng, chưa đồng bộ cả chiều dọc (cơ quan quản lý Nhà nước về du lịch với địa phương) lẫn chiều ngang (giữa ngành du lịch với các ngành khác) để có sức mạnh tổng thể.
Được biết, ngân sách mỗi năm chi gần 2 triệu USD cho công tác xúc tiến, quảng bá du lịch. Con số này chỉ bằng 1/50 các nước khác trong khu vực. Trong khi đó, chi tiêu lại phân tán, thiếu tập trung và cách làm phần lớn vẫn theo một lối mòn xưa, cũ vừa tốn kém, vừa ít hiệu quả. Những kênh quảng cáo hiện đại như Google, Facebook, thông qua nhân vật nổi tiếng hay quảng cáo chuyên biệt hóa cho từng thị trường… ít được chú trọng phát triển.
Công tác xúc tiến, quảng bá du lịch Việt Nam hiện nay, nói như ông Đinh Ngọc Đức - Vụ trưởng Vụ Thị trường du lịch Tổng cục Du lịch Việt Nam thì “phấn khởi nhưng rất vất vả”. Bởi hiện tại ngành du lịch chưa có tính chuyên nghiệp, kinh nghiệm và kinh phí còn thấp, về mặt con người còn rất nhiều hạn chế…
Kinh phí chưa phải là tất cả
Kinh phí luôn là vấn đề đối với các cơ quan quản lý du lịch. Tuy nhiên, trong bối cảnh chung đó, có nhiều nơi vẫn luôn năng động, sáng tạo và biết “liệu cơm gắp mắm” để có những đợt xúc tiến, quảng bá sản phẩm du lịch của địa phương đạt hiệu quả nhất. Điển hình trong năm 2017, các tỉnh Ninh Bình, Quảng Ninh, Quảng Bình - nơi đoàn làm phim “Kong: Skull Island” nổi tiếng đến chọn làm bối cảnh phim, chủ động quảng bá hình ảnh của địa phương đến với bạn bè quốc tế và nhận được rất nhiều sự chú ý, quan tâm.
Trong khi đó, Quỹ Hỗ trợ du lịch được Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định thành lập, phê duyệt điều lệ tổ chức và hoạt động từ cuối năm 2018 nhưng đến nay vẫn chưa thành lập được bộ máy, chưa đi vào hoạt động, mặc dù chủ trương thành lập đã có từ cách đây... 14 năm. Nguyên nhân là do Quỹ có mô hình chưa từng thực hiện bao giờ ở Việt Nam nên việc thực hiện gặp nhiều khó khăn đặc biệt là ở bộ máy, cơ chế và con người...
Nếu cứ thụ động và trông đợi vào nguồn ngân sách Nhà nước thì du lịch Việt Nam khó có thể trở thành ngành kinh tế mũi nhọn giống như đã đặt mục tiêu theo từng năm. Ông Phùng Xuân Khánh - GĐ Cty Du lịch Tiên Phong - nhìn nhận: “Kinh phí là vấn đề quan trọng nhưng chưa phải là tất cả”. Công tác xúc tiến, quảng bá du lịch còn cần những kỹ năng mềm từ nguồn nhân lực như lựa chọn sản phẩm, thị trường xúc tiến tốt... Trong đó quan trọng nhất là yếu tố con người, bởi nếu làm không tốt, đúng trọng tâm thì sản phẩm có, hay nêu bật tính đặc trưng cũng khó phát triển, tiêu thụ như kỳ vọng.
Quỹ Hỗ trợ du lịch được Nhà nước bỏ vốn mồi mỗi năm 100 tỉ đồng. Và sau 3 năm, Quỹ sẽ có nguồn tiền khoảng 300 tỉ đồng, trong đó có các nguồn thu như 10% từ tổng thu visa, 5% nguồn thu từ các điểm đến và đặc biệt khuyến khích việc xã hội hóa
