Bàn hết cả thập kỷ chưa xong
Theo ông Lê Trung Hiếu - Phó Ban quản lý dự án đường sắt đô thị Hà Nội, nhà ga C9 đặt cạnh hồ Gươm có trong báo cáo nghiên cứu khả thi của dự án này được UBND TP Hà Nội phê duyệt từ năm 2008.
Cho tới nay, sau 10 năm, vị trí đặt nhà ga C9 vẫn chưa được quyết định do Bộ Văn hoá Thể thao và Du lịch (VHTTDL) không “nhất trí” vì lo ngại sẽ ảnh hưởng tới 2 di tích quốc gia đặc biệt hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn.
Để phản đối vị trí đặt nhà ga C9, trong 7 năm từ 2010 tới 2017, Bộ VHTTDL đã liên tiếp có 5 công văn gửi Ban quản lý dự án đường sắt đô thị Hà Nội và UBND TP. Hà Nội.
Các công văn của bộ VHTTDL đều ủng hộ dự án đường sắt đô thị Hà Nội, tuy nhiên, riêng về vị trí đặt nhà ga C9, bộ này đề nghị ban quản lý dự án rời nhà ga này tịnh tiến về phía đường Đinh Tiên Hoàng để tránh làm ảnh hưởng tới không gian hồ Hoàn Kiếm, đền Ngọc Sơn và tháp Bút.
Để phản đối vị trí đặt nhà ga C9, Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội đã có văn bản gửi Uỷ ban Thường vụ Quốc hội và Thủ tướng Chính phủ kiến nghị xem xét việc đặt vị trí nhà ga C9 vì lo ngại tiềm ẩn nhiều nguy cơ, ảnh hưởng không thể khắc phục đối với di sản, không gian văn hóa của trung tâm Thủ đô và việc đặt nhà ga này còn vi phạm Luật Di sản văn hoá.
Chuyên gia mỗi người một phách
KTS Trần Huy Ánh - Uỷ viên Thường vụ Ban chấp hành Hội Kiến trúc sư Hà Nội cho rằng, di tích hồ Hoàn Kiếm, đền Ngọc Sơn, tháp Bút cần phải được bảo vệ. Việc đưa cả một công trình xây dựng dân dụng thu hút quá đông người vào khu vực này không những ảnh hưởng tới kết cấu mà còn ảnh hưởng tới cả không gian bảo tồn lịch sử của di sản.
Ông Phạm Tất Thắng - Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Văn hoá, Giáo dục, Thanh thiếu niên của Quốc hội bày tỏ lo ngại việc xây dựng nhà ga này có thể hủy hoại cả di tích hàng trăm năm tuổi.
Tuy nhiên, Kiến trúc sư Đào Ngọc Nghiêm - Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Hà Nội - cho rằng, nếu để tạo điều kiện cho hoạt động của người dân thì việc bố trí nhà ga C9 tại vị trí đề xuất là cần thiết.
Vì theo KTS Nghiêm, bảo tồn di sản không chỉ là bảo tồn nguyên trạng, trong quá trình bảo tồn vẫn có thể bổ sung các hoạt động để phát huy giá trị của di sản.
Nhà nghiên cứu Hà Nội Nguyễn Ngọc Tiến cho rằng, cửa ga tàu điện ngầm không sát với di tích, vẫn đảm bảo di tích tồn tại thì không có lý do gì để kéo dài, thay đổi vị trí của nhà ga.
Hầm nhà ga ngầm C9 cách chân tháp Bút 8,2m, cách gò đá chân tháp 1m. Thân ga (dài 150m, rộng 21,4m, sâu 17,45m, 3 tầng) nằm chính dưới đường Đinh Tiên Hoàng và vườn hoa hồ Hoàn Kiếm.
Khoảng cách ngắn nhất từ thân ga tới hồ Hoàn Kiếm 10m, tới tượng đài cảm tử 81m, tới đền Bà Kiệu 83m, tới vườn hoa tượng đài Lý Thái Tổ 120m, tới Tháp Bút 36m.
Nhà ga có phần nằm trong khu vực bảo vệ 2 (khu vực bao quanh vùng lõi) của di tích quốc gia đặc biệt Hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn.