Tết Việt mặc áo dài

“Tết này ta mặc áo dài”

Đó là tên một dự án của MC Phan Anh, được lên ý tưởng và thực hiện hơn 1 tháng nay, với mục đích kêu gọi cộng đồng cùng mặc áo dài đón năm mới. Không chỉ kêu gọi trên Facebook, thời gian gần đây khi tham gia các sự kiện, Phan Anh cũng đều mặc áo dài. Anh hy vọng rằng, dần dần việc mặc trang phục này sẽ như một thói quen, không chỉ với nữ giới mà còn cả nam giới.

Và anh đã sớm nhận được sự ủng hộ của NTK Tôn Hiếu Anh, đạo diễn Trần Lực, ca sĩ Hoàng Bách, người mẫu Thúy Hạnh, Thúy Hằng, Hoa hậu Ngọc Hân. Không chỉ các nghệ sĩ mà ngay cả những em nhỏ ở tuổi nhi đồng cũng mặc áo dài để tham gia “Tết này ta mặc áo dài” cùng Phan Anh. “Vào mùng 1 Tết Đinh Dậu, chúng tôi sẽ mặc áo dài đi lên hồ Hoàn Kiếm đón năm mới, du xuân. Hy vọng rằng sẽ có thêm nhiều người hưởng ứng, để cùng giữ những ký ức thiêng liêng ngày Tết cổ truyền của dân tộc” - Phan Anh chia sẻ.

Nhiều hoa hậu mặc áo dài xuống phố nhằm kêu gọi người dân chọn áo dài để mặc du xuân. Ảnh: TL.

Nhiều nghệ sĩ Việt khác như ca sĩ Hồng Nhung, Lệ Quyên, Hồ Ngọc Hà, Tóc Tiên, Noo Phước Thịnh, Ninh Dương Lan Ngọc… cũng đang rục rịch các kế hoạch cho việc kêu gọi hưởng ứng phong trào mặc áo dài ngày tết. Hiện nay, thông điệp “Tôi mặc áo dài vào mùng 1 tết” của nhà thiết kế Thủy Nguyễn đang nhận được sự ủng hộ của nhiều người. Hoa hậu Đỗ Mỹ Linh chia sẻ sẽ chọn cho mình những bộ áo dài du xuân, đi lễ chùa để giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc.

Tại TPHCM, mấy năm gần đây trào lưu mặc áo dài cũng đang trở lại, không chỉ với phái đẹp mà cả nam giới. Đặc biệt, sau lễ hội áo dài tại TPHCM đầu năm 2016, tà áo dài dần được phái đẹp yêu thích, Việt kiều về nước cũng thích diện áo dài. NTK Sỹ Hoàng cũng mới tái dựng show trình diễn áo dài “Điểm một thời” trình diễn tại Bảo tàng Áo dài ở quận 1, TPHCM. Sỹ Hoàng cho hay: “25 năm làm nghề, tôi luôn mong muốn áo dài đi vào đời sống chứ không đơn thuần xuất hiện trong lễ hội, hay các dịp đặc biệt... Điều này sẽ đưa lại công ăn việc làm, phục hồi nghề truyền thống như may đo, thêu vẽ, kết cườm...”.

Nhiều nhà văn hóa, nghiên cứu và cán bộ quản lý cũng phát động và lập kế hoạch để đưa việc mặc áo dài trong dịp lễ, tết trở thành một thói quen của người dân. Những ngày qua, Đại sứ Phạm Sanh Châu - Trợ lý Bộ trưởng Ngoại giao, ông Trương Minh Tiến - Phó Giám đốc Sở VHTT Hà Nội, ông Nguyễn Tiến Đà - Giám đốc Bảo tàng Hà Nội và một số thành viên khác trong nhóm Đình làng Việt đã tất bật ghi hình, thực hiện các bộ ảnh với mục đích kêu gọi người dân mặc áo dài dịp tết, để giữ gìn nét đẹp truyền thống.

Cần vượt qua rào cản tâm lý!

Gần 20 năm nay, vấn đề chọn lễ phục của nước ta vẫn được nâng lên đặt xuống, vì còn nhiều ý kiến trái chiều. Từ đó đến nay, dù chưa có quy định cụ thể nào về quốc phục, nhưng áo dài truyền thống vẫn được mặc định là lễ phục cho nữ giới, còn việc lựa chọn âu phục hay áo dài khăn xếp cho nam giới vẫn còn gây tranh cãi. Đặc biệt, vì rào cản về nhận thức, nên hiện nay rất ít nam giới lựa chọn trang phục áo dài để mặc trong các dịp đặc biệt.

Nhưng trong dịp xuân Đinh Dậu này, phong trào nam giới mặc áo dài đã trở lại, nhờ sự vận động, kêu gọi của nhiều nghệ sĩ, nhà nghiên cứu văn hóa. Nhà thiết kế Sỹ Hoàng đã nghĩ tới việc tổ chức các buổi hướng dẫn nam giới mặc áo dài đúng cách ở TPHCM và anh dự đoán năm nay áo dài nam sẽ được mặc nhiều trên đường hoa Nguyễn Huệ trong dịp đón giao thừa.

Đại sứ Phạm Sanh Châu cũng đang quyết tâm thực hiện phong trào kêu gọi nam giới mặc áo dài trong dịp Tết Đinh Dậu 2017 và những năm tiếp theo. Bởi ông cho rằng áo dài của nam giới còn ra đời trước áo dài nữ và từng là trang phục truyền thống của đàn ông Việt. Nhưng theo thời gian, văn hóa này dần mai một, bởi vấp phải rào cản nhận thức. Để kêu gọi người dân, Đại sứ Phạm Sanh Châu đã tiên phong mặc áo dài truyền thống trong các cuộc gặp ngoại giao quan trọng. Để chiến dịch thêm hiệu quả, Đại sứ Phạm Sanh Châu và nhà nghiên cứu Nguyễn Đức Bình, các thành viên của nhóm Đình làng Việt còn tổ chức chương trình Tết Việt 2017 tại đình làng So (Quốc Oai, Hà Nội) để quảng bá trang phục truyền thống.

Ngoài việc vận động nam giới mặc áo dài trong dịp tết, còn có những ý kiến băn khoăn về việc nên chọn áo dài cách tân hay truyền thống. Bởi theo thời gian, áo dài Việt đã được cách tân rất nhiều, từ kiểu dáng đến chất liệu.

Theo NTK Sỹ Hoàng thì “nên tiếp nhận những ý tưởng sáng tạo mới, nhưng phải làm sao để người mặc đẹp hơn, kể cả tâm hồn lẫn hình thức. Người làm áo dài cần nắm được thiết kế của mình và biết tiết chế, chừng mực, không lố lăng. Khi tiếp nhận cái mới, chúng ta phải nghiên cứu thật kỹ những giá trị cốt lõi, từ đó mới có thể bay bổng và sáng tạo. Như vậy mới tránh được sự phản cảm. Tiếp nhận cái mới ở chừng mực chấp nhận được là cái tài của người làm nghề. Khi tiếp nhận cái mới về mặt kỹ thuật cũng cần có giới hạn và phải biết làm cách nào để không bị phô...”.

Hoa hậu - NTK Ngọc Hân quan niệm không quan trọng ranh giới trong việc cách tân áo dài, mà tập trung vào nội dung chiếc áo dài sao cho người mặc cảm thấy thoải mái, phù hợp với cá tính từng người. Nhưng theo Ngọc Hân, áo dài dù cách tân đến đâu thì phần tà áo cũng không nên ngắn trên đầu gối, cổ áo không quá hở hang, ren lưới... và phải tôn lên nét thanh lịch của người mặc, cũng như giữ được hồn dân tộc.