Lưu ý cách cúng ông Công ông Táo ở ba miền để cả năm no ấm

An Bình (T/h) |

Vào ngày 23 tháng Chạp hàng năm, người dân 3 miền Bắc - Trung - Nam bắt đầu chuẩn bị dọn dẹp bếp núc để tiễn ông Công ông Táo về trời, cầu năm mới bình an, no ấm. Giữa các vùng miền, việc cúng ông Công ông Táo có một số nét chung, nhưng cũng có sự khác biệt theo tập tính văn hóa.

Lễ cúng ở Miền Bắc

Người miền Bắc thường cúng ông Công ông Táo khá sớm. Thông thường, các gia đình đã chuẩn bị làm lễ từ khoảng 20 tháng Chạp và muộn nhất là trước 12h trưa ngày 23 tháng Chạp, bởi họ quan niệm rằng sau giờ đó, ông Công ông Táo đã về chầu trời.

Theo nghiên cứu của GS Ngô Đức Thịnh - Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Bảo tồn văn hóa tín ngưỡng Việt Nam, người miền Bắc quan niệm lễ vật cúng ông Công ông Táo thường có:

Mũ ông Công ba cỗ: Hai mũ của hai Táo ông và một mũ của Táo bà. Mũ dành cho các ông Táo thì có hai cánh chuồn, mũ Táo bà thì không có cánh chuồn. Để giản tiện, nhiều người chỉ cúng tượng trưng một cỗ mũ ông Công (có hai cánh chuồn) lại kèm theo một chiếc áo và một đôi hia bằng giấy.

 
Bộ mũ áo trong lễ cúng ông Công ông Táo của người dân ở miền Bắc.

Đây cũng là dịp để các gia đình miền Bắc dọn dẹp sạch trên bàn thờ trong gia đình, lau chùi bát hương để chuẩn bị đón năm mới.

 
Mâm cỗ cúng Táo quân ở miền Bắc. Ảnh: T.L

Thông thường một mâm cỗ đầy đủ nhất thường có: 1 đĩa gạo, 1 đĩa muối, thịt gà, 1 bát canh, 1 đĩa xào thập cẩm, 1 đĩa giò, 1 đĩa xôi, 1 đĩa hoa quả, 3 chén rượu, 1 quả cau, lá trầu, 1 lọ hoa, 1 tập giấy tiền, vàng mã.

Một thứ không thể thiếu là cá chép (còn sống hoặc cũng có thể dùng loại vàng mã) để làm phương tiện cho “Vua Bếp” lên chầu trời.

Sau khi cúng xong, gia chủ sẽ hóa vàng đồ lễ. Nếu có cá sống thì sẽ đem thả xuống sông, hồ...

Lễ cúng Táo quân ở Miền Nam

Ngoài những vật phẩm cúng chủ đạo trên, người miền Nam có thêm một đĩa đậu phộng, kẹo vừng đen (kẹo thèo lèo) và một bộ “cò bay, ngựa chạy” (cò bay, ngựa chạy là hình con cò và con ngựa cắt bằng giấy, không phải áo mũ có khung tre cầu kỳ như miền Bắc).

 
Mâm cúng ông Công ông Táo ở miền Nam thường có đĩa kẹo. Ảnh: T.L

Một số nơi còn nấu thêm chè xôi hoặc nếu không thì chỉ là mâm trái cây đơn giản để cúng Táo quân. Một số nơi có thể không mua cá chép thả trong chậu rồi thả ra sông.

Tại miền Nam, người dân cũng thường tiễn ông Táo vào buổi tối, từ 8h đến 11h đêm.

Lễ cúng Táo quân ở miền Trung

Người miền Trung thường làm lễ tiễn Táo quân vào ngày 23 tháng Chạp rất trọng thể. Việc đầu tiên là phải thay cát mới trong lư hương và lau dọn bàn thờ ông Táo sạch sẽ.

Ở miền Trung, ngoài một mâm cỗ mặn, người dân thường cúng 1 con ngựa bằng giấy với yên, cương đầy đủ.

 
Ảnh: T.L

Sau khi cúng xong, tượng 3 Táo quân cũ bằng đất nung được tiễn khỏi bàn thờ bếp và đặt cạnh các am miếu ở đầu xóm hay ở dưới gốc cây cổ thụ ngã ba đường. Tiếp đó, người dân sẽ rước tượng 3 Táo quân mới lên bàn thờ để bắt đầu một năm làm việc tiếp theo.

Người dân Huế còn có tục dựng cây nêu trước sân nhà hay sân đình trong sáng 23 tháng Chạp.

Văn khấn ông Công, ông Táo

Dưới đây là bài văn khấn cổ truyền Việt Nam - NXB Văn hóa Thông tin

Nam mô a di đà Phật! (3 lần)

Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương

Con kính lạy Ngài đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân.

Tín chủ (chúng) con là: ……………

Ngụ tại:…………

Hôm nay, ngày 23 tháng Chạp tín chủ chúng con thành tâm sắp sửa hương hoa phẩm luật, xiêm hài áo mũ, kính dâng tôn thần. Thắp nén tâm hương tín chủ con thành tâm kính bái.

Chúng con kính mời ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân hiển linh trước án hưởng thụ lễ vật.

Cúi xin Tôn thần gia ân xá tội cho mọi lỗi lầm trong năm qua gia chủ chúng con sai phạm. Xin Tôn thần ban phước lộc, phù hộ toàn gia chúng con, trai gái, già trẻ sức khỏe dồi dào, an khang thịnh vượng, vạn sự tốt lành.

Chúng con lễ bạn tâm thành, kính lễ cầu xin, mong Tôn thần phù hộ độ trì.

Nam mô a di đà Phật! (3 lần)

An Bình (T/h)
TIN LIÊN QUAN

Những điều kiêng kỵ khi cúng ông Công, ông Táo

TẠ QUANG (T/H) |

Theo quan niệm dân gian, ông Công, ông Táo là các vị thần bếp (Táo quân) trông nom cuộc sống của toàn bộ gia đình. Cứ đến ngày 23 tháng Chạp, Táo quân lại cưỡi cá chép bay về trời để trình báo mọi việc xảy ra trong gia đình với Ngọc Hoàng.

Cúng ông Công ông Táo nên dùng cá chép thật hay giấy để đúng phong tục

Bích Hà |

Không ít gia đình băn khoăn, trong lễ cúng ông Công ông Táo, nên dùng cá chép thật hay cá chép giấy để tiễn các Táo về chầu trời? Nếu là cá chép thật thì cần chuẩn bị bao nhiêu con là đủ?

Năm 2019 nên cúng ông Công, ông Táo vào ngày nào là tốt nhất

An Bình |

Theo quan niệm truyền thống dân gian Việt Nam, cứ nhằm ngày 23 tháng Chạp âm lịch hàng năm, người dân sẽ sửa soạn mâm cỗ cúng để tiễn ông Công ông Táo về chầu trời.

Nở rộ dịch vụ cho thuê người yêu về nhà ra mắt dịp Tết

Phùng Nhung |

Nhiều người trẻ mỗi dịp về quê ăn Tết lại bị bố mẹ thúc giục chuyện yêu đương, kết hôn, sinh con. Vì lẽ đó, họ tìm đến dịch vụ cho thuê người yêu để trấn an tâm lý gia đình.

Vì sao gốc đào Nhật Tân được chào bán với giá 200 triệu đồng?

Quỳnh Trang |

Sáng 17.1, dọc đại lộ Lê-Nin, thành phố Vinh (Nghệ An) tấp nập cảnh mua - bán hoa, cây cảnh phục vụ Tết Nguyên đán. Trong đó, thu hút nhiều người xem nhất là gian trưng bày gốc đào Nhật Tân của anh Đặng Văn Cường (36 tuổi, trú TP Vinh) bởi nơi đây trưng bày gốc cổ thụ độc đáo với thế "rồng bay".

Nhìn lại diễn biến vụ bé trai rơi xuống trụ bê tông ở Đồng Tháp

Bảo Bình - Dương Anh |

Liên quan vụ bé trai rơi xuống trụ bê tông ở Đồng Tháp, sau hơn nửa tháng tìm kiếm, lực lượng cứu hộ đã đưa được đoạn cọc thứ nhất (dài 12m) trong số 3 đoạn của cọc bêtông lên mặt đất và đang tiến hành các bước cứu hộ tiếp theo.

Khoảnh khắc AFF Cup: Khép lại hành trình của ông Park Hang-seo

NHÓM PV |

Bản tin Khoảnh khắc AFF Cup ngày 17.1. AFF Cup 2022 kết thúc, khép lại hành trình của huấn luyện viên Park Hang-seo với bóng đá Việt Nam.

Khởi tố Giám đốc Trung tâm đăng kiểm duy nhất ở Hòa Bình

PV |

Hoà Bình - Cơ quan công an vừa khởi tố các bị can liên quan đến vụ án “Nhận hối lộ” xảy ra tại Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 28-01S thuộc Sở Giao thông vận tải Hòa Bình.

Những điều kiêng kỵ khi cúng ông Công, ông Táo

TẠ QUANG (T/H) |

Theo quan niệm dân gian, ông Công, ông Táo là các vị thần bếp (Táo quân) trông nom cuộc sống của toàn bộ gia đình. Cứ đến ngày 23 tháng Chạp, Táo quân lại cưỡi cá chép bay về trời để trình báo mọi việc xảy ra trong gia đình với Ngọc Hoàng.

Cúng ông Công ông Táo nên dùng cá chép thật hay giấy để đúng phong tục

Bích Hà |

Không ít gia đình băn khoăn, trong lễ cúng ông Công ông Táo, nên dùng cá chép thật hay cá chép giấy để tiễn các Táo về chầu trời? Nếu là cá chép thật thì cần chuẩn bị bao nhiêu con là đủ?

Năm 2019 nên cúng ông Công, ông Táo vào ngày nào là tốt nhất

An Bình |

Theo quan niệm truyền thống dân gian Việt Nam, cứ nhằm ngày 23 tháng Chạp âm lịch hàng năm, người dân sẽ sửa soạn mâm cỗ cúng để tiễn ông Công ông Táo về chầu trời.