Theo Ban Tổ chức, ngày mai - 17.3 (tức ngày 15.2 Âm lịch) tại sân Đền Thõng (thuộc quần thể danh thắng Tây Thiên), Lễ hội Tây Thiên chính thức diễn ra lễ chính với nghi lễ dâng hương tưởng niệm Quốc Mẫu Tây Thiên.
Buổi sáng là nghi thức chồng kiệu; chủ lễ dâng hương và tuyên Chúc văn; các đại biểu lên dâng hương tại Đền, Chùa Thượng tổ chức nghi thức. Buổi chiều tại Đền Thỏng tổ chức lễ Tạ.
Trước đó, ngày 14.3 (tức ngày 12.2 âm lịch), tại Đền Thượng - Chùa Thượng Tây Thiên, Ban tổ chức Lễ hội Tây Thiên đã tổ chức Lễ Cáo.
Di tích danh thắng Tây Thiên với hệ thống đền thờ có từ hàng nghìn năm nay tại tỉnh Vĩnh Phúc được lập để tưởng nhớ công ơn Quốc Mẫu Tây Thiên Lăng Thị Tiêu - người trang Đông Lộ, xã Đại Đình, huyện Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc.
Quốc Mẫu khi còn tại thế là vợ của vua Hùng Vương thứ bảy (Hùng Chiêu Vương - Lang Liêu), người có công cầm quân chống giặc giữ yên bờ cõi, thống nhất giang sơn, dạy dân trồng lúa, giữ lửa trong buổi bình minh của dân tộc, xây dựng đất nước thái bình thịnh trị.
Để tưởng nhớ Quốc mẫu Tây Thiên, hằng năm vào ngày 15.2 âm lịch (ngày mất của Quốc mẫu), dân trong vùng lại mở hội để cùng khách thập phương tưởng nhớ công đức, tỏ lòng biết ơn và cầu xin Quốc mẫu phù hộ cho bình an, may mắn.
Quốc mẫu Tây Thiên và được thờ tự chính tại đền Thượng trên đỉnh núi Thạch Bàn. Bà còn được suy tôn danh hiệu Tam Đảo sơn trụ Quốc Mẫu tối linh Đại vương - Đệ nhất thượng đẳng Phúc Thần (vị thần tối cao bảo trợ cho dãy Tam Đảo), là hiện thân của Mẫu Thượng Ngàn (một trong Thánh Mẫu Tứ Phủ chuyên trách cai quản, sáng tạo vũ trụ).
Hàng năm, lễ hội Tây Thiên diễn ra từ ngày 14 đến 17.2 âm lịch, bao gồm phần lễ và phần hội với các trò chơi, trò diễn, diễn xướng của cư dân nông nghiệp trồng lúa nước từ buổi đầu sơ khai thời các Vua Hùng dựng nước, gắn với tín ngưỡng phồn thực và các làn điệu dân ca, dân vũ của người Việt, của dân tộc thiểu số Sán Dìu định cư ở chân núi Tam Đảo.
Khách thập phương đến với Tây Thiên du xuân ngoạn cảnh, dâng hương lễ Phật, lễ Mẫu thực sự là một chuyến hành hương tìm về nguồn cội, hiểu thêm về giá trị truyền thống “Uống nước nhớ nguồn” của ông cha.
