Trước đó, Báo Lao Động có bài phản ánh về những nhầm lẫn trên văn bia di tích Đèo Tam Canh ở khu di tích khởi nghĩa Bắc Sơn, Lạng Sơn. Theo đó, mốc thời gian được ghi trên tấm bia đã có sự nhầm lẫn khi khẳng định ngày 23.9.1945 xảy ra sự kiện “quân và dân cách mạng Bắc Sơn phục kích chặn đánh một toán quân phát xít Nhật. Trong khi khởi nghĩa Bắc Sơn diễn ra và kết thúc vào năm 1940.
Du khách đến với khu di tích Bắc Sơn, họ mặc nhiên đây là không gian lịch sử về sự kiện khởi nghĩa Bắc Sơn. Tuy nhiên, văn bia di tích đèo Tam Canh lại nói đến một sự kiện lịch sử khác diễn ra vào năm 1945.
Điều đáng nói, khi PV Lao Động liên lạc và trao đổi, ông Hoàng Thế Vinh - Trưởng phòng Văn hóa và Thông tin huyện Bắc Sơn khẳng định, nội dung và mốc thời gian được in trên tấm văn bia di tích Đèo Tam Canh hoàn toàn chính xác. Ông Vinh còn yêu cầu PV "gỡ" bài.
Thực tế, trong công văn số 339-CV/BTGTU ký ngày 2.3.2012 của Ban Tuyên Giáo Tỉnh ủy Lạng Sơn đã đề nghị Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch sửa đổi nội dung tại văn bia di tích Đèo Tam Canh.
Nội dung công văn yêu cầu sửa đổi thành: “Nơi đây, ngày 23.4.1945, du kích Bắc Sơn đã phục kích tại sườn núi Co Chơi, địa phận đèo Tam Canh, giáp ranh huyện Bình Gia đi vào Bắc Sơn bắn chết tại chỗ 2 tên sĩ quan Nhật, đập tan cuộc tấn công đầu tiên của Nhật vào Bắc Sơn”.
Tuy nhiên, tính đến nay đã gần 6 năm, những nhầm lẫn này vẫn “nằm im” mà không được sửa đổi kịp thời theo công văn của Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Lạng Sơn.
Trao đổi với PV Lao Động, ông Nguyễn Tuấn Anh - một chuyên gia về lịch sử cho rằng, việc ghi thời gian 23.9.1945 trên văn bia đèo Tam Canh vô tình gây nên những mâu thuẫn với các mốc sự kiện lịch sử quan trọng của đất nước.
“Thời điểm ngày 23.9.1945, nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa đã ra đời được 21 ngày. Cách mạng tháng Tám cũng đã lật đổ chính quyền thân Nhật tại Lạng Sơn vào ngày 25.8.1945. Vì vậy, không thể có chuyện quân Nhật mở rộng vùng chiếm đóng vào ngày 23.9.1945 được”, ông Tuấn khẳng định.
Theo ông Tuấn, khởi nghĩa Bắc Sơn (1940) có ý nghĩa vô cùng lớn lao đối với lịch sử dân tộc. Khu di tích khởi nghĩa Bắc Sơn còn là địa danh hấp dẫn, thu hút khách du lịch, là địa chỉ nhiều người tìm kiếm khi đến với Lạng Sơn. Vì thế, những nhầm lẫn bị "lãng quên" tại văn bia di tích đèo Tam Canh vô tình gây nên những hiểu nhầm của du khách khi tìm hiểu về lịch sử khởi nghĩa Bắc Sơn.