Đà Lạt hội tụ tiềm năng để trở thành thành phố Di sản thế giới

Khi Đà Lạt trở thành thành phố Di sản thế giới thì ba giá trị vốn có như: Khí hậu, cảnh quan thiên nhiên; quỹ di sản kiến trúc công trình; văn hóa và con người của nơi đây sẽ không ngừng được tôn tạo, bồi đắp, bảo tồn và phát huy.

Viên ngọc sáng giữa đại ngàn Tây Nguyên

Tại cuộc họp bàn về nội dung xây dựng hồ sơ thành phố Đà Lạt trở thành thành phố Di sản thế giới, Đại sứ Phạm Sanh Châu - Phó Chủ tịch Trung tâm Á - Âu, Vương quốc Bỉ, với cương vị là nhà cố vấn, có nhiều kinh nghiệm trong công tác xây dựng về kiến trúc, lịch sử văn hóa, di sản khẳng định: "Đà Lạt hội tụ tiềm năng để xây dựng thành phố Di sản thế giới".

Các nhà nghiên cứu trong và ngoài nước cũng cho rằng Đà Lạt như một viên ngọc sáng, tiềm ẩn nhiều giá trị văn hóa chưa được khai thác hết và được xem là thành phố cần được khai thác để đầu tư về văn hóa, giải trí của vùng Đông Nam Á.

“Về lợi ích, khi Đà Lạt được công nhận là thành phố Di sản thế giới sẽ tạo sức hút rất lớn của du khách trong nước và quốc tế. Tuy nhiên, việc bảo tồn văn hóa kiến trúc di sản đòi hỏi rất cao, nhất là bảo tồn kiến trúc, di sản được xem là cổ của thế giới” - Đại sứ Phạm Sanh Châu cho biết thêm.

Theo Phòng Quản lý đô thị thành phố Đà Lạt (Lâm Đồng), thành phố Di sản thế giới được hiểu là một chỉnh thể lịch sử đặc trưng, một sản phẩm của nền văn minh đô thị, kết hợp hữu cơ các thành tố vật chất và tinh thần, kiến trúc và văn hóa, trong sự hòa quyện với thiên nhiên.

Trên cơ sở đó, Đà Lạt hội đủ các tiêu chí của một đô thị di sản khi có cấu trúc đô thị được bảo tồn toàn vẹn và tiếp nối hữu cơ qua các giai đoạn phát triển.

Đà Lạt có hệ thống di sản kiến trúc và đô thị phong phú, độc đáo tạo nên diện mạo đặc trưng của đô thị.

Trong đó, phạm vi, ranh giới xuất phát từ cầu Ông Đạo đi theo ngược chiều kim đồng hồ lần lượt bao gồm: Ranh giới phía nam công viên hồ Xuân Hương, đường hồ Tùng Mậu; ranh giới phía bắc của Trung tâm viễn thông Lâm Đồng; ranh giới phía tây và nam của nhà thờ Chánh Tòa (nhà thờ Con Gà), đường Nhà Chung; ranh giới phía nam và đông của khách sạn Du Parc, đường Trần Phú; ranh giới phía đông khách sạn Palace, đường Hồ Tùng Mậu, đường nội bộ phía Nam quảng trường Lâm Viên, đường nội bộ công viên Yersin phía nam hồ lắng số 2, đường Phạm Hồng Thái; ranh giới phía đông khách sạn Công Đoàn, đường Trần Quốc Toản, đường Trần Nhân Tông, đường Đinh Tiên Hoàng, đường Trần Quốc Toản về lại cầu Ông Đạo.

Trong vùng lõi này, thành phố Đà Lạt đề xuất 10 công trình chính: Thắng cảnh hồ Xuân Hương, Đồi Cù, cầu Ông Đạo, Thủy Tạ, khách sạn Palace, Viễn thông Lâm Đồng, khách sạn Du Parc, nhà thờ Con Gà, quảng trường Lâm Viên và công viên Yersin, khách sạn Công Đoàn.

Đồng thời, thành phố Đà Lạt cũng đã xác định, đề xuất 36 địa điểm phụ (vùng phụ), trong đó có các công trình như: Trường Cao đẳng Đà Lạt, ga Đà Lạt, Trường Đại học Đà Lạt, khu 17 biệt thự ở đường Lê Lai, khu biệt thự đường Trần Hưng Đạo, Dinh I, Dinh II, Dinh III, Cung Nam Phương Hoàng hậu, Nhà địa dư, biệt thự Trần Lệ Xuân, Viện Nghiên cứu hạt nhân, chợ Đà Lạt....

Bản sắc văn hóa là thành phố đáng sống

Theo ông Phạm S - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng, việc xây dựng hồ sơ thành phố Đà Lạt trở thành thành phố Di sản thế giới là nội dung rất quan trọng, nhằm quảng bá hình ảnh đất nước và con người Đà Lạt, tăng hiệu quả khai thác di sản và phát triển du lịch trong tương lai.

Qua nghiên cứu các tiêu chí và tình hình thực tế, đến thời điểm này đã xác định Đà Lạt đáp ứng 2 tiêu chí về di sản văn hóa thế giới của UNESCO.

Trong đó, tại Đà Lạt thể hiện một sự giao lưu quan trọng giữa các giá trị của nhân loại, trong một khoảng thời gian hoặc trong phạm vi một vùng văn hóa của thế giới, về các bước phát triển trong kiến trúc hoặc công nghệ, nghệ thuật tạo hình, quy hoạch đô thị hoặc thiết kế cảnh quan.

Ngoài ra, thành phố Đà Lạt cũng là một điển hình nổi bật về một kiểu kiến trúc xây dựng hoặc một quần thể kiến trúc cảnh quan minh họa cho một hay nhiều giai đoạn có ý nghĩa trong lịch sử nhân loại.

Thạc sĩ, kiến trúc sư Trần Đức Lộc, nguyên Trưởng phòng Quy hoạch Sở Xây dựng tỉnh Lâm Đồng cũng đã chỉ rõ giá trị cốt lõi của Đà Lạt là khí hậu và phong cách kiến trúc khác biệt so với cả nước.

Với việc trở thành thành phố di sản, 3 giá trị vốn có của Đà Lạt sẽ không ngừng được tôn tạo, bồi đắp, bảo tồn và phát huy, gồm: Khí hậu, cảnh quan thiên nhiên; quỹ di sản kiến trúc công trình; văn hóa và con người.

Cũng theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng Phạm S, hiện địa phương khẩn trương đầu tư như phát triển dự án cao tốc Tân Phú - Bảo Lộc, Bảo Lộc - Liên Khương. Dự kiến đến năm 2026 sẽ hoàn thành và đấu nối với cao tốc Dầu Giây để kết nối thông suốt với TPHCM. Ngoài ra, tỉnh Lâm Đồng cũng đang thực hiện mở rộng Cảng hàng không quốc tế Liên Khương.

Về quy hoạch, tỉnh Lâm Đồng đang triển khai điều chỉnh "Quy hoạch chung thành phố Đà Lạt và vùng phụ cận đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050" với mục tiêu Đà Lạt đạt các tiêu chuẩn xanh, thông minh, trung tâm nông nghiệp công nghệ cao... Tuy nhiên, trong đó có bản sắc văn hóa là thành phố đáng sống đối với du khách và dân định cư.