Trước đó, liên quan tới thư kiến nghị gửi Thủ tướng về việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho tòa dinh thự họ Vương người H’Mông tại xã Sà Phìn, huyện Đồng Văn của ông Vương Duy Bảo (cháu nội của ông Vương Chí Sình), ngày 16.8, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình đã có văn bản yêu cầu UBND tỉnh Hà Giang, Bộ VHTTDL báo cáo tổng quan quá trình xử lý, giải quyết kiến nghị trước ngày 31.8.
Theo ông Nguyễn Thái Bình, người phát ngôn của Bộ VHTTDL, sau khi tiếp nhận ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình, Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Ngọc Thiện đã chỉ đạo Thứ trưởng Đặng Thị Bích Liên về Hà Giang để tìm hiểu cụ thể về sự việc. Khi có kết quả, Bộ sẽ báo cáo Chính phủ và thông tin đến dư luận.
Trao đổi với Lao Động, đại diện Cục Di sản Văn hóa, Bộ VHTTDL cho biết, theo quy định, việc Nhà nước công nhận Di tích quốc gia không đồng nghĩa với việc buộc chủ sở hữu phải quốc hữu hóa đất và tài sản trên đất.
Theo đó, dinh thự được xem là tài sản của con người. Điều này được quy định rõ trong Bộ luật Dân sự. Luật Di sản Văn hóa chỉ quy định những điều cần thiết để bảo vệ di sản một cách tốt nhất. Trong trường hợp đối với dinh thự "vua Mèo", không có việc quốc hữu hóa đất và tài sản trên đất.
Liên quan đến những phản ánh của báo chí về những kiến nghị xung quanh di tích dinh thự họ Vương, ngày 21.8, tỉnh Hà Giang đã họp và tiến hành việc kiểm tra hồ sơ, hiện trạng để có báo cáo trước ngày 31.8.
Trước đó, trong đơn kiến nghị gửi đến các cơ quan chức năng, ông Vương Duy Bảo khẳng định, tòa dinh thự họ Vương được Bộ Văn hóa - Thông tin công nhận là Di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia vào năm 1993.
Tuy nhiên, đến năm 2002 gia đình họ Vương mới biết quyết định này. Thời điểm đó, chính quyền Hà Giang có chủ trương đưa những người đang sống trong dinh thự ra ngoài để thực hiện việc trùng tu. Mục đích là biến dinh thự trở thành bảo tàng.
Cho rằng điều này không hợp lý, đại diện gia đình họ Vương đã gửi đơn đến lãnh đạo Đảng, Chính phủ và Bộ trưởng Bộ Văn hóa - Thông tin thời kỳ đó.
Tháng 3.2002, Bộ trưởng Bộ Văn hóa - Thông tin khi đó là ông Phạm Quang Nghị đã ra văn bản khẳng định quyết định công nhận di tích của Bộ không phải là quốc hữu hóa quyền sở hữu ngôi nhà của những người trong gia đình được quyền thừa kế hợp pháp.
Tuy nhiên, mới đây UBND tỉnh Hà Giang đã cấp sổ đỏ cho Phòng Văn hóa Thông tin huyện Đồng Văn sử dụng lâu dài mảnh đất gắn liền với tòa dinh thự họ Vương từ năm 2012.
Tháng 6.2018, ông Vương Duy Bảo đại diện cho con cháu dòng họ có đơn gửi Bộ VHTTDL đề nghị làm rõ việc UBND tỉnh Hà Giang cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và tài sản cho phòng Văn hóa Thông tin huyện Đồng Văn trên đất đối với Khu di tích dinh thự họ Vương.
