Vĩnh biệt Phú Quang

Nguyễn Thụy Kha |

Đã biết rằng ngày này sẽ đến rất gần, vậy mà khi nghe tin nhạc sĩ Phú Quang tạ thế ở mùa Giáng sinh của tuổi 73, vẫn cảm giác Hà Nội chợt lạnh hơn dẫu gió mùa Đông Bắc mới... se lòng, như câu thơ Thảo Phương mà Phú Quang đã hát lên trong “Nỗi nhớ mùa đông”.

1

Phú Quang là người nổi tiếng từ thanh xuân. Anh vẫn là nghệ sĩ kèn Cor có hạng trong Dàn nhạc Giao hưởng Quốc gia Việt Nam. Bốn nốt nhạc mở đầu giao hưởng số 5 mang tên “Số phận” dành cho kèn Cor độc tấu đã được Phú Quang thổi bùng tại Sài Gòn trong đêm trình tấu đầu tiên của Dàn nhạc Giao hưởng từ miền Bắc vào sau ngày thống nhất đã khơi cháy ngọn lửa hòa hợp dân tộc trong lòng những người dân của “Hòn ngọc Viễn Đông” sau bao nhiêu năm chia cắt. Không chỉ có biểu diễn, tiểu phẩm viết cho flute của anh đã được dùng làm nhạc trong chương trình “Đọc truyện đêm khuya” của Đài Tiếng nói Việt Nam.

Cùng trang lứa với nhau, nên khi gặp, tôi và Phú Quang đã thành bạn bè từ mùa đông 1978 rét mướt và đói nghèo. Lúc ấy, Quang đang say mê cùng bạn bè tâm huyết tạo ra “Dàn nhạc mùa thu” mang chất bán cổ điển kiểu Paul Mauriat, Phú Quang đã chuyển soạn “Bài ca xây dựng” của Hoàng Vân cho dàn nhạc nhẹ của mình và gây được ấn tượng mạnh. Ngay thời kỳ ấy, Phú Quang đã có những ca khúc đầu tay của mình được biết đến như “Hãy hát cùng chúng tôi”, “Tâm sự người ca sĩ”...

Nhưng bước ngoặt lớn để tạo nên tên tuổi hôm nay cho nhạc sĩ Phú Quang để được giải thưởng Bùi Xuân Phái “Vì tình yêu Hà Nội” thì lại bắt đầu từ khi Phú Quang vào lập nghiệp ở Sài Gòn. Vào một buổi chiều mùa đông Hà Nội buốt giá của năm 1988, Phú Quang ra Hà Nội và mang theo ca khúc “Em ơi! Hà Nội phố” và liên tục than thở về nỗi nhớ rét của mình. Đấy có lẽ là lần đầu tiên Phú Quang được hát “Em ơi! Hà Nội phố” cho chúng tôi nghe trong mùa đông Hà Nội ngày đầu thời mở cửa. Vừa được sưởi ấm bằng giai điệu của Phú Quang, chúng tôi còn được ấm lòng thật sự bởi bát phở nóng bạn chiêu đãi ở hàng phở trong ngõ phố Sinh Từ phía gần Văn Miếu. Hà Nội mùa đông ấy vừa rét, vừa đói trong cơn chuyển mình chung của đất nước.

Từ đấy, Phú Quang thực sự tuôn trào một dòng chảy “Hà Nội ca” của riêng mình qua việc phổ những bài thơ hay của Hà Nội của các nhà thơ. Đấy là “Hà Nội - ngày trở về” (thơ Thanh Tùng), là “Im lặng đêm Hà Nội” (thơ Phạm Thị Ngọc Liên), là “Chiều phủ Tây Hồ” (thơ Thái Thăng Long), “Nỗi nhớ mùa đông” (thơ Thảo Phương)...

Thế rồi đến một ngày, cũng mùa đông 1994, Phú Quang ra tổ chức “Đêm nhạc Phú Quang” ở Hà Nội, rồi sau đó là đêm nhạc “Văn Cao - Trịnh Công Sơn - Phú Quang”, trong một chiều rảnh rang ngồi lai rai bia hơi, Phú Quang nghe bài thơ “Chiều không em” của tôi và đòi tôi chỉnh cho để phổ nhạc. Tôi nói rằng, bài này Huy Du đã phổ nhạc, Thùy Dung đã hát trên truyền hình. Nhưng Phú Quang vẫn phổ nhạc theo kiểu của mình. “Chiều không em” lần đầu tiên được Mỹ Hạnh thể hiện đã khiến bao chàng trai phố cổ Hà thành xao xuyến. Bây giờ nữ nhạc sĩ Bùi Việt Hà cũng phổ nhạc “Chiều không em” được truyền hình giới thiệu trong chương trình “Tác phẩm mới”, nhưng người mến mộ đã thấm vào lòng giai điệu Phú Quang mất rồi.

Phú Quang là một người nhiều khả năng trong âm nhạc. Anh chẳng những viết nhạc khí, phối khí, viết ca khúc, chỉ huy làm nhạc mà còn là tổng đạo diễn đêm nhạc. Ai nhớ phim “Bao giờ cho đến tháng Mười” thì hãy nhớ nhạc phim là của Phú Quang. Chính vì thế, anh bận bịu suốt năm tháng làm nghề. Bận bịu nhưng vẫn rất đào hoa. Có bao nhiêu bóng hồng đã đi qua cuộc đời chàng nhạc sĩ tài năng này?

2

Mùa đông 2017, sau khi đã ra rất nhiều băng nhạc, đĩa nhạc bán rất chạy trên thị trường âm nhạc với giá “khủng” và cũng sau khi viết hồi ký về đời mình, Phú Quang cũng có thêm một sản phẩm nữa đó là CD “Thu rất thật thu” gồm những “Hà Nội ca” vừa cũ vừa mới của anh do nữ ca sĩ Minh Thu thể hiện toàn bộ. Sở dĩ Phú Quang cùng ca sĩ Minh Thu ra CD này, anh đã tâm sự: “Tôi rất thích giọng ca Minh Thu không phải giọng ca đầy tính thời trang, thời thượng. Tôi thích vì đó là một giọng ca đầy cảm xúc và diễn tả đầy đủ điều mà tôi muốn nói một giản dị, hồn nhiên”. “Thu rất thật thu” chính là bốn chữ mở đầu cho câu thơ Chu Hoạnh mà Phú Quang phổ nhạc: “Thu rất thật thu là lúc chớm đông sang”, nhưng nó còn ẩn ý rằng, Minh Thu hát rất thật tâm hồn Minh Thu. Một tên CD bao hàm và thành công. Nhưng qua cách chọn của ca sĩ và nhạc sĩ, người hâm mộ đã thấy ở đây một sự chín muồi trong cảm xúc và trong tư duy sáng tạo.

Vài năm gần đây, Phú Quang yếu đi nhiều. Nhưng ngay trong hội thảo thơ Thanh Tùng ở Hội Nhà văn Việt Nam, anh vẫn đến chia sẻ và vẫn tin mình có thể vượt qua được. Nhưng bạo bệnh đã kéo anh nằm xuống từ mùa đại dịch 2020. Nhiều lần sống chết chỉ còn là gang tấc. Nhưng anh vẫn đi qua, gia đình vẫn hy vọng. Song đến sáng 8.12.2021 thì mọi điều đã trở thành bất lực. Anh đã bay về cõi xa xăm gặp những Văn Cao, Trịnh Công Sơn.

Vĩnh biệt Phú Quang! Vĩnh biệt những ngày thanh xuân yêu dấu chúng ta sôi nổi bên nhau, say sưa sáng tạo. Vĩnh biệt Phú Quang! Vĩnh biệt những ngày chia sẻ trong bao nỗi đoạn trường của đời sống đầy rẫy những thách thức và không phải lúc nào cũng vượt qua được.

Ngủ yên giấc ngàn thu, Quang nhé!

Nguyễn Thụy Kha
TIN LIÊN QUAN

"Nhạc sĩ Phú Quang có những lời nói khiến tôi không bao giờ quên!"

Hương Mai |

Khi chúng tôi liên lạc với ca sĩ Thuỳ Dung và muốn được chị chia sẻ về nhạc sĩ Phú Quang. Chị đã rưng rưng không thể trả lời và hẹn sau một giờ nữa, khi đã có thể bình tĩnh lại.

Nhạc sĩ Phú Quang: 3 cuộc hôn nhân và người phụ nữ cuối cùng

Hải Minh |

Những ngày cuối đời, nhạc sĩ Phú Quang luôn được người vợ thứ ba chăm sóc tận tình.

“Vậy là tôi đã lỡ hẹn với nhạc sĩ Phú Quang…”

Thanh Hương |

Chia sẻ với báo Lao Động, nhạc sĩ Dương Cầm tiếc nuối khi không còn cơ hội để có thể cùng làm việc, cộng tác với người nhạc sĩ mà anh hằng ngưỡng mộ.

Nhạc sĩ Phú Quang và một đời say đắm Hà Nội

Hải Ngọc |

Nhạc sĩ Phú Quang từng chia sẻ, ông yêu Hà Nội vì Hà Nội là quê hương của ông.

Nhìn lại con đường sự nghiệp âm nhạc của nhạc sĩ Phú Quang

Hải Minh |

Sau thời gian chống chọi với bệnh tật, nhạc sĩ Phú Quang đã qua đời vào lúc 8h 45 phút ngày 8.12, hưởng thọ 72 tuổi.

Nhiều người trên thế giới tin tưởng sẽ giàu có hơn sau lạm phát

Quý An (theo Reuters) |

Có 2/5 số người được hỏi tin rằng họ sẽ giàu có hơn trong tương lai, trong bối cảnh suy thoái kinh tế và lạm phát.

Các nhà vườn miền Tây tất bật vận chuyển hoa ra chợ bán Tết

YẾN PHƯƠNG |

Tại một số vườn hoa Tếtmiền Tây, vào thời điểm này, các nhà vườn đang tất bật với việc xuất hoa bán cho thương lái, hoặc vất vả vận chuyển từng chậu hoa từ vườn ra chợ để bán Tết.

Cận Tết tôm, cua Cà Mau nắm tay tăng giá chóng mặt vẫn không đủ hàng để bán

NHẬT HỒ |

Cà Mau - Giá một kg tôm đất khô đã lên đến 1,7 triệu đồng. Không thua kém tôm đất khô, cua gạch Cà Mau cũng có giá lên đến 1,2 triệu đồng/kg. Đây là mức giá cao nhất trong vòng 3 năm trở lại đây và không đủ hàng để bán.

"Nhạc sĩ Phú Quang có những lời nói khiến tôi không bao giờ quên!"

Hương Mai |

Khi chúng tôi liên lạc với ca sĩ Thuỳ Dung và muốn được chị chia sẻ về nhạc sĩ Phú Quang. Chị đã rưng rưng không thể trả lời và hẹn sau một giờ nữa, khi đã có thể bình tĩnh lại.

Nhạc sĩ Phú Quang: 3 cuộc hôn nhân và người phụ nữ cuối cùng

Hải Minh |

Những ngày cuối đời, nhạc sĩ Phú Quang luôn được người vợ thứ ba chăm sóc tận tình.

“Vậy là tôi đã lỡ hẹn với nhạc sĩ Phú Quang…”

Thanh Hương |

Chia sẻ với báo Lao Động, nhạc sĩ Dương Cầm tiếc nuối khi không còn cơ hội để có thể cùng làm việc, cộng tác với người nhạc sĩ mà anh hằng ngưỡng mộ.

Nhạc sĩ Phú Quang và một đời say đắm Hà Nội

Hải Ngọc |

Nhạc sĩ Phú Quang từng chia sẻ, ông yêu Hà Nội vì Hà Nội là quê hương của ông.

Nhìn lại con đường sự nghiệp âm nhạc của nhạc sĩ Phú Quang

Hải Minh |

Sau thời gian chống chọi với bệnh tật, nhạc sĩ Phú Quang đã qua đời vào lúc 8h 45 phút ngày 8.12, hưởng thọ 72 tuổi.