Vua Lê Thần Tông, tên thật là Lê Duy Kỳ, sinh ngày 19.11.1607. Ông được biết đến là vị vua duy nhất của triều Lê được lên ngôi hai lần.
Trong cuốn Việt sử giai thoại của nhà sử học, GS. Nguyễn Khắc Thuần có ghi, lần thứ nhất vua Lê Thần Tông trị vì từ năm 1619 đến năm 1643, tổng cộng 24 năm. Sau đó, ông nhường ngôi cho con là Lê Duy Hựu (tức vua Lê Chân Tông) để lên làm Thái thượng hoàng trong 6 năm (1643 - 1649).
Năm 1649, Lê Chân Tông mất, Lê Thần Tông lại làm vua thêm 13 năm nữa (1649 - 1662).
Sau khi Lê Thần Tông qua đời, nối ngôi ông lần này là con trai thứ tên Lê Duy Vũ (hiệu là Huyền Tông). Vua Huyền Tông ở ngôi được 9 năm thì qua đời ở tuổi 18 vì bệnh nặng.
Người kế vị là một con trai khác của vua Lê Thần Tông, tên Lê Duy Hợi (hiệu là Gia Tông) nhưng cũng không qua được bạo bệnh sau 4 năm ngồi trên ngôi báu.
Tiếp đó, con út của Lê Thần Tông là Lê Duy Hợp (hiệu là Hy Tông) nối ngôi. Lê Hy Tông là người con ở ngôi lâu nhất - 30 năm.
Vua Lê Thần Tông sinh 10 người con, trong đó có 4 con trai và cả 4 người đều lên làm vua. Ông có 6 vợ thì 4 bà là người ngoại quốc.
Sách Đại Việt sử kí toàn thư (Bản kỉ tục biên, quyển 18) viết: "Vua lấy con gái của Vương (chỉ Trịnh Tráng, lúc này được phong làm Thanh Đô Vương) là Trịnh Thị Ngọc Trúc, lập làm Hoàng hậu.
Trước đây, Ngọc Trúc đã lấy bác họ của Vua là Cường Quận công Lê Trụ và đã sinh hạ được 4 người con. Khi ấy, Lê Trụ bị giam trong ngục, Vương đem con gái gả cho vua, vua liền nhận vào cung".
Khi ấy, vua mới 23 tuổi còn bà Trịnh Thị Ngọc Trúc đã ở tuổi 36.
Sách Đại Việt sử ký toàn thư có ghi: "Triều thần là Nguyễn Trực, Nguyễn Danh Thế nhiều lần dâng sớ can. Vua không nghe mà nói rằng: Xong việc thì thôi, lấy gượng vậy. Từ hôm ấy trở đi, trời mưa dầm ngày đêm không ngớt".
Ngoài lập hậu, vua Lê Thần Tông còn lấy một số phụ nữ nước ngoài làm vợ. Trong số 6 người vợ của vua, ngoài Hoàng hậu Ngọc Trúc và bà phi người Mường, những người còn lại là các phi tần người Xiêm (Thái Lan ngày nay), Hán (Hoa), Ai Lao (Lào ngày nay) và Hòa Lan (tức Hà Lan).
Người vợ thứ sáu có tên Orona - là bà hoàng người châu Âu duy nhất trong các triều đại phong kiến Việt Nam.
Từ đầu thế kỷ XVII, Đàng Ngoài có khá nhiều kiều dân châu Âu đến làm ăn buôn bán, mở nhiều cửa hàng. Trong chuyến cùng thương đoàn Hà Lan sang Đại Việt năm 1630, bà Orona được gặp vua Lê Thần Tông ở kinh thành Thăng Long. Khi đó, nghe theo lời của bố, bà ở lại làm vương phi ở nước Việt.
Việc vua Lê Thần Tông có một người vợ Tây là chuyện đặc biệt. Cả 6 người vợ của vua đều sống hòa thuận với nhau.
Tương truyền, 6 pho tượng nhập thần của 6 bà vợ vua Lê Thần Tông ở chùa Mật Sơn (Thanh Hóa) là do 6 bà cùng lòng cùng sức bỏ tiền công đức ra làm, với nguyện ước mãi mãi bên nhau.
Trong đó, tượng Hoàng hậu Trịnh Thị Ngọc Trúc ngự trên tòa sen, còn các bà khác đội vương miện trong tư thế tọa thiền. Mỗi pho tượng thể hiện một nét dung nhan khác nhau và thấy rõ trang phục của mỗi bà đúng theo y phục dân tộc của từng người.
