Xuất thân từ Trường Đại học Mỹ thuật Công nghiệp Hà Nội, năm 1985, ông Đỗ Lệnh Tuấn (sinh năm 1955, phường Quỳnh Lôi, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) bắt đầu tham gia vào nhóm họa sĩ vẽ tem bưu chính của Tổng Công ty Bưu điện Việt Nam. Từ năm 1995, họa sĩ Tuấn bắt đầu làm tranh tem về Bác Hồ. Kể về công việc vẽ Bác bằng tem thư, họa sĩ Tuấn trào dâng cảm xúc, đôi mắt rưng rưng, giọng nhiều lúc nghẹn lại. 25 năm qua - những năm tháng dành nhiều thời gian nghiên cứu về cuộc đời và sự nghiệp của Bác Hồ, họa sĩ Tuấn luôn lấy những lời chỉ dạy, những câu nói, hành động của Bác là bài học lớn cho mình.
Ông chia sẻ: “Tranh ghép tem là một loại hình nghệ thuật khó, đòi hỏi người họa sĩ cần cù, kiên nhẫn trong từng công đoạn. Không giống như tranh vẽ màu, tranh tem không thể pha trộn các màu lại với nhau để cho ra màu ưng ý, họa sĩ phải phụ thuộc vào màu sắc tem được cung cấp, cắt dán sao cho phù hợp nhất, tạo ra các khoảng sáng tối đúng như bản gốc của bức tranh, không được sử dụng các loại giấy báo khác. Vẽ tranh tem về Bác Hồ rất khó, cần sự tỉ mẩn, cẩn thận vì kích thước tem rất bé...”.
Trong căn phòng nhỏ, người họa sĩ miệt mài hướng dẫn chúng tôi việc cắt dán những mẫu tem nhỏ, căn chỉnh từng vị trí để tranh có hồn. Tranh ghép bằng tem của họa sĩ Tuấn đa dạng với nhiều đề tài từ chân dung đến phong cảnh, tuy nhiên tranh về Bác Hồ là mảng ông tâm đắc nhất, nhiều bức tranh tem độc đáo của ông Tuấn đã được đưa đi triển lãm.
Vào những năm sinh nhật chẵn của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Công ty Tem lại cho phát hành những con tem vẽ Bác. Họa sĩ Tuấn cho biết, mỗi lần có người đặt hàng làm tranh Bác Hồ, ông đều phải đến tận nơi để lựa chọn tem, màu sắc cho phù hợp. Mặc dù tem được Công ty Tem cấp, nhưng không phải loại nào cũng phù hợp để làm tranh, nhất là tranh chân dung về Bác.
Điểm đặc biệt, khó thể hiện nhất khi làm tranh ghép tem về Bác, theo ông Tuấn, là chi tiết đôi mắt và vầng trán của Bác. Nếu họa sĩ làm không tốt sẽ không thể hiện trọn vẹn được phong thái, cốt cách giản dị, thanh cao của Người. Bức tranh về Bác chỉ thành công khi toát lên được hình bóng của một vị lãnh tụ thật vĩ đại nhưng cũng rất giản dị, thật gần gũi, luôn chân thành, quan tâm tới mọi người xung quanh. Khi nhìn vào bức tranh, người thưởng tranh sẽ thấy một con người vĩ đại mà giản dị, giản dị nhưng cũng rất vĩ đại.
Từ khi bén duyên với tranh tem Bác Hồ, những chiếc tem hết hạn phát hành, họa sĩ Tuấn được Công ty Tem giao nhiệm vụ dùng để sáng tạo tranh Bác. Sau khi chọn được màu sắc tem, loại tem, công đoạn cắt dán tem sẽ mất nhiều thời gian nhất. Độ cắt của con tem phụ thuộc vào kích cỡ của bức tranh, tranh càng nhỏ thì diện tích cắt càng bé đến từng milimet. Mỗi chi tiết trên bức tranh không đơn giản là dán một lớp tem mà đạt yêu cầu, nhiều mảng sáng tối phải dán đến 2, 3 lớp, thậm chí phải bóc đi dán lại nhiều lần cho ra được thần thái của Bác. Làm tranh phải tùy thuộc vào màu tem đậm hay nhạt để điều chỉnh các màu xung quanh đậm, nhạt theo. Để làm được tranh về Bác, họa sĩ Tuấn tham khảo nhiều nguồn tư liệu, nhiều lần đi thăm Lăng Bác, Phủ Chủ tịch, thức đêm để nghiên cứu từng bức ảnh tư liệu trắng đen của Bác.
“Họa sĩ vẽ Bác không phải ai cũng được gặp Bác, nhưng người nhận xét tranh thì ai cũng có thể đánh giá giống hay không, mình làm một bức tranh đến khi nhìn vào phải thấy thỏa mãn mới được hạ bút. Những con tem được làm từ giấy nên màu mực không bền, dễ bị bạc theo thời gian, mỗi bức tranh khi hoàn thành sẽ được phun lên một lớp Epoxi, tạo thành một lớp nhựa trong suốt giúp tranh bền màu và sáng đẹp hơn” - ông Tuấn nói.
Tính đến nay, họa sĩ Tuấn đã ghép tổng cộng hơn 1.000 bức tranh tem về đề tài Bác Hồ. Các bức tranh: “Hồ Chủ tịch quan sát trận địa”, “Hồ Chủ tịch làm việc ở vườn Chủ tịch phủ”, “Bác Hồ đọc báo”, “Cờ đỏ búa liềm”, “Bác cùng chúng cháu hành quân”, “Chiến thắng Điện Biên”… bức to nhất lên đến 2m, phải mất cả tháng trời để hoàn thành.
Từ khi nghiên cứu cho đến lúc sản xuất ra những bức tranh tem Bác Hồ, họa sĩ Tuấn luôn toàn tâm toàn ý vào công việc, vào từng chi tiết nhỏ nhất. Với ông, công việc này rất khó, thu nhập không cao nhưng rất đỗi vinh quang. Vẽ Bác bằng tem thư là cách họa sĩ Đỗ Lệnh Tuấn thể hiện tấm lòng tôn kính của mình dành cho Bác.
