Nhiếp ảnh Việt lạm dụng Flycam, dàn dựng và... khói!

Việt Văn |

Được tham gia làm giám khảo nhiều cuộc thi ảnh lớn nhỏ khác nhau từ Liên hoan ảnh khu vực, Festival nhiếp ảnh trẻ đến triển lãm ảnh nghệ thuật toàn quốc... không chỉ tôi và nhiều thành viên giám khảo khác đều có thể thấy giờ đây những khoảnh khắc sống động, tươi rói của cuộc sống ngày càng khan hiếm, thay vào đó là những bức ảnh được dàn dựng theo nhiều cách thức khác nhau, kể cả dạng ảnh báo chí hay du lịch. Và không chỉ có thế...

Bội thực Flycam

Để tạo ra một góc nhìn mới và tạo cho sự vật hiện tượng đã quá quen thuộc một vẻ ngoài mới, việc thay đổi thiết bị (ống kính với tiêu cự khác nhau và giờ đây là Flycam) không phải là một giải pháp tồi, thậm chí khá hiệu quả trong nhiều trường hợp.

Tuy nhiên phàm cái gì được dùng nhiều quá cũng trở nên nhàm chán. Dù kỹ thuật bay Flycam giờ đây của nhiều tay máy đã được nâng lên rất nhiều, để tạo bóng đổ với những dáng hình liêu xiêu, kỳ dị khác nhau chứ không là những hình phẳng, bẹt “ngây thơ” như ban đầu. Vì cảnh vật thu vào ống kính vẫn loanh quanh là cảnh mua, bán cá ngoài bãi biển, cảnh đồng muối, cảnh những đứa trẻ nô đùa trên bầu cát trắng, bầu cát hồng, cảnh những người phụ nữ làm hương, làm tương... Và đặc biệt là những “trái tim biển khơi” là cảnh quăng lưới ở biển được lặp đi lặp lại đến “mệt mỏi”. Rồi phong cảnh miền Tây Bắc đẹp như thơ, từ bình minh đến hoàng hôn, từ ngày nắng đến ngày mưa... nào đồi mâm xôi, ruộng bậc thang...tất cả “phi” Flycam bất thành tác phẩm!

Trong 1 bộ ảnh, nếu có một vài ảnh Flycam chen vào để tạo ra những cỡ cảnh đa dạng, tránh làm nhàm chán con mắt thì còn dễ chịu, còn như một bộ toàn Flycam cả thì đó là một trò chơi công nghệ hơn là một tác phẩm nghệ thuật.

Những cú bấm máy trực tiếp, mặt đối mặt với nhân vật, cảnh vật tạo ra cảm xúc, sự kết nối gần gũi và thân mật hơn rất nhiều những bức ảnh chụp từ trên cao như một tấm lưới khổng lồ úp lấy mọi vật không cho chúng nó thoát!

Tuy nhiên mới đây một tấm ảnh chụp Flycam những tàu cá tránh bão ở Quảng Ngãi đoạt giải nhất với giá trị hiện kim rất cao chắc chắn sẽ là sự kích thích để các tay máy tiếp tục dùng Flycam như một thứ vũ khí hữu hiệu để “săn giải”!

Dàn dựng là “trend”

Nếu bạn vô tình đi qua nhìn thấy một cảnh sinh hoạt trong cuộc sống quá hay mà vì lý do nào đó không chụp được thì việc tái hiện lại nó như thật để chụp ảnh là bình thường. Nhưng ở đây, thói quen dàn dựng đã ăn sâu vào máu nhiều tay máy. Dàn dựng mà bắt đúng khoảnh khắc trong dàn dựng, dàn dựng mà sống động như thật thì ai dám chê mà chỉ biết bái phục. Nhưng dàn dựng thô thiển lộ rõ sự can thiệp, sắp đặt thì là “đạo diễn” tồi!. Cảnh những người phụ nữ làm hương với những khoảng trống uốn éo tạo thành hình chữ S, hay cảnh người phụ nữ xếp nón thành hình vòng cung và kín luôn cả đường đi ra hay cảnh những người vá lưới với quần áo đủ ba màu cơ bản ngồi rất trật tư và chuẩn chỉ về bố cục, màu sắc... rồi cảnh làm tơ, cảnh kho cá... cũng được dựng rất kỹ lưỡng để tạo ánh sáng, bóng đổ bắt mắt. Thời Covid còn là những cảnh dàn dựng trong bệnh viện những y bác sĩ cùng cười, giơ ngón tay hình chữ V, cảnh bác sĩ đang giơ ống thuốc vaccine lên hay cầm mũi tiêm, hay cầm tấm phim chụp phổi của bệnh nhân...

Nhất là những ảnh đã từng đoạt giải trước đó dàn dựng kiểu gì thì nhiều “thí sinh” thi sau tha hồ bắt chước, nhất là dạng ảnh phơi cá, đánh cá và làm hương.

Và khói... bay mờ mịt

Còn nhớ trước đây, khi đi cùng nhiếp ảnh gia Duy Anh (Tiền Giang, giờ anh đã sống ở Mỹ), anh rất hay đốt khói, tạo nên ánh sáng xẹt trong nắng mai để phông nền (background) của nhân vật ấn tượng, còn để xóa bớt rác trong khuôn hình. Giờ đây đã có máy tạo khói và được các nhiếp ảnh gia tận dụng tối đa. Đúng là trong nhiếp ảnh và điện ảnh, các yếu tố như lửa, nước, mây, khói... rất quan trọng và nếu đưa vào khéo sẽ làm tăng kịch tính và tạo sức hấp dẫn cho hình ảnh.

Song ở đây lại là câu chuyện của sự lạm dụng. Đốt khói trong các làng nghề, tại các cơ sở sản xuất từ làm tương, làm tơ đến cả làm hương thì bó tay! Vì đang phơi hương giữa trời nắng, tự nhiên khói bốc nghi ngút ở một góc làm mờ những tăm hương, tạo cảm giác mờ ảo rất đẹp nhưng lại phi hiện thực.  Hay khói tại gác bếp mờ mịt hết cả xung quanh trừ mấy người đàn bà dân tộc thiểu số chả khác gì hỏa hoạn diễn ra.

Có những lúc khói tại hiện trường như chụp lại làng kho cá hay lò gạch đã vừa đủ đẹp, nhưng tác giả sợ chưa đủ lại phun thêm khói, kết quả là khói nhiều quá, làm mất cả chi tiết khuôn hình và làm “cay mắt” cả giám khảo.

Trong nghệ thuật, người xem rất ghét sự áp đặt. Phàm cái gì tự nhiên, dung dị thậm chí hơi thiêu thiếu một chút để tạo khoảng mở cho sự liên tưởng sẽ thú vị hơn.

Mời Quý vị cùng lắng nghe chương trình Giờ thứ 9 của Báo Lao Động
Việt Văn
TIN LIÊN QUAN

Triển lãm ảnh nghệ thuật “Quê hương qua ống kính nhiếp ảnh”

ĐÀO HƯỞNG |

THỪA THIÊN HUẾ - Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật tỉnh Thừa Thiên Huế, Hội Nhiếp ảnh TPHCM và Hội Nhiếp ảnh tỉnh Thừa Thiên Huế phối hợp tổ chức triển lãm ảnh nghệ thuật với chủ đề: “Quê hương qua ống kính nhiếp ảnh”.

Vẻ đẹp trong mắt một “nhiếp ảnh gia nông dân”

Phương Nhiên |

Lâm Đồng – Nhìn ngắm những bức ảnh thiên nhiên đầy sống động trong một triển lãm nhiếp ảnh nổi tiếng ở Đà Lạt, ít ai nghĩ rằng chúng được chụp bởi bàn tay thô ráp, chai sạn và đôi khi còn lấm lem đất cát của một anh nông dân chính hiệu, có làn da ngăm đen và nụ cười hiền khô.

Festival nhiếp ảnh quốc tế lần thứ 8-2022 cho học sinh trung học

V.V |

Năm 2022, do tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp, Ban tổ chức Festival nhiếp ảnh quốc tế dành cho học sinh trung học quyết định tổ chức cuộc thi Photo Contest theo hình thức trực tuyến tự do đến mọi học sinh trên toàn cầu có thể tham gia. “ Sức hút quê hương” (ảnh bộ) và “Tuổi trẻ” (ảnh đơn) là 2 chủ đề của cuộc thi Festival nhiếp ảnh quốc tế lần thứ 8-2022 và cũng là lần đâu tiên, cuộc thi có giải thưởng bằng hiện kim

14 tác phẩm ấn tượng đoạt giải nhiếp ảnh gia Động vật hoang dã của năm 2022

Mai Hoa (Theo SCMP) |

Cùng chiêm ngưỡng những bức ảnh ấn tượng về thế giới động vật hoang dã được các nhiếp ảnh gia trên khắp thế giới ghi lại trong cuộc thi Nhiếp ảnh động vật hoang dã 2022.

Nét đẹp của phụ nữ dân tộc Dao Thanh Phán qua ống kính nhiếp ảnh

Tiến Trưởng |

Quảng Ninh - Huyện Bình Liêu (Quảng Ninh) có trên 96% người dân là đồng bào dân tộc thiểu số, trong đó người Dao Thanh Phán đông thứ 3 (sau dân tộc Tày và dân tộc Sán Chỉ). Cuộc sống của người dân nơi đây hiện nhiều sắc màu rực rỡ qua ống kính nhiếp ảnh.

Hà Nội: Sau chấn chỉnh, loạt lô cốt vẫn án ngữ trên đường Vũ Trọng Khánh

PHẠM ĐÔNG |

9 chiếc lô cốt đang án ngữ trên đường Vũ Trọng Khánh khiến giao thông đông đúc, quá tải dù đã cận kề Tết Nguyên đán Quý Mão. Sở Giao thông vận tải (GTVT) Hà Nội lại yêu cầu chấn chỉnh tình trạng thi công hệ thống xử lý nước thải Yên Xá gây ùn tắc.

Cha đẻ của mèo AI mà cư dân mạng nhầm tưởng ở Ninh Thuận lên tiếng

Hữu Long |

Nguyễn Lê Thái Nguyên vẽ mèo Tết bằng công nghệ AI rồi chia sẻ lên trang cá nhân. Những hình ảnh tuyệt đẹp về mèo nhận được vô số lời khen từ nhiều người bạn. Có không ít người đến nay vẫn nhầm lẫn đây là mèo Tết có nguồn gốc từ Ninh Thuận.

Cận Tết, showroom xe ôtô cũ chấp nhận bán hòa, cắt lỗ để thu hồi vốn

LÂM ANH |

Cuối năm thường là mùa thu hoạch của thị trường xe ôtô cũ nhưng năm nay điều này đã không đến bởi việc ngân hàng siết cho vay, lãi suất cao đã khiến lượng khách hàng giảm đi đáng kể. Những ngày cuối cùng trước khi nghỉ Tết, chủ showroom chấp nhận bán hòa vốn hay thậm chí, bán cắt lỗ để thu hồi vốn trước Tết.

Triển lãm ảnh nghệ thuật “Quê hương qua ống kính nhiếp ảnh”

ĐÀO HƯỞNG |

THỪA THIÊN HUẾ - Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật tỉnh Thừa Thiên Huế, Hội Nhiếp ảnh TPHCM và Hội Nhiếp ảnh tỉnh Thừa Thiên Huế phối hợp tổ chức triển lãm ảnh nghệ thuật với chủ đề: “Quê hương qua ống kính nhiếp ảnh”.

Vẻ đẹp trong mắt một “nhiếp ảnh gia nông dân”

Phương Nhiên |

Lâm Đồng – Nhìn ngắm những bức ảnh thiên nhiên đầy sống động trong một triển lãm nhiếp ảnh nổi tiếng ở Đà Lạt, ít ai nghĩ rằng chúng được chụp bởi bàn tay thô ráp, chai sạn và đôi khi còn lấm lem đất cát của một anh nông dân chính hiệu, có làn da ngăm đen và nụ cười hiền khô.

Festival nhiếp ảnh quốc tế lần thứ 8-2022 cho học sinh trung học

V.V |

Năm 2022, do tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp, Ban tổ chức Festival nhiếp ảnh quốc tế dành cho học sinh trung học quyết định tổ chức cuộc thi Photo Contest theo hình thức trực tuyến tự do đến mọi học sinh trên toàn cầu có thể tham gia. “ Sức hút quê hương” (ảnh bộ) và “Tuổi trẻ” (ảnh đơn) là 2 chủ đề của cuộc thi Festival nhiếp ảnh quốc tế lần thứ 8-2022 và cũng là lần đâu tiên, cuộc thi có giải thưởng bằng hiện kim

14 tác phẩm ấn tượng đoạt giải nhiếp ảnh gia Động vật hoang dã của năm 2022

Mai Hoa (Theo SCMP) |

Cùng chiêm ngưỡng những bức ảnh ấn tượng về thế giới động vật hoang dã được các nhiếp ảnh gia trên khắp thế giới ghi lại trong cuộc thi Nhiếp ảnh động vật hoang dã 2022.

Nét đẹp của phụ nữ dân tộc Dao Thanh Phán qua ống kính nhiếp ảnh

Tiến Trưởng |

Quảng Ninh - Huyện Bình Liêu (Quảng Ninh) có trên 96% người dân là đồng bào dân tộc thiểu số, trong đó người Dao Thanh Phán đông thứ 3 (sau dân tộc Tày và dân tộc Sán Chỉ). Cuộc sống của người dân nơi đây hiện nhiều sắc màu rực rỡ qua ống kính nhiếp ảnh.