Tôi rất tâm đắc với nhà thơ, nhà phê bình Đặng Huy Giang trong bài viết về tập thơ “Tiếng quê” của nhà báo, nhà thơ Nguyễn Hồng Vinh mới “ra lò” vào tháng 5.2021 vừa qua, đã trích câu thơ trong tập này: “Truyền đi thông điệp tâm hồn/ Thắp lên hy vọng ngày xuân”. Đặng Huy Giang cho đó là sự đóng góp của Hồng Vinh vào việc làm rõ chức phận cao quý của thi ca. Vì lẽ đó, tôi càng nể trọng sức đọc và sự sẻ chia cảm nghĩ của Hồng Vinh trước những bài thơ, tập thơ của đồng nghiệp vừa được in trên các báo, hoặc những bài được các nhà phê bình văn học đề cập khen, chê…
Mới đây nhất, đọc bài giới thiệu tập bút ký, tiểu luận mang tên “Ngược gió” của nhà báo, nhà thơ Bùi Việt Mỹ, nguyên Tổng Biên tập báo Người Hà Nội, Hồng Vinh đã gửi đến tác giả mấy suy ngẫm từ tập sách này: Con thuyền anh chỉ muốn đi “NGƯỢC GIÓ”?/ Gió hát dưới bão giông mùa trĩu lúa/ Gió cuộn khi đồng ải trắng tinh khôi/ Gió vuốt tóc em trong giây phút ngậm ngùi... Hồng Vinh tán đồng những bài Bùi Việt Mỹ phê bình những thói tật trong xã hội: Vô cảm với cái ác – với họ là lẽ thường/ Bởi lợi ích, họ coi là tối thượng/ Những chuyện đời anh ghi trong sách/ Cứ hiên ngang hiển hiện trên đời! Nhưng Bùi Việt Mỹ tỏ rõ bản lĩnh và trách nhiệm của người cầm bút: Anh nêu bao dấu hỏi chiều sâu/ Gửi câu chữ trên cánh đồng mùa ải/ Hy vọng lớp mạ non anh cấy/ Sẽ rực xanh và ngút ngát mùa sau…
Đọc tập thơ “Bên trời” của nữ nhà báo, nhà thơ Trần Kim Hoa, hiện là Giám đốc Bảo tàng Báo chí, Hội Nhà báo Việt Nam, vừa nhận Giải thưởng thơ của Hội Nhà văn Hà Nội, Hồng Vinh gửi những tình cảm đồng điệu của mình qua những điệp khúc thơ có sức đằm sâu: “Của tôi sớm mai lộng gió”/ Bình minh ùa ngập căn phòng/ Trang giấy ngổn ngang con chữ/ Gió ơi đừng cuốn Thơ đi!
“Của tôi một chiều mây trắng”/ Chở thơ tôi khắp chân trời/ Ai đứng triền đê thinh lặng/ Tầm xuân giăng mắc lòng tôi...
“Của tôi một ngày thương nhớ”/ Bảo tàng đón bạn bốn phương/ Hiện vật thì thầm đâu đó/ Chất đầy quá khứ thiêng liêng...
“Của tôi nơi người đã đến/ Để lại khích lệ, niềm thương/ Óng ánh men say nghề báo/ Lâng lâng suốt cả dặm trường...
Nhà báo, nhà thơ nữ Sim Sim từng có nhiều bài gây xôn xao làng thơ, nhưng tự dưng mấy năm qua im lặng. Bỗng gió lạnh tràn về, đánh thức trái tim thơ thiếu nữ, Sim Sim viết bài “Đêm nhớ Hà Nội”. Hồng Vinh vội ghi mấy dòng gửi chị: Gió bấc về, chẳng vô tình đập cửa/ Chỉ có trái tim buốt giá lặng thầm/ Dù cố nén, đơn côi bật khóc/ Một chiếc lá rơi, sao đau suốt cả năm?!...
Nhân đọc bài phê bình của nhà báo, nhà thơ Đặng Huy Giang nói về tập sách của Lam Giang đăng trên Văn nghệ Công an, Hồng Vinh tâm đắc cách ví von, so sánh có sức gợi, sức ngẫm với người đọc, anh gửi tới Huy Giang: Nắng vẫn đậu trước thềm nhà/ Mưa vẫn ạt ào từng đợt/ Từng câu chữ song hành/ Cuốn hút ai năm tháng... Hồng Vinh tâm đắc lối “nhân cách hóa” của Huy Giang: Mây không nghĩ cỏ thấp/ Anh chẳng xa rời em/ Một tứ thơ anh chọn/ Dành cho em trọn năm... Cái đan quyện giữa hiện tại và tương lai được Hồng Vinh diễn đạt đối xứng với những lắng sâu của tác giả: Mới đây đã là mãi mãi/ Dù chỉ môt phút, một giây/ Dù câu thơ đang viết dở/ Hạnh phúc với em đong đầy...
Đã từng là nhà quản lý ở một tờ báo lớn có nhiều ấn phẩm, Hồng Vinh trân trọng những đóng góp trí tuệ và công sức của những nhà báo chuyên chọn thơ, biên tập, giới thiệu thơ. Nhân đọc trang thơ “Đắm say phố biển” của ê-kíp làm trang ở Báo Hải Phòng cuối tuần, Hồng Vinh gửi những dòng nghĩa tình sâu nặng: Em dẫn anh về thăm thành phố biển/ Nơi báo Hải Phòng thắm đượm từng trang/ Những sapo mượt mà bắt mắt/ Những ảnh hình ghi đậm trong tim…
Cả trang thơ làm thổn thức người đọc về cảnh vật và con người ở thành phố mang sắc phượng tháng 5: Hải Phòng bao xao xuyến thân thương/ Mượn trang báo trải lòng sâu thẳm/ Phượng đỏ mùa, cũng sẽ tàn đông đến/ Nhưng Hải Phòng cuối tuần vẫn đều đặn sáng trong... Và vì thế, sao không để lại sự bồi hồi và ghi ơn những người làm trang báo, tạo dấu ấn đằm sâu: Rời Hải Phòng, tờ báo vẫn theo anh/ Mang xúc cảm của bao người thăm Cảng/ Những nhịp cầu nối tình người, vùng đất/ Ơn sâu người biên tập ngày đêm...
Trong số các cây bút nữ, nhà báo Trần Hoàng Thiên Kim viết khá nhiều thể loại: thơ, ký, kịch bản, tiểu luận…; đặc biệt trong thơ, Thiên Kim thể hiện sức tưởng tượng qua câu chữ mới lạ, mạnh mẽ, nếu ai đọc lần đầu dễ bị “sốc”. Hồng Vinh nhấn cái đặc điểm gây ấn tượng mạnh mẽ ở cây bút tài năng: Có một người phụ nữ/ Lặn sâu xuống biển khơi/ Tâm tình cùng Cá sấu/ Khiến đại dương lặng người.
Có một người phụ nữ/ Viết kịch bản đêm thâu/ Màn hình không sức chứa/ Nàng chiếu trong đỉnh đầu.
Có một người phụ nữ/ Cuồng nhiệt và đam mê/ Gieo cánh đồng chữ nghĩa/ Gặt ánh trăng đêm hè...
Thấu hiểu chặng đường làm báo hơn nửa thế kỷ của Phạm Quốc Toàn, nguyên Tổng Biên tập báo Bà Rịa – Vũng Tàu ba nhiệm kỳ; sau là Phó Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam 2 khóa, với lòng đam mê nghề nghiệp, anh đã có hàng chục đầu sách gồm nhiều thể loại: phóng sự, phóng sự điều tra, bình luận, tiểu luận, truyện ngắn, tiểu thuyết… Tuy ít làm thơ, nhưng có nhiều bài thẩm định thơ đồng nghiệp đích đáng, thuyết phục. Hồng Vinh gắng lý giải một trong những yếu tố làm nên thành công ấy của Phạm Quốc Toàn: Ai biết thức trắng bao đêm/ Kỷ niệm trở trăn giằng xé/ Tổ ấm Vũng Tàu nhỏ nhẹ/ Góp thêm hương sắc trang văn/ Đời sao nói được hỡi em/ Có phút xao lòng chắp cánh/ Để có hàng ngàn trang sách/ Cho Đời, cho Bạn, cho Em!...
Cây bút nữ Như Bình chuyên sáng tác thơ, viết phê bình, tiểu luận…, nay bị “cột chân” vào biên tập, dàn trang Báo Văn nghệ Công an, nhưng rồi hồn thơ có lúc ào đến như bão giông đầu hạ, nảy sinh những dòng thơ như những đợt sóng lừng nhấn chìm mọi cô đơn, ngăn cách. Hồng Vinh gửi mấy dòng sẻ chia: Yêu cuống quýt/ Sợ lạc lối, bỏ rơi/ Nhưng ngày mai đâu chết?!/ Em bền bỉ nuôi dưỡng mạch nguồn thơ/ Cho dù cô đơn giữa bão giông tàn phá/ Nhận muộn phiền và cả bất an/ Tự tin có bờ vai tựa vững! Hồng Vinh góp sức lý giải nguồn ngọn tạo nên những câu thơ, đoạn thơ tràn đầy mạnh mẽ: Và vì thế, bão chỉ trong lòng tay/ Em gọi bão và cùng người thu bão/ Mặc gió mưa và nước lũ ập tràn/ Vẫn đây một Như Bình sừng sững!...
Đọc bài thơ “Người đẹp trong tranh” của Trần Gia Thái trên Báo Nhân Dân cuối tuần, Hồng Vinh đồng cảm tứ thơ sâu sắc của tác giả và “nối thêm mạch thơ” từ những hình tượng đẹp của anh: Nụ cười sao lặn quá nhanh/ Vẫn cứ chập chờn giấc ngủ/ Giao hoà giữa mơ và thực/ Nghĩ đời giống chuyện trả vay?!... Hồng Vinh diễn tả cái “thăm thẳm” của Thái qua sự miêu tả ví von, liên tưởng tài tình: Đôi mắt toả nỗi u hoài/ Trách thầm anh rời nhanh quá/ Thử lòng trắng trong thánh thiện/ Kể từ buổi gặp đầu tiên!/ Nổi chìm đời em bao chặng/ Trút thêm giông bão sá chi/ Ghìm lòng chờ anh gặp lại/ Dù giá sương, phủ khắp đường đi!
Vậy là nhà báo trong nhà thơ, nhà thơ trong nhà báo. Sự kiện của đời sống hằng ngày được chắt lọc, dồn nén thành những câu thơ mang sức khái quát, gợi suy ngẫm cho công chúng về nhân tình, thế thái trong cuộc đời đầy cam go, thử thách, nhưng đang sáng lên những phẩm giá con người. Hồng Vinh là một trong những nhà báo, nhà thơ như thế!
Tôi càng tâm đắc lời nhận xét của Giáo sư Hà Minh Đức nói về sự nghiệp của nhà báo, nhà văn tiêu biểu Phan Quang: những bài viết của ông cứ lừng lững chảy giữa hai bờ báo chí và văn chương, làm nên một đời báo, đời văn đồ sộ, ít ai sánh kịp!
Lớp nhà báo, nhà thơ hậu sinh này đang gắng học và theo gương Phan Quang và các nhà báo lão thành!
Dịp kỷ niệm 96 năm
Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21.6.2021)
