Ông Nguyễn Hải Liên, nhà Nghiên cứu Văn hóa dân gian - Hội Văn nghệ dân gian tỉnh Ninh Thuận cho biết: Mã la có thể thay mặt cho gia tộc tiếp xúc với thế giới thần linh, tổ tiên, ông bà trong các lễ hội của người Raglai.
Ngày nay, trong các nghi lễ của đồng bào Raglai, nhất là trong các lễ hội còn lưu giữ như: Lễ ăn đầu lúa, lễ bỏ mả… thì không thể thiếu mã la. Tiếng mã la tượng trưng cho người dẫn đường, lời mời mộc, thỉnh cầu ông bà, tổ tiên… về chung vui với dòng tộc, con cháu.
Xã Phước Thắng, huyện Bác Ái được chọn thành lập các đội “Mã la gia tộc Raglai”. Ông Mai Thắm, thôn Mai Oai, xã Phước Thắng, huyện Bác Ái là một trong những nghệ nhân ưu tú tâm huyết với nhạc cụ mã la. Nhiều năm qua, được sự trợ giúp của Hội Văn nghệ dân gian tỉnh Ninh Thuận vận động thành lập đội mã la gia tộc, ông đảm nhận việc truyền dạy cho 2 tộc họ Pi Năng và Patâu Asá, với các cháu có độ tuổi từ 11-14 tuổi.
Nghệ nhân ưu tú Pi Năng Thị Kính, cho biết: Tộc họ tôi chỉ truyền dạy mã la cho con gái vì đồng bào Raglai theo chế độ mẫu hệ; còn con trai khi lớn lên đi lấy vợ và đi nơi khác sống, mình vừa mất đội, vừa mất các bài nhạc đã dạy. Bằng cách như thế mới giữ được nét văn hóa của dân tộc Raglai.
Hội Văn nghệ dân gian tỉnh Ninh Thuận đã thành lập các đội mã la gia tộc ở hai xã Ma Nới huyện Ninh Sơn và xã Phước Hà, huyện Thuận Nam.
Ông Tạ Yên Mơn, Phó Chủ tịch UBND xã bộc bạch: Hầu như các tộc họ ở địa phương đều biết đánh mã la. Trong Lễ hội Ăn đầu lúa của các gia tộc ở làng Giá, Là A…, âm vang mã la đã vang lên bởi những bàn tay điêu luyện của nghệ nhân và làm cho lễ hội được linh thiêng, nhộn nhịp hơn.
Mỗi khi có dịp đến với đồng bào Raglai, với bộ nhạc từ 2 đến 11 chiếc mã la khác nhau cùng hoà tấu lên, chúng ta lại được nghe những âm thanh độc đáo của mã la như bài giao hưởng âm vang núi rừng.
