Những sự trùng hợp khó tin
Một tuần qua, scandal “đạo nhạc”, đạo ý tưởng làm nóng showbiz. Lần này liên quan đến những ca sĩ nổi tiếng, có chỗ đứng và uy tín trong làng nhạc. Đầu tiên là MV “Đừng buông tay”, đánh dấu sự trở lại của Lưu Hương Giang sau 2 năm vắng bóng để sinh con gái thứ hai. Ca khúc do nhạc sĩ Hồ Hoài Anh sáng tác. Ý tưởng của MV thể hiện sự mới lạ, độc đáo và không thể hòa lẫn vào các MV khác trên thị trường Vpop hiện nay. Đặc biệt, “Đừng buông tay” có sự hòa trộn của âm nhạc và thời trang. Dòng nhạc trong ca khúc này cũng trở thành đề tài bàn tán sôi nổi, bởi sự mới lạ của nó.
Có điều, MV đang dính nghi vấn đạo ý tưởng từ sản phẩm của nhóm nhạc Coldplay và ca sĩ Beyonce phát hành từ đầu năm 2016. Đó là MV “Hymn for the weekend” - dù hình ảnh vô cùng đẹp mắt, âm nhạc bắt tai nhưng từng gây tranh cãi khi bị chỉ trích có sự thể hiện “phiến diện và không đầy đủ văn hoá Ấn Độ".
Điểm giống đầu tiên giữa MV của Lưu Hương Giang với sản phẩm đình đám của Beyonce là cả hai MV đều thực hiện tại Ấn Độ. Rồi đến những bối cảnh phố phường đông đúc, cảnh tung bột màu, chim bồ câu tung bay trong một vài cảnh quay, đến việc Lưu Hương Giang đội vòng hoa, cũng bị cho là có nét tương đồng với MV “Hymn for the weekend”. Khi sự việc ồn ào trên mạng xã hội, đến nay êkip của Lưu Hương Giang vẫn chưa có phản hồi gì trước những nghi vấn này.
Thêm một MV đình đám nữa cũng dính phải nghi án “đạo nhạc” là “Đâu chỉ riêng em” của Mỹ Tâm. Sau một thời gian dài không có bản hit mới, sản phẩm này đang được kỳ vọng sẽ nhanh chóng trở thành hit, khi xuất hiện phong trào cover lại ca khúc trên mạng xã hội. Đây cũng được coi là “bom tấn” của làng nhạc Việt trong tháng 7 này, khi MV cán mốc 10 triệu lượt xem sau chưa đầy 2 tuần ra mắt. Nhưng ca khúc đang bị cư dân mạng nhận xét có nhiều điểm giống bài hát nhạc Hoa mang tên “Tình lay động lòng nhói đau” do nhạc sĩ-ca sĩ Hải Sinh sáng tác, được phát hành từ năm 2015.
Không khó để nhận ra phần nhạc dạo và điệp khúc của hai bài hát giống nhau đến 80, 90%. Trước nghi vấn này, nhạc sĩ Khắc Hưng – tác giả của “Đâu chỉ riêng em” đã lên tiếng thừa nhận sự giống nhau giữa hai ca khúc, nhưng anh cho rằng đó chỉ là sự “trùng hợp ngẫu nhiên”. Khắc Hưng khẳng định mình chưa từng nghe ca khúc nhạc hoa của Hải Sinh và không “dại” đánh đổi danh dự, để đạo nhái một ca khúc nhạc Hoa đưa cho ca sĩ nổi tiếng như Mỹ Tâm hát. Phía Mỹ Tâm cũng tin tưởng, có thể do không may nên hai bài hát có phần nhạc giống nhau.
Khi xảy ra ồn ào liên quan đến một ca sĩ nổi tiếng của Việt Nam, tác giả ca khúc nhạc Hoa cũng lên tiếng khẳng định sự giống nhau về giai điệu của 2 ca khúc có thể do sự trùng hợp. Tuy nhiên, khán giả vẫn đặt nghi vấn, vì không tin có sự trùng hợp kỳ lạ đến vậy.
Một ca sĩ khác, không nổi tiếng như hai đàn chị, nhưng cũng gây ồn ào làng nhạc những ngày qua, khi ngay ở sản phẩm đầu tay đã dính nghi án “đạo nhái”. Đó là nam ca sĩ Tronie với MV “Ai khiến em như vậy”. Đây là sản phẩm do chính Tronie sáng tác, đánh dấu sự khởi đầu kể từ khi dừng chân trước đêm chung kết Remix 2017. Tuy nhiên, chỉ vài ngày sau ra mắt, MV đã bị khán giả “soi” khi có phần hiệu ứng Motion Graphic (đồ họa chuyển động) - công nghệ để có những khung hình màu sắc, đẹp mắt, mới lạ - khá giống với MV “Where are you now” của Justin Bieber. Nhiều người đặt nghi vấn Tronie đã có sự “học tập quá đà”, kể cả về phong cách, hình xăm cũng rất giống Justin Bieber. Hiện nam ca sĩ chưa lên tiếng về nghi vấn này.
So với những tháng đầu năm 2017, nửa cuối của năm bắt đầu chứng kiến sự náo nhiệt của thị trường nhạc Việt. Xuất hiện những MV triệu view, những ca khúc tạo được cơn sốt, nhưng niềm vui sẽ trọn vẹn hơn khi “đứa con tinh thần” của nghệ sĩ không vướng phải nghi án “ vay mượn của người khác” – điều vốn được xem là cấm kỵ trong lĩnh vực luôn đặt sự sáng tạo lên hàng đầu.
 |
MV "Đâu chỉ riêng em" của Mỹ Tâm cũng gây ồn ào những ngày qua, khi có phần giai điệu giống một ca khúc nhạc Hoa. Ảnh: T.L |
Lười sáng tạo hay cạn ý tưởng?
Trên thế giới không thiếu chuyện người này bị người kia tố “đạo nhạc”, rồi hai bên đưa nhau ra tòa phân giải. Số tiền bên bị đơn bỏ ra chẳng hề nhỏ nếu họ không muốn bị đi tù. Chính công chúng cũng có cái nhìn rất khắt khe với nạn đạo nhạc và ai làm điều này đều bị tẩy chay, coi như bị dính vết nhơ trong sự nghiệp.
Còn ở Việt Nam, công chúng lờ mờ hiểu về bản quyền, bản thân nghệ sĩ cũng không mấy coi trọng và có biện pháp bảo vệ “đứa con tinh thần” của mình. Hoặc có thể vì không hiểu, nên rất nhiều nghệ sĩ trẻ hiện nay đang có thói quen “xài" beat nhạc có sẵn, chỉ việc viết thêm lời ca khúc, rồi coi nó là sản phẩm do mình sáng tạo. Thậm chí việc này còn trở thành một xu hướng thịnh hành, với sự phát triển của dòng nhạc EDM.
Có một thời, bản nhạc nào của ca sĩ Sơn Tùng M-TP cũng bị vướng nghi án “đạo nhạc” vì có phần giai điệu giống với các ca khúc của nghệ sĩ quốc tế. Đầu tiên là “Cơn mưa ngang qua” được lấy beat hoàn toàn từ ca khúc “Sarangi Mareul Deutjianha” của nhóm nhạc Hàn Quốc Namolla Family, “Em của ngày hôm qua” lấy beat của “Every night”. Và không dưới 3 lần, Sơn Tùng thừa nhận chuyện mượn beat của ca khúc khác để sáng tác nhưng lại một mực cho rằng mình không “đạo nhạc”. Trong khi beat nhạc cũng là chất xám, là bản quyền của người đã dựng lên bản beat đó.
Và nhiều ca sĩ khác nữa, từ Bảo Thy, Đông Nhi, Tóc Tiên… đều từng bị chỉ trích vì có phong cách giống ca sĩ nọ, hay sản phẩm giống của người kia. Thậm chí vì scandal đạo nhạc gây ầm ỹ và lên cả báo nước ngoài, Bảo Thy đã phải trải qua cú sốc lớn về tầm lý và chọn cách ở ẩn một thời gian dài. Nhưng đến nay, “đạo nhái” vẫn được coi là vấn đề nhức nhối trong showbiz Việt.
Mỗi khi có nghệ sĩ bị dính đến nghi án này, họ thường im lặng, hoặc lấy lý do là vì sự trùng hợp, chứ ít ai thừa nhận mình học hỏi từ người này, mượn ý tưởng của người kia. Nhưng không thể phủ nhận chân lý làm nghệ thuật là phải sáng tạo, nên khó trách khán giả có suy nghĩ khắt khe với nghệ sĩ. Bởi, với một làng nhạc mà bề nổi chỉ là những ồn ào về nghi án “đạo nhái” ý tưởng, phong cách, chẳng khác nào thừa nhận mình đã cạn kiệt ý tưởng hoặc cố tình tạo scandal để gây sự chú ý. Thói quen này cũng dễ khiến nghệ sĩ mắc bệnh “lười sáng tạo”. Hơn nữa, với sự phát triển của công nghệ, dù có đạo nhạc tinh vi cỡ nào cũng khó qua khỏi mắt fan. Chưa kể, nếu bị fan quốc tế, ca sĩ thế giới phát hiện, nghệ sĩ Việt không chỉ làm xấu hình ảnh của mình mà còn có nguy cơ phải hầu tòa vì kiện cáo.
