Trước câu hỏi bà có bao giờ mong muốn giành được những danh hiệu NSƯT hay NSND không, bà khảng khái cho rằng bà làm nghề không màng tới danh hiệu.
Nghệ sĩ Kim Xuyến cho rằng danh hiệu có những tiêu chí của nó, và bà không có đủ các yếu tố để được xét duyệt thì cũng không có gì phải buồn.
Nghệ sĩ Kim Xuyến thuộc Nhà hát kịch Hà Nội, bắt đầu hoạt động nghệ thuật từ những năm 60 - trong thời kỳ đất nước đang có chiến tranh. Khi đó, không có hội diễn hay cuộc thi nào, diễn viên chỉ biết đi khắp nơi diễn cho đồng bào.
Thù lao của diễn viên khi đó chỉ có khi là lạc, thực phẩm, ăn ngủ thì trải chiếu, mắc màn ngay trên “sàn diễn”. Nhưng lúc đó, không ai cảm thấy khổ, mà rất vui vì được mang sức mình phục vụ nhân dân.
Nhớ lại thời kỳ khó khăn đó, nghệ sĩ Kim Xuyến mắt đỏ hoe ngấn lệ kể: “Nhiều nữ nghệ sĩ chỉ dám sinh một con, vì cứ phải đi suốt, còn bà thì sinh những 3 con. Có lần phải mang theo con đi diễn, không có sữa, bà phải cho con ăn ruột bánh mì pha với nước.
Trong quá trình làm nghề của mình, điều bà hạnh phúc nhất là luôn được làm việc đến cả khi đã nghỉ hưu.
Đáng sợ nhất với bà chính là không được làm việc. Với những người công nhân viên chức bình thường, nghỉ hưu là nghỉ làm, nhưng với nghệ sĩ, nghỉ hưu là càng có thời gian để làm được nhiều hơn.
Không kể vai diễn lớn nhỏ, đạo diễn danh tiếng hay trẻ tuổi, ai gọi là bà đến không nề hà đường xa, thù lao ít nhiều. Đối với bà, được diễn đã là hạnh phúc.
Để lại ấn tượng với khán giả qua những vai diễn phản diện trong các phim như “Đông – Ki ra phố”, “Nửa vầng trăng còn lại”, “Con sẽ là cô chủ”, “Nam ngày làm thượng đế”,… và đặc biệt là vai diễn bà Tâm bán phở trong phim điện ảnh “Canh bạc” – đạo diễn Lưu Trọng Ninh. Các vai diễn của bà chủ yếu là vai phụ, thứ, nhưng đối với bà không có vai diễn nào nhỏ, chỉ có phù hợp và có đất diễn hay không.
Tinh thần luôn học hỏi được nghệ sĩ Kim Xuyến đặt lên hàng đầu kể cả khi làm việc với những đạo diễn đáng tuổi cháu mình. Với bà, không học hỏi sẽ tụt hậu, đào thải, kể cả từ diễn viên trẻ bà cũng rút ra những bài học cho mình.
Hẳn chưa ai quên trường hợp nghệ sĩ Văn Hiệp được truy tặng danh hiệu NSƯT vào năm 2013, 6 tháng sau khi ông qua đời trước những xót xa của đồng nghiệp. Chúng ta còn có rất nhiều nghệ sĩ của nhân dân như nghệ sĩ Kim Xuyến.
