Phóng viên Báo Lao Động đã phỏng vấn ông Nguyễn Nguyên - Cục trưởng Cục Xuất bản, In và Phát hành, Phó chủ tịch Hội Xuất bản Việt Nam - về giải thưởng năm nay.
Ông có thể đánh giá tổng quát về chất lượng sách dự thi năm nay?
- Năm nay là năm thứ 3 trao giải Sách quốc gia nên kinh nghiệm tổ chức, tổ chức chấm và trao giải chặt chẽ, bài bản và công phu hơn. Trong bối cảnh đại dịch COVID-19 ảnh hưởng tới tình hình xuất bản thì việc số lượng các nhà xuất bản tham gia tích cực là đáng mừng, 48 nhà xuất bản trên cả nước tham gia (tăng 6 nhà xuất bản so với Giải thưởng lần thứ hai), với 362 cuốn sách (tăng 7 cuốn sách). Chất lượng sách cũng tốt hơn, nhiều cuốn sách không chỉ có nội dung tư tưởng tốt mà khâu trình bày cũng được các nhà xuất bản quan tâm tốt hơn.
Trong 5 mảng sách, mảng sách Chính trị, kinh tế năm nay không có giải A. Vì chất lượng sách dự thi chưa đáp ứng tiêu chí giải A hay vì Ban giám khảo chưa tìm được sự đồng thuận?
- Việc không có giải A là chuyện bình thường vì công tác chấm giải được triển khai theo quy chế cụ thể, chặt chẽ, phải đáp ứng đầy đủ tiêu chí riêng của từng mảng sách. Với mảng sách Chính trị, kinh tế năm nay số lượng dự giải đông nhưng chưa có sách đáp ứng đủ 4 tiêu chí của giải A gồm tính lý luận, tính chính trị, tính thực tiễn và tính mỹ thuật, với 4 thang điểm khác nhau.
Có ý kiến đề xuất từ năm sau nên có thêm giải do bạn đọc bình chọn, ông nhận xét gì về đề xuất này?
- Trong đề án của chúng tôi trình Thủ tướng phê duyệt có giải sách được bạn đọc yêu thích. Tuy nhiên làm thế nào để có đánh giá khách quan nhất, đáp ứng đúng yêu cầu, tiêu chí của giải thì chúng tôi đang nghiên cứu, tìm giải pháp thích hợp.
Theo ông, làm sao để quảng bá tốt hơn, hiệu quả hơn sách đoạt giải ra thị trường?
- Trong lễ trao Giải thưởng Sách quốc gia lần thứ hai, đồng chí Võ Văn Thưởng - Ủy viên Bộ Chính Trị, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương - đã chỉ đạo phải đưa sách hay lan tỏa hơn, nâng cao giá trị sách hơn nữa. Ở cuộc trao giải lần thứ ba này, ban tổ chức có đề ra một số giải pháp, trong đó có việc khuyến khích các nhà xuất bản chủ động số hóa sách đoạt giải để quảng bá, phổ biến mạnh mẽ hơn, bên cạnh đó, báo chí và truyền thông đóng vai trò quan trọng trong việc bắc cầu, giới thiệu sách hay, có giá trị đến với bạn đọc.
Để Giải thưởng Sách quốc gia ngày càng nâng cao uy tín và chất lượng, thực sự là thước đo sự phát triển của ngành Sách, ông có kiến nghị gì?
- Ban tổ chức luôn mong muốn Giải thưởng Sách Quốc gia uy tín hàng đầu trong lĩnh vực báo chí, xuất bản; điều đó đòi hỏi nỗ lực của nhiều đơn vị cùng triển khai.
Chúng tôi khuyến khích thêm nhiều nhà xuất bản tích cực tham gia hơn.
Kiện toàn hội đồng chấm giải sơ khảo, chung khảo thu hút nhiều nhà khoa học có uy tín chuyên môn cao và am tường cả công tác xuất bản, tham gia chấm giải.
Lựa chọn được những tác phẩm xuất sắc, có giá trị cao, được bạn đọc quan tâm, nâng cao khả năng lan tỏa trong xã hội.
Việc tổ chức giải nhận được nhiều hơn nữa sự đồng hành của các cơ quan truyền thông, của các doanh nghiệp.
Xin trân trọng cảm ơn ông và chúc cho Giải thưởng Sách Quốc gia ngày càng có tiếng vang và gây hiệu ứng xã hội mạnh mẽ.
Giải thưởng Sách Quốc gia 2020 với 3 mức giải: A, B và C trao cho 5 mảng sách: chính trị, kinh tế; khoa học tự nhiên và công nghệ; khoa học xã hội và nhân văn; văn hóa, văn học và nghệ thuật; thiếu nhi. Hội đồng Giải thưởng đã quyết định trao giải cho 27 cuốn sách, bộ sách; trong đó có 3 giải A (100 triệu đồng/giải), 10 giải B (50 triệu đồng/giải) và 14 giải C (30 triệu đồng/giải). Các cuốn sách, bộ sách đoạt giải được đánh giá là những tác phẩm giàu tính sáng tạo, mang tinh thần nhân văn sâu sắc, những công trình nghiên cứu khoa học hết sức công phu, nghiêm túc, có nhiều giá trị khoa học, xã hội và thực tiễn cao.