Lộ khiếm khuyết “nhờ” dịch bệnh
Theo nhận định của Tổng cục Du lịch Việt Nam thì đến thời điểm này, du lịch Việt Nam đã gần như về không khi hàng ngàn công ty lữ hành phải tạm ngừng hoạt động; hàng loạt khách sạn, nhà hàng trên khắp cả nước đóng cửa.
Thống kê chưa đầy đủ trong quý 1.2020 cho thấy, ước tính dịch vụ lưu trú, ăn uống, lữ hành đã thiệt hại hơn 17.300 tỉ đồng doanh thu. Doanh thu từ dịch vụ lưu trú, ăn uống… trên cả nước ước tính giảm khoảng 13.000 tỷ đồng. Doanh thu từ dịch vụ lữ hành giảm khoảng 3.500 tỉ đồng. Đó là chưa kể việc cả nước có hàng trăm ngàn lao động trong ngành du lịch bị mất việc làm với những hệ lụy và thiệt hại không thể tính đủ bằng những con số. Cũng như chưa thống kê được con số thiệt hại trong tháng 3 khi cả nước phải cách ly toàn xã hội 3 tuần cùng nhiều chính sách “đóng cửa” ngành du lịch khiến lượng khách quốc tế (ngoài khách Nga) sụt giảm nghiêm trọng.
Tuy vậy, theo ông Nguyễn Huy Hân, Tổng Giám đốc Công ty Việt Asian Nha Trang thì dịch COVID-19 cũng là cơ hội để Khánh Hòa nói riêng và cả nước nói chung xây dựng lại môi trường du lịch bền vững.
“Ngay từ đầu, chúng tôi đã dự báo tình hình này sẽ mất ít nhất 6 tháng mới có khách trở lại. Và chúng tôi coi đây là thời gian phù hợp để doanh nghiệp đào tạo nhân sự. Chuẩn bị cơ sở nhân vật lực tốt nhất để phát triển các điểm mới, sản phẩm mới đón đầu dòng khách trở lại” – ông Hân nói.
Cũng theo ông Hân, việc du khách Trung Quốc và Hàn Quốc ở Nha Trang, Đà Nẵng, Huê, Quảng Ninh… giảm sâu trong giai đoạn đầu dịch bùng phát đã bộc lộ những điểm yếu một cách rõ nhất của ngành du lịch Việt Nam, vì vậy đây là lúc để các doanh nghiệp xem lại quy trình, quy chuẩn hoạt động, quy trình quản lý, chất lượng và xây dựng kế hoạch kinh doanh phù hợp.
Vấn đề nữa lộ ra trong dịch COVID -19, theo như ông Trương Quang Nghĩa, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng nhận xét trong cuộc làm việc với Hiệp hội Du lịch Đà Nẵng mới đây là giải quyết hậu quả của việc đầu tư nóng xây dựng bất động sản trong thời gian qua. Thực tế thì bất động sản du lịch tăng trưởng nóng không phải là chuyện riêng của Đà Nẵng mà rất phổ biến ở miền Trung. Du lịch tăng trưởng về lượng khách sẽ mở ra cơ hội lớn cho các nhà đầu tư. Tuy nhiên, chính vì thiếu sự cảnh báo cũng như không đủ năng lực dự báo dài hạn về nhu cầu và lượng khách từ chính quyền địa phương dẫn đến việc mạnh ai nấy đầu tư. Và hậu quả, thật ra không phải đợi đến lúc có dịch bệnh, các khách sạn thay vì đón khách thì đón... muỗi mới thấy rõ!
“Nâng cấp” con người và tìm thị trường mới
Ngay từ khi mới phát dịch COVID-19 khiến các địa phương sạch bóng du khách Trung Quốc và Hàn Quốc, các địa phương và Tổng cục Du lịch Việt Nam đã lên kế hoạch cho một chiến dịch tìm kiếm các thị trường khách mới ngoài Trung Quốc và Hàn Quốc như Nhật Bản, Ấn Độ, Mỹ, Tây Âu… Một số địa phương như Đà Nẵng, Bí thư Thành ủy Trương Quang Nghĩa còn yêu cầu chiến dịch này, các doanh nghiệp địa phương cần tìm phân khúc khách hàng có thu nhập cao hơn cũng là những giải pháp có thể đáp ứng được nhu cầu và nắm bắt cơ hội mới để cơ cấu lại nguồn khách có thu nhập cao, nắm bắt cách làm của các quốc gia khác để phát triển về mô hình du lịch bền vững, minh bạch hơn…
Cùng lúc với việc tìm kiếm thị trường mới, các doanh nghiệp và địa phương cũng lên kế hoạch “nâng cấp” nhân sự, giữ chân người lao động trong khó khăn bởi nói như ông Nguyễn Huy Hân, “Con người là yếu tố hàng đầu nếu lúc này cho nghỉ hết thì đến lúc khách trở lại sẽ mất thêm thời gian tìm kiếm, đào tạo người và chất lượng sẽ khó đảm bảo”.
Và Đà Nẵng đang là địa phương tiên phong trong việc đào tạo lại đội ngũ nhân lực bằng 2 khóa “Đào tạo kỹ năng nghiệp vụ theo tiêu chuẩn VTOS: Nghiệp vụ buồng và Sale OTA” sẽ kết hợp lý thuyết với thực hành nhằm nâng cao kiến thức và nghiệp vụ cho các nhân viên khách sạn trên địa bàn.
Đáng nói là trong mùa dịch COVID -19, có không ít doanh nghiệp du lịch nhân cơ hội này để “thanh lọc” người lao động thì cũng có không ít doanh nghiệp như Khách sạn Alba Spa và Alba Hotel – thuộc Công ty CP Thanh Tân Thừa Thiên Huế lại xem đây là dịp để “điều chỉnh những hạt sạn”, như lời bà Châu Thị Hoàng Mai, Giám đốc điều hành.
“Khách sạn Alba Spa và Alba Hotel cũng nhân dịp này đã tái cơ cấu cơ sở hạ tầng, đặc biệt không có bất kỳ nhân viên nào nghỉ việc mà vẫn luân phiên đi tham gia các khóa tập huấn nội bộ về các kỹ năng mềm do Khách sạn tổ chức. Chúng tôi coi đây là cơ hội để điều chỉnh những “hạt sạn” yếu điểm chưa tốt của các nhân viên bằng các buổi tập huấn kỹ năng, từ đó sẽ nâng cao hơn chuyên môn cho công việc sắp tới khi hết dịch bệnh” – bà Mai nói.
Hay như Công ty cổ phần du lịch DMZ (Công ty DMZ) ở Thừa Thiên - Huế. Theo Giám đốc Lê Xuân Phương thì trong những ngày cách ly toàn xã hội, doanh nghiệp của ông đã bị ảnh hưởng khá nhiều, doanh thu giảm trên 80%, tạm cho nghỉ việc theo nguyện vọng 79% lực lượng nhân sự. Tuy nhiên, nhân viên của công ty vẫn được hỗ trợ ứng trước lương để đảm bảo cuộc sống.
