Chuyện về người 10 năm dạy chữ Nôm Dao ở vùng lòng hồ Hòa Bình

Khánh Linh |

Hòa Bình - Hơn 10 năm qua, bước chân của người thầy hơn 80 tuổi đã in dấu khắp các xóm của xã lòng hồ Vầy Nưa để truyền dạy chữ Nôm Dao cho người dân.

Những ngày đầu tháng 7.2022, sau gần 2 tiếng đồng hồ di chuyển, men theo con đường ngoằn ngoèo, khúc khuỷu bám ven hồ Hòa Bình, PV Báo Lao Động đã có mặt tại xã Vầy Nưa, huyện Đà Bắc, tỉnh Hòa Bình.

Trong gian phòng học mầm non cũ đang diễn ra lớp chữ Dao của ông Bàn Văn Thân (80 tuổi), hơn 30 học viên với đủ mọi lứa tuổi đang đọc theo những âm vần của chữ Dao cổ. Trong mắt của người thầy đã đến tuổi "xưa nay hiếm", vẫn ánh lên sự nhiệt huyết với từng con chữ Nôm Dao.

Sinh ra và lớn lên tại xóm Dướng, xã Vầy Nưa, huyện Đà Bắc, tỉnh Hòa Bình, đối với ông Thân, những con chữ Nôm Dao như sợi dây gắn kết cộng đồng, kết nối tâm linh và trong đó chứa đựng những giá trị văn hóa, đạo đức.

Lớp học chữ Nôm Dao của thầy Bàn Văn Thân tại xóm Lau Bai, xã Vầy Nưa, huyện Đà Bắc, tỉnh Hòa Bình.
Lớp học chữ Nôm Dao của ông Bàn Văn Thân tại xóm Lau Bai, xã Vầy Nưa, huyện Đà Bắc, tỉnh Hòa Bình.

Ông Bàn Văn Thân cho biết: "Tôi bắt đầu dạy chữ Dao cho bà con từ năm 2009. Lớp học đầu tiên được mở ở xóm Dướng, xã Vầy Nưa, với 130 học viên".

Theo ông Thân, trước đây trong cộng đồng người Dao ở Hòa Bình thường xuyên mở các lớp học chữ Nôm. Tuy nhiên, qua thời gian, những lớp học tiếng Dao cứ ít dần rồi mất hẳn.

Trải qua nhiều vị trí công tác ở xã Vầy Nưa, nhận thấy rằng người biết chữ Dao ngày càng ít và có nguy cơ mai một, nhờ sự trợ giúp của những thành viên mạng lưới bảo tồn tri thức bản địa dân tộc thiểu số tỉnh Hòa Bình, năm 2009, ông Thân đã lập tờ trình đề nghị UBND xã Vầy Nưa cho dạy phổ biến chữ Nôm – Dao cho cán bộ và nhân dân trong vùng.

Nói về những khó khăn khi truyền dạy tiếng Dao cho học sinh, ông Thân bộc bạch - Học chữ Nôm đã khó, để hiểu, dịch nghĩa, phiên âm sang tiếng dân tộc Dao còn khó hơn, đòi hỏi người học phải thực sự đam mê học hỏi.

 
Hơn 10 năm miệt mài dạy chữ Nôm Dao, hiện ông Thân đã truyền dạy được cho hàng trăm học viên ở Vầy Nưa.

Đều đặn mỗi tháng 2 buổi, cứ đến lịch hẹn, không ai bảo ai,  mọi người đều chủ động tập trung đến lớp cùng nhau ôn lại bài cũ chờ thầy đến. Học viên ở đây với đủ mọi lứa tuổi, từ những học sinh cấp 1 đến những ông, bà tóc đã lâm râm điểm bạc.

Cho đến nay, 3 lớp học tiếng Dao miễn phí, mỗi lớp kéo dài trên 3 năm của ông Thân đã truyền dạy được cho hàng trăm người dân xã Vầy Nưa.

Say mê đọc theo từng dòng chữ được thầy chỉ dạy, anh Lý Văn Thiện, xóm Lau Bai, xã Vầy Nưa, huyện Đà Bắc cho biết: "Lớp học được mở mỗi tháng 2 buổi, tranh thủ lúc nông nhàn, bà con cùng tập trung đến lớp để học chữ".

Theo anh Thiện, chữ Nôm - Dao giáo dục con người về đạo đức, nhân nghĩa, cách đối xử, ứng xử, cách làm ăn và đoàn kết, gắn bó với nhau trong cộng đồng dân tộc.

Học viên trong lớp đủ lứa tuổi từ già đến trẻ.
Học viên trong lớp đủ lứa tuổi từ già đến trẻ.

Mặc dù khó nhưng người biết chỉ cho người chưa biết, người giỏi hướng dẫn người chưa giỏi, hiện nay hầu hết người học đã nhận biết được mặt chữ và đọc viết cơ bản.

Trao đổi với PV, ông Bùi Văn Kỳ - Chủ tịch UBND xã Vầy Nưa, huyện Đà Bắc, tỉnh Hòa Bình cho biết: "Xã Vầy Nưa có đến 50% dân số là bà con người dân tộc Dao, tập trung ở các xóm Dướng, Mó Nẻ, Thín và Lau Bai. Kể từ khi có lớp học chữ Dao của thầy Thân, số người biết chữ Dao cũng tăng lên đáng kể".

Theo ông Kỳ, việc mở lớp chữ Dao giúp ngôn ngữ, chữ viết, văn hóa người Dao được phổ biến rộng rãi, góp phần giữ gìn, bảo tồn nét đẹp văn hóa của dân tộc.

"Chính quyền địa phương luôn tạo mọi điều kiện thuận lợi để hỗ trợ cho thầy Thân và các lớp học của thầy được tiếp tục mở rộng, phát triển" - vị lãnh đạo chia sẻ.

Khánh Linh
TIN LIÊN QUAN

Cuộc sống mới trên khu tái định cư vùng lòng hồ Hòa Bình

Khánh Linh |

Hòa Bình - 5 năm sau khi chuyển về nơi ở mới, cuộc sống ở khu tái định cư vùng lòng hồ Đà Bắc cơ bản ổn định và có nhiều khởi sắc.

Cuộc sống chật vật của công nhân Hòa Bình giữa thời tiết nắng 40 độ

Thanh Tùng |

Hòa Bình - Thời tiết nắng nóng lên đến 40ºC, cuộc sống của nhiều công nhân gặp không ít khó khăn, sinh hoạt bị đảo lộn vì các phòng trọ quá nóng nực.

Hòa Bình chỉ đạo xử lý vụ hồ điều hòa giữa lòng thành phố bị lấn chiếm

Tô Công |

Hòa Bình – Phó Chủ tịch UBND tỉnh vừa có chỉ đạo liên quan đến việc hồ điều hòa rộng lớn tại phường Thịnh Lang, TP. Hòa Bình bị lấn chiếm.

Nở rộ dịch vụ cho thuê người yêu về nhà ra mắt dịp Tết

Phùng Nhung |

Nhiều người trẻ mỗi dịp về quê ăn Tết lại bị bố mẹ thúc giục chuyện yêu đương, kết hôn, sinh con. Vì lẽ đó, họ tìm đến dịch vụ cho thuê người yêu để trấn an tâm lý gia đình.

Vì sao gốc đào Nhật Tân được chào bán với giá 200 triệu đồng?

Quỳnh Trang |

Sáng 17.1, dọc đại lộ Lê-Nin, thành phố Vinh (Nghệ An) tấp nập cảnh mua - bán hoa, cây cảnh phục vụ Tết Nguyên đán. Trong đó, thu hút nhiều người xem nhất là gian trưng bày gốc đào Nhật Tân của anh Đặng Văn Cường (36 tuổi, trú TP Vinh) bởi nơi đây trưng bày gốc cổ thụ độc đáo với thế "rồng bay".

Nhìn lại diễn biến vụ bé trai rơi xuống trụ bê tông ở Đồng Tháp

Bảo Bình - Dương Anh |

Liên quan vụ bé trai rơi xuống trụ bê tông ở Đồng Tháp, sau hơn nửa tháng tìm kiếm, lực lượng cứu hộ đã đưa được đoạn cọc thứ nhất (dài 12m) trong số 3 đoạn của cọc bêtông lên mặt đất và đang tiến hành các bước cứu hộ tiếp theo.

Khoảnh khắc AFF Cup: Khép lại hành trình của ông Park Hang-seo

NHÓM PV |

Bản tin Khoảnh khắc AFF Cup ngày 17.1. AFF Cup 2022 kết thúc, khép lại hành trình của huấn luyện viên Park Hang-seo với bóng đá Việt Nam.

Khởi tố Giám đốc Trung tâm đăng kiểm duy nhất ở Hòa Bình

PV |

Hoà Bình - Cơ quan công an vừa khởi tố các bị can liên quan đến vụ án “Nhận hối lộ” xảy ra tại Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 28-01S thuộc Sở Giao thông vận tải Hòa Bình.

Cuộc sống mới trên khu tái định cư vùng lòng hồ Hòa Bình

Khánh Linh |

Hòa Bình - 5 năm sau khi chuyển về nơi ở mới, cuộc sống ở khu tái định cư vùng lòng hồ Đà Bắc cơ bản ổn định và có nhiều khởi sắc.

Cuộc sống chật vật của công nhân Hòa Bình giữa thời tiết nắng 40 độ

Thanh Tùng |

Hòa Bình - Thời tiết nắng nóng lên đến 40ºC, cuộc sống của nhiều công nhân gặp không ít khó khăn, sinh hoạt bị đảo lộn vì các phòng trọ quá nóng nực.

Hòa Bình chỉ đạo xử lý vụ hồ điều hòa giữa lòng thành phố bị lấn chiếm

Tô Công |

Hòa Bình – Phó Chủ tịch UBND tỉnh vừa có chỉ đạo liên quan đến việc hồ điều hòa rộng lớn tại phường Thịnh Lang, TP. Hòa Bình bị lấn chiếm.