Phim xong từ lâu nhưng nhân vật chưa xem
Đạo diễn Hà Lệ Diễm cho biết, Di chưa xem bộ phim về chính hành trình trưởng thành của mình, dù phim đã xong từ lâu. “Khi bắt đầu quay bộ phim này, tôi đã giải thích rõ với Di, nội dung của phim là gì, thông điệp của phim, tại sao phim phải quay lâu như thế, Di sẽ thấy được gì khi xem phim... Sau khi nghe tôi phân tích, chia sẻ rất lâu, Di đã đồng ý cho tôi quay lại tất cả cuộc sống, sinh hoạt, những dấu mốc trưởng thành của em. Nhưng khi phim hoàn thiện, Di lại chưa có dịp xem lại cả hành trình trưởng thành của mình” - Hà Lệ Diễm nói.
Theo đó, bộ phim dài 90 phút, Di chưa có thời gian xem hết. Cô bé Mông hẹn đạo diễn lần tới gặp nhau, nhất định sẽ ngồi xem phim. Khi biết tin phim lọt vào danh sách rút gọn top 15 phim đề cử Oscar, Di đã gửi lời chúc mừng đến đạo diễn Hà Lệ Diễm.
Sau hơn 3 năm ăn ngủ ở nhà Di, Hà Lệ Diễm đã trở thành một thành viên trong gia đình người Mông này. Bố mẹ Di gọi Hà Lệ Diễm là con.
Góc nhìn đa chiều về tục tảo hôn của người Mông
Theo đạo diễn Hà Lệ Diễm, tục kéo vợ xuất hiện ở “Những đứa trẻ trong sương” đánh dấu mốc quan trọng trên ranh giới trưởng thành của Di nên là tình tiết quan trọng của phim.
Nói về tục kéo vợ và tục tảo hôn trong đời sống của người Mông, đạo diễn Hà Lệ Diễm đưa quan điểm: “Tảo hôn luôn được gọi là “vấn nạn”. Tôi lại cho rằng, không gian sống, thời gian sống và văn hóa sống ở miền núi rất khác thành phố.
Bạn bè tôi là người Tày, nhiều người lấy chồng sớm vì đói nghèo, vì hoàn cảnh. Câu chuyện tảo hôn liên quan đến rất nhiều yếu tố, trong đó có kinh tế, không gian sống, chứ không đơn thuần chỉ là văn hóa phong tục tập quán”.
Đạo diễn Hà Lệ Diễm là người Tày, sinh ra và lớn lên ở Bắc Kạn. Cô kể: “Tôi có người bạn (người Dao), bố mất sớm, mẹ bạn ấy không đủ sức nuôi con, công việc đồng áng, nương rẫy lại vất vả. Bạn tôi phải nghỉ học, vì không thể cáng đáng kinh tế trong nhà nên bạn lấy chồng sớm. Khi lấy chồng, bạn có người hỗ trợ việc đồng áng, gia đình có thêm người, mọi việc đỡ vất vả hơn rất nhiều.
Đạo diễn đặt câu hỏi, những cô gái người Tày, người Mông không học đại học, việc nương rẫy lại nặng nhọc cần người đỡ đần, sẽ phải làm gì nếu không lấy chồng?
Khán giả Đài Loan nhớ lại mối tình đầu khi xem phim
“Những đứa trẻ trong sương” từng được chiếu ở Úc, Pháp, Đài Loan (Trung Quốc)... Khán giả đi xem phim là những em bé 11-12 tuổi. Theo đạo diễn Hà Lệ Diễm, khán giả đến xem phim rất đông và bày tỏ họ thích bộ phim, họ thấy chính câu chuyện của mình trong bộ phim về cô bé Mông.
Một khán giả Đài Loan nói với Hà Lệ Diễm: “Tôi thấy những câu chuyện trong phim rất giống với mình. Từ chuyện trường lớp, cuộc sống với bố mẹ, những thay đổi trong tâm tư, đến câu chuyện của mối tình đầu, những rung động đầu tiên với người khác giới... tất cả đều giống những gì tôi đã trải qua”. Hà Lệ Diễm cho biết, cô hạnh phúc khi câu chuyện về hành trình của cô bé Mông đậm đặc màu sắc văn hóa bản địa lại có thể tìm thấy tiếng nói chung với khán giả thiếu niên trên khắp thế giới, từ Đài Loan (Trung Quốc), Úc, Pháp và những liên hoan phim quốc tế phim đi qua.
Trước khi dự thi Oscar, “Những đứa trẻ trong sương” đã được chiếu tại nhiều rạp ở Mỹ, tham dự các liên hoan phim của New York, California...”.
Phim cũng trình chiếu và giành được giải thưởng ở nhiều liên hoan phim quốc tế như LHP quốc tế IDFA (Hà Lan), LHP quốc tế về giáo dục (Festival du film d’éducation, Pháp), Liên hoan phim quốc tế Cork (Ireland), Liên hoan phim quốc tế Docaviv...
Trước “Những em bé trong sương”, Hà Lệ Diễm từng có phim tài liệu “Con đi trường học” đoạt Cánh diều bạc của Hội Điện ảnh. “Con đi trường học” là câu chuyện vật lộn mưu sinh của người mẹ Dao nhiễm HIV (do lây từ chồng nghiện hút), “Những đứa trẻ trong sương” kể về hành trình trưởng thành của bé gái người Mông tên Di. Bộ phim được quay trong 3 năm rưỡi, kể từ lúc Di 12 tuổi đến khi trở thành thiếu nữ.
