Người dân, cộng đồng mạng xã hội phẫn nộ là hành vi xâm hại di tích, ứng xử kém văn hóa với di sản đã từng xảy ra tương tự, với rất nhiều của nghệ sĩ - sao Việt tại Hội An.
Trong số 30 tấm hình mà ca sĩ Đức Tuấn khoe trên trang Facebook Duc Tuan - the Divo, chụp tại Hội An thì có đến 4 tấm cho thấy ca sĩ này đứng và ngồi trên mái nhà ở phố cổ Hội An.
Trả lời trước phản ứng của dư luận, ông Nguyễn Văn Lanh - Phó Chủ tịch UBND TP Hội An cho biết, Thành phố đã giao cho ngành Văn hóa xác minh kiểm tra, tham mưu, rà soát các quy định cần thiết để xử phạt hành chính. Ông Lanh nói, hình ảnh ca sĩ Đức Tuấn đứng ngồi trên nhà cổ Hội An là rất phản cảm về mọi góc độ. Do đó hành vi của ca sĩ Đức Tuấn khó được chấp nhận. Đã là nhà trong phố cổ Hội An thì đều nằm trong quần thể kiến trúc của di sản thế giới, vi phạm thì không thể lấp liếm...
Đây không phải là lần đầu tiên nhà cổ, di tích ở Di sản văn hóa thế giới Hội An bị giới showbiz, ca sĩ, người mẫu... xâm hại bằng cách đứng ngồi trên mái nhà, chụp ảnh phản cảm, thậm chí khỏa thân. Nhưng cũng như mọi lần, sau những ồn ào phản đối, chính quyền, ngành văn hóa địa phương sẽ "yêu cầu gỡ bỏ hình ảnh, xử phạt hành chính... rồi xong.
Dù bị "ném đá", bị xử phạt hành chính, nhưng các sao Việt đã đạt được mục đích cuối cùng của mình là "nổi tiếng", thu hút sự chú ý.
Đứng ngồi trên mái nhà cổ là di sản văn hóa thế giới thì không chỉ là sự xâm hại di tích... mà còn là thái độ ứng xử kém văn hóa, thiếu ý thức. Bởi phía dưới ngôi nhà cổ hàng trăm năm này có thể là gian thờ tự, là đời sống văn hóa, là không gian sinh tồn của nhiều thể hệ - một trầm tích văn hóa đã kết tinh thành di sản văn hóa phi vật thể, di sản kiến trúc... Nếu người dân thường bị lên án một, thì đối với ca sĩ, người nổi tiếng, người có ảnh hưởng lớn đến cộng đồng phải bị lên án mười.
Xâm hại, bôi xấu hình ảnh di sản không chỉ việc đứng ngồi trên nhà cổ, chụp ảnh phản cảm, khỏa thân... mà còn là xuyên tạc lịch sử, đưa nhầm địa chỉ - từng xảy ra ở Đà Nẵng, Đà Lạt và nhiều địa phương cả nước. Vụ việc gần đây là đưa nhầm ảnh Tử Cấm Thành của Trung Quốc để giới thiệu Đại nội Huế... Hậu quả của những xâm hại kiểu này là không thể đo đếm hết được.
Buộc gỡ hình ảnh phản cảm, thông tin xâm hại di tích, di sản văn hóa, xử phạt hành chính người vi phạm... là việc làm đương nhiên. Thậm chí cần phạt nặng, lên án mạnh mẽ đối với người nổi tiếng, cố tình xâm hại di tích. Nhưng, mặt khác chính quyền, ngành Văn hóa Hội An cũng cần xem lại cách quản lý, vận hành, sử dụng di sản - nhà cổ của các hộ dân, chủ cửa hàng, cửa hiệu.
Để khách vào nhà, leo lên mái, giẫm đạp, tự nhiên tạo dáng chụp ảnh... thì phải xem lại ý thức, trách nhiệm của chính chủ nhân ngôi nhà cổ, của những người đang được giao quyền sử dụng di tích để hoạt động buôn bán, kinh doanh.
Và cuối cùng, ý thức, ứng xử văn hóa cần phải đến từ 2 phía, cả chủ lẫn khách.
