Đánh giá sai năng lực bản thân
Câu chuyện của H.H, học sinh lớp 9 tại một trường THCS ở quận 10, TPHCM nhận được nhiều sự quan tâm. Theo đó, nữ sinh này đã rất sốc sau khi biết điểm thi lớp 10 vừa qua.
H cho biết em có học lực khá, giỏi tùy năm, bản thân đầu tư cho kỳ thi, thức đêm ôn bài. Tuy vậy, kết quả chưa đến 15 điểm khiến nữ sinh choáng váng và cả tuyệt vọng, nằm ngoài sức tưởng tượng.
Với điểm thi này, H có thể rớt cả 3 nguyện vọng vào các trường công lập trong khi chưa bao giờ em nghĩ tới việc học ngoài công lập hay trung tâm giáo dục thường xuyên.
Không chỉ có H, nhiều học sinh cũng đang rơi vào lo lắng, ngóng trông điểm chuẩn khi mà điểm thi chỉ ở mức hạn chế.
Theo thống kê của Lao Động, trong Kỳ thi tuyển sinh lớp 10 tại TPHCM vừa qua, nếu không tính điểm ưu tiên và môn chuyên của hơn 92.700 thí sinh dự ít nhất 1 môn, toàn TPHCM có gần 29.250 thí sinh có tổng điểm 3 môn từ 20 điểm trở lên (chiếm khoảng 32%), trong đó có 4.916 thí sinh đạt từ 25 điểm trở lên.
Bên cạnh đó, mức điểm dưới 20 điểm thì có hơn 62.800 thí sinh (chiếm khoảng 68%). Đáng chú ý, có 31.524 thí sinh có tổng điểm 3 môn dưới 15 điểm (chiếm khoảng 34%), trong đó, 6.354 thí sinh có tổng điểm 3 môn từ 10 điểm trở xuống. Mặc dù, mức điểm trên trung bình năm nay cao nhất trong vòng 5 năm qua nhưng điểm dưới 5 vẫn chiếm tỉ lệ lớn.
Nhận định về mức điểm thi năm nay, bà Nguyễn Đoan Trang – Hiệu trưởng Trường THCS Nguyễn Du (quận 1, TPHCM) đánh giá đề thi có độ phân hoá học sinh tốt. Mặc dù dạng bài, cấu trúc đề thi quen thuộc, đã nằm trong bộ đề mẫu nhưng để đạt được mức điểm giỏi từ 8 điểm trở lên thì học sinh phải học rất chắc, nắm vững kiến thức. Riêng môn Tiếng Anh thì đây là năm đầu tiên học sinh làm bài với đề 90 phút nên độ dài, độ khó cũng sẽ khác với đề thi hằng năm mà các em đã ôn luyện.
“So với những năm trước, mặt bằng chung điểm thi năm nay khá cao chứ không phải thấp, điểm chuẩn chuyên và tích hợp vừa được Sở GDĐT công bố chiều 27.6 cũng đang ở mức cao. Điều này giúp đạt được mục đích của Kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10, lọc đầu vào với học sinh trường lớp chuyên, tích hợp, trường tốp đầu…”, bà Trang chia sẻ.
Tuy nhiên, thực tế vẫn còn nhiều học sinh đạt điểm thấp, bà Trang chỉ ra nguyên nhân là do học sinh đã phải trải qua năm học ảnh hưởng vì dịch bệnh kéo dài. Để đạt được kết quả học tập tốt thì bản thân học sinh phải có ý thức tự giác học rất cao. Những bạn chểnh mảng sẽ không nắm được trọn vẹn kiến thức môn học, đặc biệt ở môn Toán và Tiếng Anh nếu bị “mất gốc”, hổng một mảng kiến thức nào thì rất khó theo bởi kiến thức môn học có tính kế thừa cao.
Một lãnh đạo trường THCS khác cho biết thêm, một số trường hợp báo chí phản ánh học sinh giỏi mà đạt điểm thấp có thể do điều kiện dịch bệnh nên các trường đánh giá kết quả học tập khá nhẹ nhàng, chỉ cần học sinh đáp ứng yêu cầu cần đạt mà chưa kiến thức nâng cao.
“Đề thi tuyển sinh thì cần sự chọn lọc chứ không chỉ dừng lại ở mức cần đạt. Ở trường tôi, kiểm tra học kỳ I có thể ra đề với mức vận dụng thấp, nhưng học kỳ II phải có độ vận dụng cao để học sinh “va chạm” thực tế giống như khi đi thi. Phụ huynh cũng có cái nhìn tổng quan, trung thực trước khi đăng ký đặt bút nguyện vọng cho con. Nhà trường phải chấp nhận khả năng điểm số, xếp loại không được như ý”, vị lãnh đạo này thẳng thắn.
Học sinh giỏi – điểm kém chỉ là cá biệt
Mấy hôm nay, ông Đặng Hoàng Dư - giáo viên luyện thi ở quận Gò Vấp, TPHCM cũng nhận được nhiều chia sẻ của học sinh có điểm thi không cao, trong đó có những em là học sinh top đầu của lớp.
Theo ông Dư, có nhiều lý do tác động đến điểm thi của học trò như kỳ vọng quá lớn vào bản thân, áp lực tâm lý, nhất là từ phụ huynh nên bị các em dễ bị căng thẳng, thiếu bình tĩnh khi làm bài; việc ôn luyện chưa sát,... Đôi khi có sự chủ quan học lực trên trường đạt khá, giỏi nên ỉ lại, dẫn đến kết quả không như ý.
“Học sinh đạt điểm cao ở trường vì giáo viên ở trường dạy thì cũng ra đề luôn. Từ kết quả đó, ai nhìn vào cũng yên tâm cho rằng giỏi, nhưng khi đi thi, đề khác một chút các em "lệch" ngay”, ông Dư thẳng thắn và chỉ ra thực tế có không ít giáo viên dạy kiến thức ôn tập cho học sinh nhưng không có sự tìm tòi, đổi mới.
Theo ông Dư, có giáo viên cứ mãi ôn thi theo hướng cũ nhưng đề thi thì luôn thay đổi, mỗi năm mỗi khác, vì thế, khi gặp những bài mới lạ, thời sự thì học sinh sẽ bị khớp. Thậm chí, thi đánh giá tại trường cũng không tránh khỏi một số trường hợp có tiêu cực, thành tích.
Tuy vậy, ông Đặng Hoàng Dư cho rằng học sinh giỏi khi đi thi dưới 15 điểm chỉ là một vài cá biệt chứ không phải đa số. Từ thực tế đó, ông Dư nhấn mạnh học sinh, phụ huynh không được chủ quan với quả học tập tại lớp. Đặc biệt đối với kỳ thi lớp 10, kết quả không chỉ phụ thuộc vào hoàn toàn vào điểm số mà còn phải thận trọng khi đăng ký nguyện vọng bởi trên thực tế nhiều học sinh điểm cao vẫn trượt cả 3 nguyện vọng.
