Cuộc đời phi thường
Cách đây ít lâu, 43.000 người đã tập trung tại sân vận động Ibrox của Rangers ở Glasgow để tham dự trận giao hữu trước mùa giải. Trận đấu giữa Tottenham Hotspur và Rangers là để tưởng nhớ một cầu thủ bóng đá đã qua đời hơn 100 năm trước.
Cuộc đời của Walter Tull thật phi thường - một "chúc thư", theo Phil Vasili - tác giả cuốn tiểu sử của Walter Tull - "cho quyết tâm đương đầu với những người và những trở ngại đang tìm cách hạ thấp ông và thế giới mà ông đang sống".
Walter Tull sinh ra ở thị trấn ven biển Folkestone, Anh vào tháng 4.1888. Cha của ông, Daniel Tull, một thợ mộc da màu đến từ Barbados có cha mẹ bị bắt làm nô lệ. Mẹ Walter Tull, Alice Elizabeth Palmer, là một phụ nữ da trắng ở địa phương.
Khi Walter Tull 9 tuổi, cả cha và mẹ ông đều qua đời. Vì vậy, Walter Tull và anh trai Edward, được gửi đến trại trẻ mồ côi ở Bethnal Green, phía đông London. Sau đó, khi Edward được một gia đình ở Glasgow, Scotland nhận nuôi, Tull bị bỏ lại một mình.
Walter Tull tìm niềm vui trong đội bóng của trại trẻ mồ côi, nơi kỹ năng của anh đã thu hút sự chú ý của đội bóng nghiệp dư địa phương, Clapton FC. Tull tham gia cùng đội bóng này vào tháng 10.1908 và nhanh chóng truyền cảm hứng để đội giành được FA Amateur Cup, London County Amateur Cup và London Senior Cup.
Ngay sau đó, một trong những câu lạc bộ lớn nhất ở Anh đã chào mời. Mùa hè năm 1909, Tull ký hợp đồng với Tottenham Hotspur, trở thành cầu thủ thứ 3 là người lai xuất hiện ở giải đấu hàng đầu của bóng đá Anh lúc bấy giờ - First Division.
Chơi ở vị trí tiền đạo cánh, hai trận đầu tiên của ông cho Tottenham là gặp Sunderland và đội đương kim vô địch FA Cup Manchester United. Trong thời gian ngắn ở phía bắc London, Tull đã ghi 2 bàn sau 10 trận và được The Football Star ca ngợi là "tiền đạo thông minh nhất của Hotspur... có đầu óc và phương pháp trong sạch đến mức trở thành hình mẫu cho tất cả những người đàn ông da trắng chơi bóng".
Nhưng chỉ 0,04% dân số của Vương quốc Anh thời Vua Edward là người da màu và Tull đối mặt với sự phân biệt chủng tộc từ khán đài. Trong một trận đấu tại thành phố Bristol vào tháng 10.1909, Tull không ngừng bị phỉ báng.
Tottenham đưa Tull vào đội dự bị và Tull đã mòn mỏi ở đó trong hai năm, cho đến khi Northampton Town, một đội trong Liên đoàn bóng đá phía Nam, ký hợp đồng với ông vào tháng 10.1911.
Tull đã chơi 111 trận cho Northampton trước khi sự nghiệp của ông bị gián đoạn vào mùa hè năm 1914 do Chiến tranh Thế giới thứ nhất nổ ra.
Từ sân bóng đến chiến trường
Vào tháng 12 năm đó, Tull gia nhập tiểu đoàn 17 của Trung đoàn Middlesex của quân đội Anh. Được gọi là Tiểu đoàn cầu thủ, tiểu đoàn 17 được thành lập để chứng tỏ rằng bóng đá chuyên nghiệp đang đóng góp cho nỗ lực chống chiến tranh. Mùa xuân năm 1915, khoảng 200 cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp đã gia nhập tiểu đoàn. Gia nhập tiểu đoàn còn có nhân viên câu lạc bộ, các cầu thủ nghiệp dư và thậm chí cả những người hâm mộ muốn chiến đấu bên cạnh các cầu thủ.
Tull đến Pháp vào tháng 11.1915. Đến cuối năm 1916, ông tham gia Trận chiến Somme. Hơn một triệu binh sĩ thiệt mạng hoặc bị thương trong trận chiến này trong vòng hơn bốn tháng. Chỉ riêng quân đội Anh đã chịu khoảng 420.000 thương vong, trong đó có 125.000 người chết. Tull sống sót nhưng bị “sốc vỏ đạn” (shell shock) hay “Hội chứng mệt mỏi sau chiến tranh” và được đưa về Anh để hồi phục.
Vào thời điểm này, Tull đã gây ấn tượng với các sĩ quan cấp cao đến mức trước khi trở về từ Pháp, ông đã được gửi đến trường đào tạo sĩ quan ở Gailes, Scotland, bất chấp các quy định của quân đội cấm “bất kỳ người da đen hoặc người da màu nào” được giao nhiệm vụ như một sĩ quan. Quân đội Anh đã phớt lờ các quy tắc của chính họ để tận dụng tối đa tài năng của Tull.
Trong khi Tull ở Scotland, Rangers đã tiếp cận ông để ký hợp đồng chơi bóng cho câu lạc bộ khi chiến tranh kết thúc.
Đến tháng 5.1917, ông được thăng cấp thiếu úy. Từ tháng 11 năm đó đến tháng 3.1918, ông phục vụ trên mặt trận Italia, nơi ông chỉ huy 26 người trong cuộc đột kích ban đêm trong Trận sông Piave.
Tull đã cùng các binh sĩ của mình vượt sông ở miền bắc Italia vào lãnh thổ của kẻ thù sau đó trở lại mà không chịu bất kỳ thương vong nào. Ông nhận được lời khen ngợi vì "sự dũng cảm và điềm tĩnh" trước hỏa lực dày đặc.
Tull chuyển đến miền bắc nước Pháp vào ngày 8.3.1918, với tiểu đoàn 23 đóng quân gần Arras. Vào rạng sáng ngày 21.3, trước khi mặt trời mọc, quân Đức bắt đầu bắn phá quân đội Anh và Pháp trong cuộc tấn công mùa xuân. Trong vòng 5 giờ, 6.600 khẩu súng của Đức đã bắn 3,5 triệu quả đạn nổ vào các vị trí của Anh và Pháp.
Ngày 25.3.1918, Walter Tull bị bắn chết trong Trận Bapaume lần thứ nhất gần làng Favreuil ở Pas-de-Calais.
Dưới hỏa lực dày đặc, binh nhì Tom Billingham, cựu thủ môn của Leicester Fosse, đã cố gắng kéo Tull ra nhưng không thành công. Thi thể của ông không bao giờ được tìm thấy.
Phải mất nhiều thập kỷ, Walter Tull mới được vinh danh xứng đáng.
Năm 1999, đài tưởng niệm cùng một khu vườn tưởng niệm ông đã được dựng bên ngoài sân vận động Sixfields của thị trấn Northampton, trong khi Walter Tull Way và một quán rượu gần đó cũng được đặt theo tên ông.
Tháng 10.2021, Tull được giới thiệu vào Đại sảnh Danh vọng của Bảo tàng Bóng đá Quốc gia Anh trong buổi lễ ở Manchester với sự tham dự của hậu duệ của ông là Edward Finlayson và cựu hậu vệ của Tottenham và đội tuyển Anh Ledley King.
“Kể từ khi tôi biết về Walter Tull khi còn là cầu thủ trẻ ở Spurs, tôi đã là người hâm mộ cuồng nhiệt. Ông ấy là nguồn cảm hứng thực sự với tôi và là người tiên phong cho mọi cầu thủ da màu kể từ đó" - Ledley King cho hay.
