Tránh kỳ thị, phân biệt đối xử
Tổ chức Y tế Thế giới đang cân nhắc việc thay đổi tên chính thức của bệnh đậu mùa khỉ, do lo ngại về sự kỳ thị và phân biệt chủng tộc quanh loại virus này, Bloomberg đưa tin.
Tuần trước, hơn 30 nhà khoa học quốc tế cho hay, gán nhãn bệnh mùa khỉ là phân biệt đối xử và kỳ thị do đó cần "khẩn cấp" đổi tên bệnh này.
Người phát ngôn của WHO cho hay, tên hiện tại của bệnh không phù hợp với các nguyên tắc của WHO khuyến nghị tránh các vùng địa lý và tên động vật.
Đề xuất này gợi nhắc tới một cuộc tranh cãi tương tự liên quan tới virus SARS-CoV-2 sau khi nhiều người trên thế giới gọi đó là virus Trung Quốc hoặc virus Vũ Hán khi chưa có tên gọi chính thức.
Nguồn gốc động vật thực sự của bệnh đậu mùa khỉ vẫn chưa được xác định nhưng bệnh này đã được ghi nhận ở nhiều loài động vật có vú.
"Trong bối cảnh bùng phát bệnh trên toàn cầu như hiện nay, việc tiếp tục nhắc tên và cách gọi cũ của loại virus này (đậu mùa khỉ ở Châu Phi) không còn chính xác mà còn mang tính kỳ thị và phân biệt đối xử” - nhóm các nhà khoa học nhấn mạnh trong thư ngỏ.
Người phát ngôn cho biết, WHO đang tham vấn ý kiến của các chuyên gia về orthopoxvirus - họ virus bao gồm virus bệnh đậu mùa khỉ - để đặt tên phù hợp hơn.
Tương tự như đậu mùa khỉ, một số tên bệnh khác trái với khuyến nghị chung của WHO, Tổ chức Thú y Thế giới và Tổ chức Nông lương của Liên Hợp Quốc là cúm lợn.
Người phát ngôn nhấn mạnh, việc đặt tên cho các căn bệnh nên được thực hiện với mục đích giảm thiểu tác động tiêu cực cũng như "tránh gây xúc phạm đến bất kỳ nhóm văn hóa, xã hội, quốc gia, khu vực, nghề nghiệp hoặc dân tộc nào”.
Công bằng trong quan tâm, điều trị
Bệnh đậu mùa khỉ từng là bệnh dịch ở Tây Phi và Trung Phi trong nhiều thập kỷ nhưng các ca bệnh chủ yếu liên quan đến sự lây lan từ động vật, hơn là lây truyền từ người sang người.
Những đợt bùng phát bệnh đậu mùa khỉ bên ngoài các nước Châu Phi trước đây, như ở Mỹ năm 2003, các ca bệnh có liên quan đến việc tiếp xúc với động vật mang virus hoặc đã đi đến vùng có dịch bệnh.
Dù chưa rõ cách thức đợt bệnh đậu mùa khỉ hiện tại xâm nhập vào người nhưng virus gây bệnh này lây lan qua tiếp xúc gần, thân mật. Đây là sự khác biệt so với các đợt dịch trước đó.
Nhiều nhóm chuyên gia khác cũng cảnh báo về sự kỳ thị trong truyền thông về bệnh đậu mùa khỉ. Hồi cuối tháng 5, Hiệp hội Báo chí Nước ngoài của Châu Phi đã yêu cầu các phương tiện truyền thông phương Tây ngừng sử dụng những bức ảnh người da màu để minh họa cho tình trạng bệnh về những bệnh nhân ở Mỹ hoặc Anh.
Trong nhiều tuần kể từ thời điểm đó, các nhà khoa học cũng cho biết, những vết tổn thương của nhiều bệnh nhân đậu mùa khỉ trong đợt bùng phát hiện tại khác với những ca bệnh từng được ghi nhận ở Châu Phi.
“Như bất kỳ căn bệnh nào khác, nó có thể xảy ra ở bất kỳ khu vực nào trên thế giới và gây ảnh hưởng đến bất kỳ ai, bất kể chủng tộc hay sắc tộc. Vì vậy, chúng tôi tin rằng không có chủng tộc hay màu da nào là nhóm phân biệt của bệnh này" - nhóm nghiên cứu nêu rõ.
Các nhà khoa học tại WHO và các tổ chức khác cũng chỉ ra, rất ít sự chú ý quốc tế đến virus gây bệnh đậu mùa khỉ cho đến khi dịch bệnh lây lan sang các nước bên ngoài Châu Phi. Nhóm 30 nhà khoa học nhấn mạnh trong lá thư tuần trước rằng, mọi ca bệnh đậu mùa khỉ “cần được điều trị với sự chú ý và trạng thái khẩn cấp như những ca bệnh hiện nay ở các nước Châu Âu và Bắc Mỹ”.