Mỗi năm, hàng tấn quần áo quyên góp được gửi đến các nước đang phát triển, nhưng ước tính khoảng 30% trong số đó sẽ bị đưa thẳng đến các bãi rác hoặc tràn ngập các chợ địa phương. Ở đây, những món đồ quyên góp có thể lấn át cả các mặt hàng sản xuất địa phương.
Báo cáo mới nhất công bố ngày 16.2 chỉ ra, vấn đề này đang gây ra hậu quả nghiêm trọng cho Kenya, nơi có khoảng 900 triệu bộ quần áo đã qua sử dụng được gửi đến mỗi năm, theo tổ chức Changing Markets Foundation có trụ sở tại Hà Lan.
Phần lớn quần áo được vận chuyển đến Kenya được làm từ các vật liệu có nguồn gốc từ dầu mỏ như polyester, hoặc có hình dạng xấu đến mức không thể quyên góp được.
Cuối cùng, số quần áo quyên góp này có thể bị đốt cháy tại các bãi rác gần Nairobi, khiến những người nhặt rác phải tiếp xúc với khói độc. Hàng tấn quần áo cũng bị cuốn vào dòng nước, cuối cùng phân hủy thành các sợi nhỏ khiến động vật sống dưới nước ăn phải.
“Hơn 1/3 số quần áo đã qua sử dụng được vận chuyển đến Kenya là một dạng rác thải nhựa được ngụy trang và là một yếu tố quan trọng gây ô nhiễm nhựa độc hại ở nước này" - báo cáo nêu rõ.
Nghiên cứu dựa trên dữ liệu hải quan cũng như nghiên cứu thực địa của tổ chức phi lợi nhuận Wildlight trong khi nhóm hoạt động Clean Up Kenya đã thực hiện hàng chục cuộc phỏng vấn.
Báo cáo cho thấy, một số quần áo quyên góp bị dính chất nôn hoặc hư hỏng nặng, trong khi có những món đồ khác không phù hợp với điều kiện khí hậu nắng nóng của Kenya.
“Tôi đã chứng kiến người ta mở các kiện hàng có dụng cụ trượt tuyết và quần áo mùa đông, những thứ không có tác dụng với hầu hết người dân Kenya" - Betterman Simidi Musasia, nhà sáng lập Clean Up Kenya, nói với AFP.
Báo cáo chỉ ra, từ 20 đến 50% tổng số quần áo được quyên góp không đủ chất lượng được bán trên thị trường đồ cũ địa phương.
Những món đồ không mặc được có thể bị biến thành khăn lau công nghiệp hoặc nhiên liệu rẻ tiền cho máy rang đậu phộng, bị cuốn xuống sông Nairobi, rải khắp chợ hoặc gửi đến những nghĩa địa nhựa rộng lớn bên ngoài thủ đô, như bãi rác Dandora.
Theo báo cáo, nhiều người nhặt rác tại Dandora mắc các bệnh về hô hấp và hen suyễn do hít phải khói từ việc đốt nhựa tại địa điểm này.
Ông Betterman Simidi Musasia cho hay, quần áo quyên góp từ thiện nên được phân loại tốt hơn tại điểm quyên góp trước khi được chuyển đến Kenya. Việc này cần phải được thực hiện để ngăn chặn vấn đề từ gốc rễ.
Các chuyên gia nhận định, lãng phí quần áo đã trở thành vấn đề trầm trọng hơn do sự bùng nổ của thời trang nhanh ở các quốc gia giàu có hơn, nơi các mặt hàng - nhiều loại làm từ sợi tổng hợp - có thể chỉ được mặc một vài lần trước khi bị bỏ đi.
Báo cáo mới nhất về vấn đề rác thải nhựa trá hình trong quần áo quyên góp gửi tới Kenya kêu gọi ngành dệt may sử dụng các vật liệu không độc hại và bền vững đồng thời thiết lập mở rộng mạnh mẽ các chương trình trách nhiệm của nhà sản xuất trên khắp thế giới.
"Các nước giàu ở Bắc bán cầu đang sử dụng việc buôn bán quần áo đã qua sử dụng như một van xả áp để giải quyết vấn đề lãng phí khổng lồ của thời trang nhanh" - báo cáo lưu ý.
