Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) đã thực hiện một cuộc đột kích “vô tiền khoáng hậu” vào dinh thự Mar-a-Lago ở Palm Beach, Florida của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 8.8.
Không rõ lệnh khám xét có liên quan đến cuộc điều tra cụ thể nào, tuy nhiên CNN dẫn các nguồn tin quen thuộc cho biết cuộc điều tra liên quan tới những tài liệu mà ông Donald Trump đã đưa ra khỏi Nhà Trắng khi rời nhiệm sở hồi tháng 1.2021.
Về phần mình, ông Trump nói rằng điều này có nghĩa là "cơ quan tố tụng đã có hành vi sai trái" và "vũ khí hóa hệ thống tư pháp" để ngăn cản ông tranh cử vào Nhà Trắng một lần nữa.
"Một cuộc tấn công như vậy chỉ có thể xảy ra ở các quốc gia hư hoại thuộc Thế giới Thứ ba. Đáng buồn thay, Mỹ giờ đây đã trở thành một trong những quốc gia đó, tham nhũng ở mức độ chưa từng thấy trước đây. Họ thậm chí còn đột nhập vào két sắt của tôi!" - ông Trump nói.
Giống như cựu Tổng thống, các phương tiện truyền thông thân Đảng Cộng hòa như Fox News cũng miêu tả sự kiện này là cuộc trấn áp của chính quyền Tổng thống Joe Biden với đối thủ tranh cử tiềm năng vào năm 2024. Nhưng dù mục tiêu là gì đi nữa, thì những gì đã diễn ra tại Mar-A-Lago thực sự là chưa từng có tiền lệ.
Trước hết, các tổng thống Mỹ được hưởng quyền miễn trừ tuyệt đối đối với các trách nhiệm dân sự liên quan đến trách nhiệm, chính sách và quyết định của mình đưa ra trong khoảng thời gian người này còn nắm giữ nhiệm sở.
Nguyên tắc pháp lý được ghi nhận gần đây nhất trong án lệ Nixon v.Fitzgeral 1982. Tương tự như vậy, Bộ Tư pháp đã tiến một bước xa hơn trong nhiều thập kỷ, duy trì chính sách không tổng thống nào có thể bị truy tố khi đang đương chức - mặc dù Tòa án và Hiến pháp im lặng về điều này.
Có thể ông Donald Trump đã làm gì đó sau khi rời nhiệm sở, vì tòa án rõ ràng tin rằng ông đã giữ lại các tài liệu của chính phủ mà đáng ra phải để cho Cơ quan Lưu trữ Quốc Mỹ gia xử lý, bảo quản hồ sơ sau khi tổng thống rời nhiệm sở.
Hồi tháng 2 năm nay, Cơ quan Lưu trữ Quốc gia thông báo cho Quốc hội rằng họ đã thu hồi 15 thùng hồ sơ Nhà Trắng từ dinh thự Mar-a-Lago, một số trong đó là tài liệu mật. Bộ Tư pháp Mỹ hồi tháng 4 đã mở cuộc điều tra việc những hồ sơ này bị đưa ra khỏi Nhà Trắng trái phép.
Nếu đúng như vậy, ông Donald Trump có thể đối mặt với cáo buộc theo Chuẩn luật số 18 của Bộ luật Mỹ 2017: Tội phạm và Thủ tục hình sự - liên quan đến tội che giấu, di chuyển hoặc cắt xén nói chung. Và có vẻ như các đặc vụ FBI đang tìm kiếm những tài liệu đó.
Một phần của Bộ luật Mỹ này rất quan trọng: Một người bị chứng minh là có tội “sẽ bị kết án theo tội danh này hoặc bị phạt tù không quá ba năm, hoặc cả hai; sẽ bị tước bỏ chức vụ và không được đảm nhiệm bất kỳ chức vụ nào nữa của Mỹ”.
Về cơ bản, nếu FBI thực sự tìm thấy các tài liệu chính phủ mà ông Trump đã mang theo sau khi rời Nhà Trắng thì ông có thể bị cấm tranh cử lần nữa. Việc FBI thực hiện một cuộc đột kích bất ngờ vào dinh thự riêng của ông Trump, đặc biệt là với những rủi ro và hậu quả chính trị nghiêm trọng, cho thấy những nghi ngờ này có thể có cơ sở.
Nếu điều đó xảy ra và ông Trump bị buộc tội và kết án về tội danh này thì cựu tổng thống và các đồng minh Đảng Cộng hòa có thể sẽ cáo buộc đó là trò lừa bịp. Theo nhà bình luận chính trị Mỹ Bradley Blankenship - cây viết của Tân Hoa Xã và CGTN - hầu hết các cử tri Đảng Cộng hòa thậm chí không tin kết quả của cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2020 là hợp pháp và ít nhất 120 ứng cử viên Đảng Cộng hòa trên toàn quốc không tin Tổng thống Joe Biden được bầu một cách dân chủ.
Blankenship nêu kịch bản: Cho dù ông Donald Trump có chiến thắng một lần nữa trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ 2024, hoặc thậm chí trước khi cuộc bầu cử diễn ra, ông sẽ bị buộc tội và kết án, bị cấm đảm nhiệm chức vụ và có thể phải ngồi tù vài năm. Nhóm của ông có thể đưa ra những cáo buộc nhằm vào chính phủ và tập hợp những người ủng hộ.
Theo Blankenship, Mỹ đã bị chia rẽ về mặt chính trị đến mức Đảng Cộng hòa và Đảng Dân chủ về cơ bản sống trong các vũ trụ khác nhau. Việc ông Trump bị đưa vào tù và bị cấm tranh cử - nếu có - có thể sẽ là giọt nước tràn ly.
