Nơi hành tây đắt hơn thịt bò
Thời gian gần đây, giá thực phẩm tại Philippines tăng cao một cách chóng mặt. Hành tây trong các khu trợ hiện được rao bán với giá 720 peso (khoảng 13 USD)/kg. Trong khi đó, người tiêu dùng chỉ cần chi khoảng 705 peso là có thể sở hữu 1kg thịt bò.
Sự kết hợp của bão, sâu bệnh, chi phí phân bón và nhiên liệu đã dẫn đến tình trạng thiếu hành tây tại Philippines. Thị trường thực phẩm trở nên rối loạn trầm trọng hơn khi các thương nhân tích trữ nguồn cung và nông dân thiếu thiết bị cần thiết để bảo quản vụ thu hoạch năm ngoái.
Joey Salceda - nhà kinh tế Hạ viện Philippines - nhận định nước này đang có “giá hành tây đắt nhất thế giới”. Từ món salad cho đến món hầm, người dân Philippines đang cố gắng tìm kiếm nguồn hành giá rẻ cho bữa ăn gia đình, điều đó khiến những kẻ buôn lậu càng có động cơ thực hiện mục tiêu.
Nạn buôn lậu từ Trung Quốc khiến nông dân điêu đứng
Những ngày vừa qua, Cục Hải quan Philippines đã bắt giữ số hành đỏ và hành trắng trị giá hơn 153 triệu peso (khoảng 2,8 triệu USD) được nhập lậu từ Trung Quốc. Trước khi khan hiếm hành tây, quốc đảo Đông Nam Á cũng được coi là điểm nóng của nạn buôn lậu từ Trung Quốc.
Nghị sĩ Joey Salceda - người đứng đầu Ủy ban giám sát chống buôn lậu - cho biết, ông đang điều tra một băng đảng gồm các công dân Trung Quốc và đồng bọn của họ có hành vi buôn lậu: “Các nguồn tin tình báo cho chúng tôi biết, một số người Trung Quốc đang buôn lậu hành qua Philippines”.
Raul Montemayor - Giám đốc quốc gia Liên đoàn Nông dân Tự do (FFF) - cho hay, buôn lậu là ngành kinh doanh béo bở song nó chỉ mang lại lợi ích cho nhóm đối tượng nhất định: “Nhiều người trở nên giàu có vì buôn lậu, nhưng người tiêu dùng và nông dân thì không”.
Chỉ riêng năm 2021, Philippines đã ghi nhận 26,8 tỉ USD giá trị nhập khẩu từ Trung Quốc. Tuy nhiên, theo Cơ sở thống kê thương mại của Liên Hợp Quốc, giá trị xuất khẩu của Trung Quốc sang Philippines trong năm đó là 57,31 - chênh lệch 30,51 tỉ USD so với số liệu của bên còn lại.
Ordoñez - một cựu quan chức nông nghiệp và thương mại Philippines - nhận định, việc buôn lậu đang trở nên tồi tệ hơn và những người dân là đối tượng phải chịu đựng nhiều nhất. Trước khi nhậm chức, Tổng thống Marcos Jr từng hứa sẽ truy lùng tất cả những kẻ buôn lậu nông sản. Tuy nhiên, khi các thượng nghị sĩ trình ông danh sách vào tháng 7.2022, nạn buôn lậu vẫn tiếp diễn.
Ông Montemayor thông tin, việc Bộ Nông nghiệp cho phép nhập khẩu hành tây là không khả thi vì thời gian này nông dân đang bắt đầu vụ thu hoạch tại địa phương.
“Đẩy mạnh nhập khẩu hành đồng nghĩa với việc thị trường sẽ một lần nữa mất ổn định. Các thương nhân sẽ có cơ sở mua hành địa phương với giá thấp hơn và khiến nông dân phá sản” - Giám đốc quốc gia Liên đoàn Nông dân Tự do nhận định.
Trong hoàn cảnh “tiến thoái lưỡng nan”, một phong trào đại diện cho công nhân nông trại và nông dân có tên Kilusang Magbubukid ng Pilipinas đã yêu cầu Chính phủ thảo luận về vấn đề buôn lậu với Trung Quốc và cung cấp “các cơ sở lưu trữ lạnh công cộng để nông dân trồng hành có thể tiếp cận và sử dụng miễn phí” như những giải pháp lâu dài.
“Bằng cách đó, nông dân không cần phải bán cây trồng của họ cho thương nhân với giá hời” - nhóm này cho biết.
