Ngày 18.6, giờ địa phương, tàu lặn Titan chở theo 4 hành khách và 1 lái tàu đã mất tích sau 1 tiếng 45 phút lặn xuống tham quan xác tàu Titanic ở độ sâu hơn 3.800 mét dưới đáy Đại Tây Dương với lượng dưỡng khí đủ trong 96 tiếng.
Đến ngày 22.6, CNN dẫn tuyên bố của Lực lượng Bảo vệ bờ biển cho biết đã tìm thấy mảnh vỡ của tàu lặn Titan dưới biển sâu trong một "cánh đồng mảnh vỡ" gần xác tàu Titanic. Lực lượng Bảo vệ bờ biển cho biết, cả 5 hành khách trên tàu đều thiệt mạng trong một "vụ nổ thảm khốc".
Vụ tai nạn đặt ra câu hỏi về vấn đề an toàn của tàu lặn. Những đánh giá về tài liệu tiếp thị của OceanGate, các tuyên bố công khai của CEO Stockton Rush và hồ sơ tòa án đã được công bố trên CNN sau khi tai nạn tàu lặn Titan xảy ra.
Theo đó, ngay cả khi OceanGate đưa ra cam kết về các biện pháp an toàn, họ vẫn phớt lờ nhiều tiêu chuẩn ngành cần thiết cho hoạt động của tàu lặn Titan.
38 chuyên gia thuộc ngành công nghiệp tàu lặn - bao gồm các kĩ sư, nhà hải dương học, nhà thám hiểm đại dương - từng cảnh báo rằng thiết kế của con tàu Titan chứa nhiều rủi ro.
Rachel Lance - Giáo sư Đại học Duke, người nghiên cứu các yêu cầu sinh lí để tồn tại dưới nước - cho biết: “Công ty OceanGate đã đi ngược lại những gì chúng ta biết về thiết kế tàu lặn. Một số vật liệu được sử dụng để thiết kế tàu Titan là những 'cờ đỏ' (dấu hiệu cảnh báo về nguy hiểm tiềm tàng hoặc thảm hoạ có thể xảy ra) đối với những người làm việc trong lĩnh vực hàng hải”.
Theo OceanGate, Titan bao gồm “tính năng an toàn có một không hai”, có thể theo dõi toàn cảnh thân tàu trong mỗi lần lặn. Một thông cáo báo chí năm 2021 cũng nêu bật “nhiều hệ thống dự phòng” của con tàu. Tuy nhiên, trong một cuộc phỏng vấn với Pogue, Rush dường như không quan tâm đến vấn đề an toàn.
“Tại một số điểm, an toàn chỉ là sự lãng phí thuần túy. Ý tôi là, nếu bạn chỉ muốn được an toàn thì đừng ra khỏi giường. Đừng có ngồi trong xe hay trên tàu của bạn. Đừng làm gì cả” - Rush nói.
Hai cựu nhân viên của OceanGate từng lên tiếng về mức độ an toàn của tàu lặn Titan. David Lochridge - cựu giám đốc hoạt động hàng hải từ năm 2016 đến 2018 - đã tuyên bố rằng, ông e ngại về thiết kế không đảm bảo an toàn của Titan và quá trình thử nghiệm chưa đạt tiêu chuẩn.
Lochridge cũng đặt câu hỏi về kế hoạch lắp đặt hệ thống giám sát trên tàu của OceanGate, ông lập luận: “Kiểu phân tích âm thanh đang được sử dụng sẽ chỉ hiển thị khi một bộ phận sắp hỏng - thường là 1/1.000 giây trước khi phát nổ, và sẽ không phát hiện ra bất kì sai sót nào khi tàu gặp sự cố”.
OceanGate đã chấm dứt hợp đồng lao động và kiện Lochridge vào năm 2018, lập luận rằng, ông ấy đã chia sẻ thông tin bí mật và sử dụng công ty để hỗ trợ nhập cư. Đơn kiện của công ty cho biết, Lochridge không phải là một kĩ sư mà là một phi công và thợ lặn.
Một kĩ thuật viên vận hành từng làm việc cùng khoảng thời gian với Lochridge cũng bày tỏ sự lo ngại về độ dày và độ bám dính của thân tàu. Cuối cùng, anh ta bị sa thải.
Giáo sư Lance từng đưa ra nhiều tuyên bố lo ngại đối với các vật liệu được sử dụng để thiết kế con tàu Titan. “Sự kết hợp bất bình thường của các vật liệu gây ra rủi ro về an toàn vì trong quá trình điều áp lặp đi lặp lại, chúng có xu hướng yếu đi” - Giáo sư Lance nhận định.
Rush dường như thích vượt qua mọi ranh giới khi ông coi các tiêu chuẩn ngành là rào cản đối với những tiến bộ công nghệ trong lĩnh vực thăm dò. CEO của OceanGate từng thừa nhận với một YouTuber rằng, ông đã “phá vỡ một số quy tắc” để chế tạo tàu Titan.
“Bạn đang chấp nhận rất nhiều rủi ro và rủi ro mà bạn chấp nhận có thể ảnh hưởng đến toàn bộ ngành công nghiệp hàng hải” - Will Kohnen, Chủ tịch Ủy ban Tàu ngầm của Hiệp hội Công nghệ Hàng hải, nói với CEO OceanGate vào năm 2018.
Hiện tại, vẫn chưa rõ nguyên nhân dẫn đến vụ nổ thảm khốc khiến Rush và 4 hành khách trên tàu lặn Titan thiệt mạng. Nhưng một quan chức của Lực lượng bảo vệ bờ biển Mỹ đã đề xuất trong họp báo rằng, các quy tắc an toàn nên được xem xét lại.
