Cơ hội cho Tổng thống Joe Biden
Được khích lệ bởi kết quả bầu cử giữa kỳ Mỹ tốt hơn mong đợi, các chiến lược gia Đảng Dân chủ dự đoán Tổng thống Joe Biden sẽ tái tranh cử trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ 2024, bất chấp các cuộc thăm dò cho thấy 2/3 cử tri - bao gồm 43% đảng viên Dân chủ - không muốn ông tái tranh cử.
Mặc dù bầu cử chưa có kết quả cuối cùng, nhưng Đảng Dân chủ vẫn có cơ hội nắm quyền kiểm soát Thượng viện và đã thu hẹp những tổn thất dự kiến tại Hạ viện, làm đảo ngược xu hướng lịch sử là đảng của tổng thống nắm quyền thường thất bại trong bầu cử giữa kỳ ở nhiệm kỳ đầu tiên.
“Tổng thống Joe Biden sẽ và nên tái tranh cử, và ông ấy sẽ thắng. Ông đã lãnh đạo một chính quyền cực kỳ thành công, và người dân Mỹ công nhận điều đó. Các đảng viên Cộng hòa và các chuyên gia tiếp tục đánh giá thấp ông ấy” - Jennifer Holdsworth, chiến lược gia của Đảng Dân chủ, nói với Reuters.
Một chiến lược gia khác của Đảng Dân chủ, Karen Finney, cho biết kết quả giữa kỳ giúp Tổng thống Biden có thời gian để quyết định về những việc cần làm vào năm 2024.
Ông Biden có thể sẽ phải thuyết phục cử tri nhiệt tình với ý tưởng này. Theo cuộc thăm dò ý kiến do Edison Research thực hiện, 2/3 số cử tri giữa nhiệm kỳ được hỏi - bao gồm 43% đảng viên Đảng Dân chủ - không muốn ông Biden tái tranh cử vào năm 2024. Cuộc thăm dò cho thấy 90% cử tri Đảng Cộng hòa không nghĩ rằng ông nên tranh cử.
Cuộc đua sát nút
Tính đến 7h30 ngày 10.11 theo giờ Việt Nam, Đảng Cộng hòa đạt được thắng lợi khiêm tốn trong cuộc bầu cử giữa kỳ, trong khi Đảng Dân chủ đã đạt kết quả tốt hơn dự kiến, mặc dù quyền kiểm soát Quốc hội vẫn chưa rõ ràng, theo Reuters.
Tại Thượng viện, Đảng Cộng hoà hiện được 49 ghế và Đảng Dân chủ được 48 ghế.
Tại Hạ viện, Đảng Cộng hoà được 207 ghế và Đảng Dân chủ được 187 ghế.
Nhiều cuộc đua gay cấn nhất diễn ra rất sít sao chưa thể phân định kết quả, nhưng các đảng viên Cộng hòa thừa nhận rằng họ chưa tạo được “làn sóng đỏ” chiến thắng trong cuộc bầu cử như họ đã tham vọng. Đảng chiếm Nhà Trắng hầu như luôn mất ghế trong các cuộc bầu cử giữa kỳ trong nhiệm kỳ 4 năm đầu tiên của tổng thống, và ông Biden phải vật lộn với sự ủng hộ thấp của công chúng.
Nhưng hy vọng của Đảng Cộng hòa về một “làn sóng đỏ” chiến thắng đã mờ dần khi Đảng Dân chủ cho thấy khả năng phục hồi đáng ngạc nhiên trong một số cuộc đua quan trọng.
Tại Hạ viện, Đảng Cộng hòa có khả năng sẽ giành được đa số sít sao, điều này sẽ cho phép họ chặn các ưu tiên lập pháp của ông Biden và mở các cuộc điều tra về chính quyền và gia đình của ông.
Nhưng Đảng Dân chủ đã làm tốt hơn nhiều so với những gì nhiều người mong đợi. Trong chiến thắng quan trọng dành cho Tổng thống Joe Biden, ứng cử viên Đảng Dân chủ John Fetterman đã giành chiếc ghế Thượng viện do Đảng Cộng hòa nắm giữ ở bang Pennsylvania, đánh bại bác sĩ nổi tiếng Mehmet Oz và củng cố cơ hội cho đảng của ông kiểm soát Thượng viện.
Bầu không khí tại Nhà Trắng được cải thiện trong đêm qua, với các phụ tá trước đó từng lo lắng đã ăn mừng chiến thắng của ông Fetterman và nói rằng họ vẫn hy vọng nắm giữ Thượng viện.
Tổng thống Biden đăng một bức ảnh của mình trên Twitter vui vẻ chúc mừng một số người chiến thắng của Đảng Dân chủ qua điện thoại.
Quyền kiểm soát của Thượng viện phụ thuộc vào các cuộc so kè khác ở các bang Arizona, Georgia và Nevada, nơi các lá phiếu vẫn đang được kiểm đếm.
Cuộc đua ở bang Georgia dường như phải bỏ phiếu vòng hai vào ngày 6.12 vì cả hai ứng cử viên Đảng Dân chủ và Cộng hòa đều chưa đạt được 50% số phiếu cần thiết để giành chiến thắng.
Nếu Đảng Cộng hòa nắm quyền kiểm soát Hạ viện, họ có khả năng sẽ làm tê liệt chương trình nghị sự của ông Biden và cũng có thể chặn viện trợ cho Ukraina, mặc dù các nhà phân tích cho rằng họ có nhiều khả năng làm chậm hoặc cắt giảm dòng hỗ trợ quốc phòng và kinh tế.
Với thế đa số ở Hạ viện, Đảng Cộng hòa sẽ có thể sử dụng mức trần nợ liên bang làm đòn bẩy để yêu cầu cắt giảm chi tiêu sâu. Họ cũng sẽ tìm cách đặt chính sách giảm thuế cá nhân năm 2017 của cựu Tổng thống Donald Trump thành luật vĩnh viễn và bảo vệ việc cắt giảm thuế doanh nghiệp.
Theo phân tích của Reuters dựa trên nhà dự báo phi đảng phái hàng đầu, kết quả cuối cùng của cuộc bầu cử giữa kỳ có thể phải mất một thời gian nữa mới có được.
